Ko ina tolnoo e yimɓe ujunere e teemedde jeenay e capanɗe joy e tati (1.953) mboomiima oo jamma 26 Settaamburu 2002. Hay ɗum ne ko ko sikkaa tan, won wiyooɓe ɓurii ɗoon. Wonii heen haa jooni njiytaaka. Laana « Le Joolaa » inan feŋŋinii e ɓakkere geec, reedu mum ina suuri haa hannde yimɓe roŋkunooɓe yaltude. Hikka waɗata duuɓi jeegom haa hiɓɓi.
Ko ina tolnoo e yimɓe ujunere e teemedde jeenay e capanɗe joy e tati (1.953) mboomiima oo jamma 26 Settaamburu 2002. Hay ɗum ne ko ko sikkaa tan, won wiyooɓe ɓurii ɗoon. Wonii heen haa jooni njiytaaka. Laana « Le Joolaa » inan feŋŋinii e ɓakkere geec, reedu mum ina suuri haa hannde yimɓe roŋkunooɓe yaltude. Hikka waɗata duuɓi jeegom haa hiɓɓi.
Ɗee heen ubbaa ko wuro Kanteen e wuro Kuŋtiin, ɓeya ngartiraa Karabaan e Cikicoor ubaa ɗoon, heddiiɓe ɓee mbirnaa ko Ndakaaru nder leegal Mbaaw.
KUUGE ƳEFTAAƊE
Jaaltaaɓe laana ka yiytaaka haa jooni. Ina sikkaa o yahdii e laana makko. « Seneral » Baabakar Gay ittaa wonde gardiiɗo denndaangal soofaaji Ndenndaandi Senegaal. Kono o neldaa dowla Autirish, o jooɗanii dowla Senegaal. Caggal ɗuum o waɗtaa e hattan Fedde Ngenndiiji Dentuɗi (UNO). Hannde oo omon jooɗanii UNO to Kongo mo Kinshasa gila e lewru Abiriil 2005.
Gardiiɗo soofaaji diƴƴe (Capitaine de Vaisseau) biyeteeɗo Useynu Kommboo kam e Gardiiɗo soofaaji weeyo Kolonel Meysa Tambaa, kam en fof ittaa ɗo ngonnoo, kadi cokaa balɗe capanɗe jeegom (60). Hannde oo, Useynu Kommboo, ko kam woni Cirridiiɗo Jaggal laamu kalfinaangal Doole soofaaji. Ɗowoowo (Directeur) befal laaɗe geec. O ñaawaa o waɗaani liggey makko no fotirnoo. Ko kaŋko fotnoo sunnaade so tawii laana ka ina wondi e hattan wefde, so tawii ngonka makka ina yahdi e kuule befal geec.
Soofaaji jeegom goɗɗi kam enne ittaa ɗo ngonnoo. Jamma laana « Le Joolaa » majjata, liggotonooɓe oon jamma fof ittaa ɗo ngonnoo, ɓee heen cokaa balɗe 45, ɓeya heen ndiwaa e golle mum en. Ina heen Sheek Umar Saañaa, e François Mbay, e Mbañik Njaay, e Aamadu Njaay.
Jaggal laamu kalfinanoongal Befal Geec, biyeteeɗo Yusuf Saako ɗekkinaa laamu, yalti ɗo wonnoo.
JAGGE LAAMU E HOOHOOƁE SOOFAAJI TOƊƊAAMA
Duuɓi jeegom hikka rewam njoolgu laana « Le Joola » ina laya. E nder lewru Ut maayndu ndu, Fraysenaaɓe ɓe ɓiɓɓe mum en maa ɓadtiiɓe mum en njoolii e laana, ummaninooma yo laatiiɓe wonde sabaabu oo musiba ñaawe.
Nii woni noon, ñaawoowo gooto Faraysenaajo biyeteeɗo Jean-Wilfried Noël, to Ñaawirde wuro Evry werlii “Yamiroore Jaggere hakkunde-leyɗeele” (mandate d’arrêt international) feewde e hoohooɓe laamu e soofaaji. Ɗum woni kala ɗo toɗɗaaɗo e ndee yamiroore hawraa, foti ko jaggeede, tottitee ñaawirɗe Dowla Farayse to yamiroore nde ummii.
Aɓe tuumaa « warngo e barmeeɗe ko aldaa e beleeɗe, waasde rewde laabi reenaare kam e waasde faabaade neɗɗo gonɗo e halkaare”. Ndee “Yamiroore Jaggere hakkunde-leyɗeele” toɗɗii ko ɓeeɗo hoohooɓe arooɓe :
– Soxna Maam Majoor Booy, ko kam wonnoo hooreejo jagge laamu
– Ceerno Yubba Sammbu, ko kam wonnoo Jaggal laamu kalfinanooangal Doole Soofaaji
– Ceerno Ysuf Saako, ko kam wonnoo Jaggal laamu kalfinanooangal ɗanle e Befal
– Seneraal Babakar Gay, Gardiiɗo Soofaaji Dowla
– Kapiteen Laaɗe ndiyam Useynu Kommboo, Gardiiɗo Soofaaji Diƴƴe
– Kolonel Meysa Tambaa, Gardiiɗo Soofaaji Weeyo
– Ceerno Moodi Sigiin, Kalfinanooɗo Yuɓɓo Laana “Le Joola”
– Ceerno Abdul Hamiid Joob, Kalfinanooɗo Befal Geec
Nde ndee “Yamiroore Jaggere hakkunde-leyɗeele” yalti, Dowla Senegaal ne ummanii haɓtaade. Nii woni kamɓe ne ɓe njaltini “Yamiroore Jaggere hakkunde-leyɗeele” feewde e Ñaawoowo Jean-Wilfried Noël kam e hoohooɓe woɗɓe. Siftoraama wonde ɓiɓɓe Senegaalnaaɓe caŋkinooma Farayse e hitaande 2003.
Jaggal laamu kalfinaangal Ñaawooje, biyeteeɗo Maadikkee Ñaŋ, hollitii wonde “alaa fof ɗo ñaawooɓe Faraysenaaɓe tuugii haa ko ina mbiya ina ñaawaa Maam Majoor Booy e wondiiɓe mum”. O waɗti heen o wiyi Dowla Senegaal “ina jogii hattan waɗde hono ko Farayse waɗi ko ngati Senegaalnaaɓe e Afirikinaaɓe mbaraama nder leydi Farayse”.
E KO FAYI ARDE MAA DILLE MAWƊE NANE E YOOLAYRU JOOLAA
Kuɗol : Aamadu Malal Gey
amagueye@gmail.com
