Daartol Annabi Muusaa (4)

En ngadiino e daartol haa haa ɗoo : “E wiyde winndiyaŋke oo, Annabi Sooyib noddi denndaangal juulɓe wonɓe ɗoon e nder Mudeyyana yo  ngar tawtoree dewgal ngal. Ndeen yimɓe ɓee ngarii, ɓe kumi hakkunde Annabi Muusaa e ɓiyi Annabi Sooyib debbo oo. Nde yahi haa mudda mo ɓe kaaldunoo oo yonti, Annabi Muusaa heblii ngam ruttaade to umminoo.” Jooni njokken …

Annabi Sooyib wiyi mo : luɓam sawru nduu. Annabi Muusaa totti mo sawru nduu. O wiyi Annabi Muusaa : ƴettu sawru woɗndu, Annabi Muusaa ƴetti sawru wonndu. Ndu o ƴettunoo addan nduu arti e nder junngo makko. Annabi Sooyib wiyi mo kadi, ƴettu sawru woɗndu, o ƴetti sawru wonndu, ndu adan nduu kadi arti e nder junngo makko. Annabi Sooyib waɗdi noon e Annabi Muusaa cili keewɗi, kala nde Annabi Muusaa mo (jkw) ƴetti sawru, ko sawru woɗeeru nduu tan artata e junngo makko. Nde tawnoo cabbi ɗii ina keewnoo e nder suudu nduu. Caggal ɗuum Annabi Sooyib wiyi mo : eehey maa Muusaa, ƴettu nduun ɗoon sawru ndu njogi-ɗaa etee ndeenaa ndu no feewi, ngam ndu ummii ko e leɗɗe Aljannaaji ɗe Alla feewniratnoo Aadama (JKM). So ɗum ɓennii mbiɗo wasiyoo maa nde ndeentoto-ɗaa yimɓe Modeyyana en, ngam ko ɓe haasideeji am no feewi, so ko tawii a reenaaki, eɓe mbaawi jamminde ma e nokku mo alaa ndiyam ngam haa ɓeydo-ɗaa tampude e lorlude, nganndaa ɗuum. Caggal ɗuum, Annabi Muusaa fayi e yaltude ina yaltida e ndammiri Annabi Sooyib ina wondoya e mayri caggal nokku oo, laatiima oon tuma, ndammiri Annabi Sooyib ɗii ko teemedde nay dammuwol, nde Annabi Muusaa yaltidi e majjii tawaa ɗi njeñi haa ɗi timmi capanɗe nay ujunere dammuwol. Caggal ɗuum Annabi Muusa mo (jkw), ɗannodii-ma e jawdi Annabi Sooyib. O woni toon haa ko Alla haaji, e nder ɗuum, aynaaɓe ɓe o tawnoo e woyndu ɓee so jarnugol yontii, ko ma o ɗacca haa ɓeen ngayna yarnude nde o fuɗɗoo jolnude ndammiri makko, o yarna ɗum en. O woni toon ko juuti, o artirani Annabi Sooyib ndammiri ɗii. Ndeen o artii, Annabi Sooyib yiyi ndammiri ɗii no mbayi heewde, ɗum nanngi ɗum kaawise sanne. O ƴeewi o anndi o waawaa yoɓde Annabi Muusaa mo (jkw) e golle moƴƴe ɗe golli ɗee, kanko fof e wonde esum Annabi Muusaa mo (jkw), o wiyi ɗum : ko nih mbaɗaten : e nder ndeeɗoo hitaande jeenaɓiire kala ko jawdi ndii jibini e gorol ko aan jeyi ɗuum, e hitaande sappoɓiire kala ko ndammiri ɗii njibini e dewol ko aan kadi jeyi. Annabi Muusaa salaaki ɗuum, ɓe njokki liggodaade e dow ɗuum haa ko ɓe kaaldunoo ko yonti, Annabi Muusaa artiri ndammiri ɗii laawol ɗiɗmol, tawi o faggitiima heen no moƴƴi. O haalani Annabi Sooyib wonde o yiɗii hootde hankadi to Misra.

Jaltugol Annabi Muusaa leydi Modeyyana

Ndeen Annabi Muusaa fellitii hootde to Misra o haalani ɗum Annabi Sooyib, Annabi Sooyib woyi, wiyi mo : eehey maa Muusaa, aan no mbaaɗaa nafde min nih fof, hol no njaltirtaa min, njaltidaa e ɓiyam dewbo kootaa, etee aɗa anndi mi naywii, gite am nattii yiyde no feewi, añɓ-am ina ɓeydii yaha heewde, fawii heen kadi, mi alaa gaynaako mo ina reenana mi ndammiri am ndii ? Annabi Muusaa wiyi mo : waɗi noon ko mi ɓooyii gaa no feewi etee mi yeewnii neene am e bandi am dewbo e mawni am gorko, mbiɗo woppi ɗum en e nder leydi Firaawna. Annabi Sooyib wiyi : miin kam, mbiɗo añi haɗde ma yahde to yumma maa, ko waawi wonde fof kam, ooɗoo galle, ko galle maa, yo Alla reen en, o daɗnda en. So ɗum ɓennii hono ɓiɗɗo dewbo oo, wonan ɗum newiiɗo, njehee, yo Alla reen on.

