Baaba Maal haa Siñcaan Jamaa !

0
1889

Ena laaɓi, wonii, waɗii, woodii, yimɓe njiyrii gite mumen garal Baaba Maal haa nder Siñcaan Jamaa Alla-waali, diiri Usmaan Foodiye Dem, jatti Alwaali Aamadu Delo. Fedde Pellital Siñcaan Jamaa-Alla-waali e gardagol Aali Maamuudu Lih addii Baaba Maal e Daande Leñol ngam yuɓɓinande ɗum, ñalnde 31 lewru mbooy e ñalnde 1 lewru seeɗto hitaande 2015, kiirɗeeli ɗiɗi Pinal pattamlami e nder wuro mumen Siñcaan Jamaa.

Ɓe taƴtiri ko Tufnde Wuro Aali Geelel. Hoɗooɓe diɗɗal Daande Leñol ngadii arde. Baaba aroyi, kañum ko kikiiɗe kiirɗo, heedde 18w25h. Laana sinkaa haa yooɗi, waɗa jooɗorɗe, nawi Umaar Wad, keedo Daande Leñol, yahdi e Hammee Siree Lih, kalfinaaɗo jokkondiral Fedde Pellital e biyeteeɗo Suukara Yag ngam jaɓɓoyaade Baaba Maal to bannge worgo. Meer Daarel Barka, Haakem falnde ndee, dadiiɓe himmirɓe ndeenka e kisal, yontaaɓe e hilifaaɓe nokku oo haa e Leñol ngol ko ɗoon Gorko Duwoyra tawi ɗumen. E oon sahaa kadi alaa e gure saraaji ɗee kattaaɗe ɗoon. Tuggude e Teekengel, Baange, Gurel Demmba, Dunnguru, Dal Siddi, Testem Hammaat Sala, Jaataar rewo e worgo, Ŋawle rewo e worgo, Giyaa, Podoor, Donnaay, Mbooyo Wahaa, Gedeeji (Wuro, Wilaas e Sañce), Nenet, Jamaa Alwaali, Mbantu, Jammbooji Jaawɓe e Subalɓe, Njawaar, Wuro Maadiiyu, Keli Jammboo e  Wuro Caamo, gila to hirnaange haa tottan maa worgo Siñcaan, ko ɗoon njuuli tiisubaar. Ko noon ne kadi gure gonɗe bannge funnaange Siñcaan, hay wooto luutaaka jaɓɓungal ngal. Tuggude e Wuro Abdullaay Siidi, Munnduwaay, Jaw rewo e worgo, Lahel, Halwaar, Tufnde Baali, Njumuuji Jeeri e waalo, Siñcaan Awluɓe, Lobbudu Ibraahiima Lih, Daarel Barka, Amaral Awoyni, Neema, Jaɓɓe Mbaroodi, Foonde Kelle, Ceelaw rewo haa e Luggat, ko ɗoon taƴtugol Baaba tawi ɗe, eɗe ndarii. Ñalnde heen, ñaange wulaani gooto.

Wuro fof ardi ko e keeriiɗe mum, feeñni ganni mum haa ɗeɓi wontude paɗɗondiral ellee Baaba Maal e Daande Leñol ngari ko yeeɓde ɗe e ñaawde ɗe. Pucci dimi, puuɗaaɗi laaceeje, ñaantaaɗi, nana ndarii, ena ƴakka labale, ena ngama e dow ŋoral maayo, laaɗe goobaaɗe goobu cinkal, jolnuɗe sukaaɓe heɓondirɓe ena mbaɗa gaatuleeje cubalaagu e hakkunde maayo. Ko ɗoon diɗɗal Salayel, goomu pinal Lobbudu wuro Ganɗe e gardagol Abuu Bakri Lih naati dingiral, woni e jirwinde ko adii nde daande pekaan Aadama Demmba Sih, gorko Silɓe e silamaaji ena hona teylaare jamaanu nguu. E oon sahaa tawi Suukara Yag ena darii ɗo woɗɗaani, jogii e saalaali Mohammaat, waalaali mo Mohammaat. Ko e dow ɗum Baaba ari, tawi gure ɗee fof ena ndarii. Baaba ko ɓayɗo, jiɗaaɗo, dañɗo martaba naalankaagal. Gooto fof ena yiɗi yettaade mo e memde mo. Fotde hojomaaji sappo, laawol ena ronkaa dañeede Alla e yimɓe heewde. Yimɓe ngoni e kaan ngonka haa ɗo Alla newnoynoo, laawol dañaa, Maalel wallaa haa joli. Pucci, motooji e otooji ƴetti mo, gaarawol jokkondiri haa Siñcaan hakkunde kornaali, gulaali e punndi. Baaba jaɓɓaa, duusaa haa yettii jippunde mum kono Alla e jamaanu heewde o wattindi ko  heɓoyde dow huɓeere, o jiimti e yimɓe ngam dañde salmondirde e mumen. Jaɓɓungal gasi, yimɓe kooti, padndoyii hiirde ñalnde 31 ndee.

