Ko Abdullaay Wad kam e hoore mum saakti oo kabaaru e rajo biyeteeɗo «Voix de l’Amérique (VOA)» nde o wiyata «ko mi kanndidaa e woote 2012 so Alla jaɓii. So Alla rokkii kam balɗe juutɗe, woppidii kam e hakkille am e cellal am, ko mi gonoowo kanndidaa ». Haala ɓurataa ɗo laaɓtude. O haali ɗum ko tawi omo yahi Dental Amerik ngam siifde ballal kaalis ummoraade e Millenium Challenge Corporation.
Hikka Abdullaay ina yahra e 83 hitaande. So ndeen yettiima tawa o heɓii duuɓi 86.
E dumunna jawtuɗo o, jagge keewɗe ɗaɓɓiriino mo nde o wonata kanndidaa ; kono ɗuum, ina anndaa ko feere fowru : kala jiɗɗo heddaade e laamu wiyata ko «ɓesngu ɗaɓɓiri ɗum» ; E ko sakkitii ko, en keɓii heen yeruuji, yo won e Mammadu Tañnjaa mo Niseer, Dadis Kamara to Gine, Abdel Asiis e Muritani, walla nii, Maawiyya hade mum yandineede …
Caɗeele ɗee tan, ko feere nde o tunngata ɗoo nde, rewaani sariya, sibu Doosɗe leydi Senegaal njamiri tan ko manndaaji ɗiɗi wonande hooreejo leydi. Laay Wad noon so siftinaama ɗuum, alaa ko jaabotoo so wonaa « won ɗaɓɓooɓe demokaraasi, ɓe ngonaa demokaraat en ». Kono aduna fof ina anndi ɗum kay wonaa hujja, kono tan deftere janngirtee ko banndum : Mammadu Tañnjaa waawii waɗde ko welaa, ɓeydanii hoore mum duuɓi tati e manndaa mum, alaa ko haali Laay Wad, mo nganndu-ɗaa ina enndatnoo ɗum ko ɓooyi, tee hollitii, tuggude rawane fayde hikka, kañum wondi ko e «yaɓɓooɓe laabi sariya e doosɗe leyɗe mum en». Hol jejjitɗo ballal makko e follunooɓe laamu ñalnde 6 ut 2008 e Muritani ? Walla kadi ballal makko e Muusaa Dadis Kamara, mo o hersaani wiyde ko baaɗiiko.
Ko ndeen kadi Abdullaay Wad heedani ɓiyum, Kariim Wad, laɓɓini ɗum e ko takkaa porlugol ngalu Njuɓɓudi kalfinanoondi yuɓɓinde Mooɓondiral Lislaam to Senegaal (hono ko anndiraa Agence nationale pour l’Organisation de la conférence islamique). Jaayndiyanke biyeteeɗo Abdu Latiif winndiino heen deftere no woorunoo, tiitoriinde « Tinndi e Hiisaaji Ñawɗi ANOCI ». Abdullaay Wad wiyi wonde ɗuum ko kañum tan meeretenoo wibu « So ɓe njiɗii heɓde mi, ɓe tooñata ko Kariim ».
Ko goonga nii kanndidatiir Wad o ina haawi yimɓe. Kono ɓuri haawde ɗum en, ko sabaabu jeyɗo ko omo haala ɗum gila jooni, tawi ina heddii duuɓi ɗiɗi e feccere. Yanti heen, sahaa o e hoore mum wonaa keniiɗo, sibu caɗeele heewde e leydi Senegaal ndi hannde : Ndakaaru ko ko yoolii e nder toɓo, tee yimɓe ɓe njejjitaani tawo « kuppiraaji kuuraa » e wuro ngo.
Ina gasa tawa waɗi mo haalde ɗum jooni, ko senngo makko ngo fuɗɗiima feccaade sabu gooto kala ina hollita yiɗde wonde ; ɗum noon, so o wiyii kanko e hoore makko ko o kanndidaa, maa heddiiɓe ɓe njahru caggal. Ina gasa kadi tawa ko o jiɗɗo mbele yimɓe ɓe ina njejjita Kariim, sibu yimɓe heewɓe ina mbiya wonde kanko Wad, o woni ko e tutaade Kariim, mbele ina lomtoo mo e gardagol leydi ndi. Ina wayino kaaɗoo haala, ina fenna ɗuum.
Ɗum fof e wayde noon, ko laaɓi ko, dingiral Afrik «welii» hannde ! Farayse hanndiima, dadii waɗooɓe ko mbelaa, yo a taw tan ina kisnana ɗum nafooje mum : Muritani, Gine, Madagaskaar, Niiseer, Gabon, Togo … Fof ko alluwal gootal. Alluwal ko wiyetee Françafrique, ɓeen luulndiiɓe ndimaagu leyɗe Afrik, daraniiɓe heɓi ñugga nder gardagol leyɗe e jiilgol ngaluuji.
«Yo Alla rokku en battane moƴƴe», ɗum ko duwaawu ɓurɗo mawnude e duwawuuji haalpulaar en. O jaabaama wonande Nelson Manndelaa, laamiiɗo manndaa gooto, woppi ! O jaabaama ɗo Seŋoor ɗo, paamɗo yontii yaha, yahda e teddungal! O jaabaama e Abdu Juuf, jaɓnooɗo woppirde Laay Wad laamu. Haalpulaar en kadi ina keewi wiyde «ko ullundu ɓoorata tuuba doomru», walla «yahde gila gacce ngaraani». Yo a taw dey ko jam haɓɓi Wad e laamu ! Yahdu noon weli ko gila koyɗe ina ngoodi, tee caliiɗo woppude e teddungal, maa woppir cekel ! Senegaal aan e haaju !
Bookara A Bah
