Hitaande 30 ɓiire : konngol Jibi Joop, kalfinaaɗo njuɓɓudi

0
1729
Jibi Muusaa Joop

 

Banndiraaɓe ko ardii fof mi salminii gooto fof innde mum e yettoode mum. Ene wayi no ko yiɗdanoo haaleede ko fof haalaama. Mbiy-ɗen hannde ko Daartol Fedde Ɓamtaare Pulaar e Moritani. Hoyreejo won ko jubbi heen, ko ɗum ngesa, ngesa ba ina yaaji. So ɗum rewanooma e laawol ina wayi no ko ɗoo ñallaten, kiiren ɗo.

Eeh, ko yiɗaa haaleede ko ina heewi, kono noon, miin njiɗ-mi haalde tan ko yiɗde teeŋtinde. Ina wayi no hoyreejo naane nde ƴetti konngol nde, haalii heen to bannge katantaagal. Kala ko waɗaa e fedde wonii jooni duuɓi 30, ko katantaagal waɗi ɗum! Baawal ngal noon fawii ko e pellital, fawii ko e muñal. Ɗeeɗoo golle fof alaa e sago timma, nde katantaagal waawa timmude. E dow ɗum ɗoon, e ko tonngi en hanne e geɗal ɗimmal ko ho feewti e ngalu. Ngalu, ko ɗum woni caɗeele men. Ina hasii e ko ɓuri teeŋtude e leñol ngol baŋ-yoo-baŋ e hirnaange Afrik, ɓurɓe wonde hatanteeɓe ɓe so a ƴeewii ko kam en ɓuri waasde. Eɓe cipira heen tuggi hannde duuɓi 30 wonaa balɗe capanɗe tati. Kala heen ko neɗɗo waɗata, waɗi heen ko fittaandu mum. Woni waɗde heen fittaandu muuɗum, so a ƴeewii ñalawma kuurɗo aɗa dogdogna, ina waɗa sahaa kaɗaa barme maa, mbaɗtaa e leñol, so hiisaama ma a taw miliyoŋaaji keewɗi ngoni ɗoon … tawi ko a jeeyoowo tan walla ko a gollatooɗo aɗa yoɓee, ko njoɓdi maa tan mbaɗ-ɗaa heen…Alaa fof fedde nde wonaa laamuyankoore, walla laamuyankoore wallitnde en! Alaa ɗo neɗɗo alɗiyanke e nder hirnaange Afrik jogii, wiyi miin mbiɗo waɗa ɗumɗoo, mbiɗo maha galle, onon njeyi, so wonaa eɗen njogii yarlitiiɓe. So a ƴeewii to bannge dañɓe a tawat ɓeen ko waasɓe, ɗum noon maa yahda e tiiɗnaare mawnde. Hannde noon ina walliti en to bannge njuɓɓudi ina wayi no telefoŋaaji ɗi, kominikasiyoŋ garɗo jooni oo. Ɗum noon, ina newnana yimɓe, geɗe men ɗe kala, ko kam newnani en : ko wayi no telefonaaji ɗi, ko wayi no internet ekn..; so wonaano ɗum, ko caɗeele ngam yuɓɓinde huunde tan. So wontii ko otooji, ko maa yettee ɗo, yahee ɗo, ngartaa ga, tee alaa jarlitiiɗo hay gooto, ina haaɓnii. Ƴeew ɗumɗo jooni, ko waɗatee ɗo ko, ko ɓuri heen heewde e duuɓi ɓennuɗi, mbiyaten tan ko mbaɗen, so en mbiyi en mbaɗii; alaa heen ko nokkatee e booñ. Kala gooto ɗo heednaa, ko dañata ko, ko heen waɗata fof. So galle makko ñaamii, ko heen o waɗata, so ñaamaani ko heen o waɗata, haa ɓenna. Ina hasii kadi ɓennat… Ɗum noon, alaa e sago kala ko eɗen kaɓanoo, kaɓano-ɗen mbele eɗen ndaña ngalu. Ɗum noon ko baŋ-yoo-baŋ… fof ko ngalu tan waawi tonngitde hannde haa mbaawen ƴellitde ɗemɗe ɗe, haa mbaawen enen ne yahde dow lewru, tawi njahru-ɗen ko ɗemɗe ɗe. Ɗumɗo ɓuri waɗde nafoore e men. Ɗum noon banndiraaɓe, Alla jaaraama on njaaraama.