Fedde « Action Delta Sévaré (AD) » ko fedde heɓtinaande. Ko nde fedde ndema e ngaynaaka ; fayndaare mayre ko findinde, sarde e jannginde yimɓe dowriyaŋkooɓe hoɗɓe nder Kofol Maayo Niijeer.
PAYNDOOLE TUUGNORGAL GOLLE
Nde mawɗo wuro Konsa yillii Bamako e lewru Mee 2008, o jokkondirii e jibinannde saraaji Konsa mbele aɓe ngadda balle maɓɓe ngam wuurtinde pinal maɓɓe aadiyaŋkeewal nder leydi Ururɓe Duude, tawa noon aɓe teskoo waawnere ƴellitaare e jeytaare nokku o kala. O teeŋtinii ballal ngal Fedde AD waawata addude e ɗee golle ceedtinɗe.
E teskaade ngonka Konsa nder « weeyo pinal » nder Kofol Maayo Niijeer, kam e darnde laamu ngam wuurtinde Ƴaaral e Degal, Fedde AD lelnii tuugnorgal golle ngal nde inniri : « Dille Jolol-Burgu 2008 to Konsa, taƴgol maaje 190ɓol nder leydi Ururɓe-Duude».
Kofol Maayo Niijeer (Delta intérieur) ko leydi waalo ilateendi, ndi wertaango mum tolnotoo e 35 000 ha. Debbo wiɗtiyaŋke biyeteeɗo Marie Laure de Noray, tawi omo sifoo leydi ndi, o wiyi : « nokku leppuɗo gollirteeɗo e dow aadaaji, mo nehooɓe jawdi eggiyaŋkooɓe gila « kaaƴe ko kecce », njahata ina ngarta, nokku mo ɓamtugol golle yimɓe e nder mum fawii e naatgol e jaltugol ilam (neho jawdi, ndema, awo) ».
Jeyi lesɗe durnirɗe yuɓɓinaa ko gila e lefol Arɓe (Arɗooji) nder teeminannde XVIɓiire, yonta Diina mo Seeku Aamadu ari e teeminannde XIXɓiire, roɓindii yuɓɓo ngo, lelnani ɗum doosɗe laaɓtuɗe. Kono hannde yuɓɓo ngo woni ko e majjude ngam caɗeele bayɗe no yooro.
Ɗum fof e wayde noon, jooltugol jawɗeele bayngol no Jolol-Burgu to wuro Konsa, ina renndina yimɓe nokku o heewɓe (Fulɓe nehooɓe jawdi, remooɓe Bamanan e Marka’en e Dogoŋ’en, awooɓe Booso’en, ekn.). Aɗum hesɗitina maalɗe e jokkondire hakkunde leƴƴi, teeŋtina ɓiyngu-yumma hakkunde majji.