Annabi Muusaa yahdi e debbo mum e ɓiyum e jawdi mum e ɓe tiindii to leydi Misra. Ndeen ɓe njahii haa ɓe ɓadtiima nokku ina wiyee “nadde ɗuwaa” sara Ɗuuri, tawi hiirii, henndu mawndu wutti, maɓɓii e maɓɓe, toɓo mawngo toɓi e dow maɓɓe wonndude e jaangol ɓurtungol. Annabi Muusaa jippini ɓesngu mum e nokku oo, darnani ɓe tilliisa e dow fonngo nadde ɗuwaa ndee. Laatiima jom suudu makko ndeen ko cowiiɗo, o woni e moosde kanko dewbo oo, firti ko o hulaani caɗeele ɗee. Annabi Muusaa yalti ƴeewoyi leɗɗe, o dañi leɗɗe, o yaltini taasannde makko, o kosti, o kosti ɗum hay feetere o yiyaani, o joɗƴini ɗum. O yalti kayma oo laawol goɗngol e weemo weemo, ɗum ko ngam yiɗde mo jeyngol o dañaani kadi, haa o haaɓii, o ndaari yeeso makko to woɗɗi haa o yiyi jeynge ina lewña, o fayi toon e konngol Alla toowɗo oo : “ndeen o arii ɗoon, haa noddaandu noddi mo ummoraade e dow ŋoral nadde ɗuwaa ndee, bannge ñaamo e nder nantinirgel barkinngel ummoraade e lekki” simoore daarti, kaawise : 30 Ndeke ɗum ummorii ko sara lekki kono laataaki ko ɗum jeynge, kono ko ɗum fooyre (annoore), o yettii ɗoon tan, o noddaa e konngol Alla “eehey maa Muusaa, miin, ko mi joome. Ɓoortu paɗe maa ɗee, ngon-ɗaa ko e nadde hormorde ɗuwaa, miin mi suɓi-maa-ma heɗto ko lonnginaa” e haala Alla toowo o kadi : “hol ko woni e ñaamo maa ngoo ? o wiyi woni heen ko sawru am mbiɗo tuggoroo ɗum, mbiɗo soggira ɗum ndammiri am, ina woodani mi heen kadi paandaale goɗɗe” simoore ɗaaha, kaawise : (11—18) E sawru nduu, omo liggi heen comci makko, omo darna ɗum o fawa heen huunde ngam dañde ɓuuɓiri, so o mo haɓa e barooɗe o dartoroo ɗum. Omo ligga heen njoɓaari makko. Alla wiyi mo “eehey maa Muusaa weddo ko njogi-ɗaa koo. O weddii ɗum, ndekete yoo ko ɗum laadoori ina yaha” simoore ɗaaha, kaawise : 19. Nde o yiyi ɗum ina laada o ɗesi hulde haa o fuɗɗii dogde, joomiraaɗo wiyi mo “mbiɗo jogii mo ina yuɓɓina tawa leeptataa”. Jibiriil (JKM), wiyi mo : “aan Muusaa aɗa doga ko ummorii e joome ena haalda e maa”, Muusaa arti e nokku mum, etee laadoori ndii ina woni no wonirnoo, Joomiraaɗo wiyi mo “Muusaa jaggu ɗum hoto hul” simoore ɗaaha,  kaawisea 20. O ƴetti juuɗe makko o naatni ɗum e nder gaŋuuji makko ngam reentaade hoto ɗum ŋatde mo, o rewni junngo makko les goddol mboddi ndii, o teeɓtii heen tan, ɗum wonti sawru. E haala Alla toowɗo oo, nder ɓuraana tedduɗo oo, “So Alla sakkitiino ɗum yo ŋate, wonaa gaŋuuji maa ɗii mbaawi wallude ma” Alla wiyi mo kadi “eehey maa, waɗ junngo e les senngo maa yalta heen ɓocoonde nde aldaa e bone” simoore ɗaaha, kaawise 22. O foocci junngo makko les naafki, ɓooccoonde yalti ko aldaa e mboros. Alla wiyi mo “aan Muusaa mi tottii ma ɓataake am, mi neliima, mi neliima e maccuɓe am ummiiɗo e maccuɓe am jaɓɓuɗo ɓure am, ina innitoroo innde am, o wonti maccuɗo goɗɗo ko wonaa miin”. Annabi Muusaa wiyi e haala Alla toowɗo oo “joomi am laɓɓinan am ɓernde am newnanaa mi fiyakuuji am ndagtinanaa mi fiɓnde am umoraade e ɗemngal am ngoongɗininaa-mi konnguɗi am, mbaɗanaa-mi jaagorgal ummoraade e kooreeji am, tawa ko Haaruuna mawni am.” simoore ɗaaha, kaawise : (25—30) Alla toowɗo o wiyi : “eehey maa Muusaa, a hokkaama ko naamndi-ɗaa”. simoore ɗaaha, kaawise :36

Wiyaama nde ɓiyi Annabi Sooyib oo nde saɗtiraa ŋatiwere, denndaagnal ko hoɗɓe ɗoon e nadde ɗuwaa ndee e jinneeji nanii ɗum, etee ɗi ndentii e dow ɗuum, ɗi kuɓɓani mo jeyngol, ɗi ɓadtii mo haa o jibini, nde ɗi puɗɗi woɗɗitaade mo. Caggal ɗumɗoon, Annabi Muusaa arti ina weltii, o yetti Alla no feewi.

Ine jokki

Jibriil Muusaa Joop