Caggal kiraaɗe, aduna hawritoyi to dingiral wuro. Fedde Pellital Siñcaan ñaanti Baaba ñaantal pattamlamal. Baaba ne holliri e oon jamma ko heewaano hollirde e Fuuta. Yimɓe fof mbeltii.

Ñalnde 1 lewru seeɗto, caggal tiisubaar, Ceerno Saydu Nuuru Bah mo Paate Galo, neldi Baaba Maal koɗungu teskinngu, holsere ena wondi e ko yahdatnoo heen. E oon sahaa tawi ko ɓuri heewde e jamaanu nguu fayii to Duɗal wuro Siñcaan. Kewata toon ko yeewtere faayodinnde, faytunde e ɓamtaare nokku duumotoonde. Yeewtiyanke oo ko Ibraahiima Ñaŋ, gorko Njorol Sammba e diiŋaale. Ñaŋ ko gorko pinɗo, ƴoƴɗo, kumpitiiɗo fannu mo yeewtata oo. Yeewtere ndee feewi, rewi laawol, laaɓti, deeƴi e hakkillaaji heɗtiiɓe. Mbiyen kadi yeewtere ndee kadi dañii wune sabu Baaba Maal tawtoraama nde haa nde joofi, waɗi heen ɓeydol teskingol to bannge wasiyaaji kuuɓtidinɗi e keeriiɗi, paytuɗi e rewɓe e sukaaɓe wonande darnde fotnde dareede ngam ɓamtude nokkuuji men. Caggal Gorko Duwoyra, ko suka goɗɗo teskinɗo, teskaaɗo ena wiyee Naango Bah, ƴetti konngol, yetti Pellital Siñcaan, waɗi fodoore ballal teskinngal feewde e wuro Siñcaan ngoo. Mammadu Baaba Aaw gardiiɗo Njuɓɓudi Tostaan e nder diiwaan Baraknaa, Aljumaa Njaay e Aadama Gise worɓe Ɓoggee dow jeeri, Aadama Demmba Sih, jimoowo pekaan mo Silɓe e Silamaaji, Ibaa Bah, jirwinoowo jeewte to Rajo Njum e Makki Tammbaa Joop mo Njorol, ena tawaa ooɗoo kikiiɗe.

Nde yahi haa jamma, haa hiirde ndee daɗɗi, yimɓe fof mbeltiima. Fedde Pellital nimsaani ko addirnoo Baaba Maal, hoɗɓe arnooɓe kadi nimsaani ko ngardunoo hawritde e kiirɗeeli Baaba Maal e Daande Leñol e Siñcaan.

Mbiyen tan Baaba Maal e Daande Leñol njirwinii jammaaji ɗiɗi pattamlami ñalnde 31 lewru mbooy e ñalnde 1 lewru seeɗto 2015 ɓooytooji daarteede. Siñcaan hollorii fuutankaagal ngal waɗtaaka ndiyam, Baaba e Daande Leñol mbeltinii jamaanu, nganndinii Leñol ngol wonde ena njogii tawo semmbe e fiɓnde duusde ngol haa yeeso.

Gelongal Fuuta lollirɗo, Njaay Saydu Aamadu