Ñalɗi Pinal Silɓe

Eɗen puɗɗoo yaltinde ɗo yeewtere musiɗɗo Njaay Saydu Aamadu lollirɗo Gelongal Fuuta yuɓɓinnoo to Wuro Silɓe ñalnde 23 Morso 2009

Caggal calminali e duwawuuji, e calminaali feewde e ngenndiyankooɓe, o fuɗɗorii ko limtude diiwanuuji Fuuta, o wiyi :  « E teddungal Sukaaɓe Silbenaaɓe, en calminii kala ɓiyi mbiy-mi, jiɗɗo mbiy-mi e nanoowo mbiy-mi fof ɗo waawi wonde tuggude e: - Aftuut: Leydi kare e ñaaruuje, wuraaji, caalli e baɗahaaji, - Fuladu: 

Cukalel e cukaagu fuutankeewu (1)

 

Suka e sifaa kuuɓtidinɗo ko tagoore jibinaande e galle, jeytoraande e wuro.Jiygol mayre aduna ko weltaare mawnde wonande jibnaaɓe, jiidaaɓe e hoɗdiiɓe. Innde mayre tabitinta ko jokkere enɗam, kawral e nafondiral hakkunde hoɗdiiɓe. Daawe tagoodi suka ina ciforoo ɗee taƴe:

Wejo finaatawa egga-hoɗaaɓe to Burkinaa

Wejo finaatawa egga-hoɗaaɓe to Burkinaa yuɓɓinaama tuggi 11 sulyee haa 28 sulyee to Galle pinal Farayse « Georges Méliès » to Wagadugu. Geɗe pinal Fulɓe Burkinaa keewɗe ina kollitaa heen. Min podaniino on artude heen e ndeeɗoo tonngoode : min mbaɗii ko min mbiynoo. Winndannde ndee noon ko e Fulfulde Burkinaa.

Ɗum woni duuɓi tati kawrital rewɓe e worɓe ley Association Culture et Developpement Agropastoral (ACTDAP/Weltaare) na darani jaaral yeeso finaatawa egga-hoɗaaɓe ley Burkina Faso. Golle ngal kawrital na haandi mballa.

natal.jpg

Jokkondiral Umar Bah Mboyna e Abdul Kariim Sih to Juude Jeeri

Abdul : ko mi liggotonooɗo e laamu, ngartu-mi ko e wuro am, woni haaju am tan ko pinal . Caggal nde teskii-mi ŋakkeende pinal e maggo, e teskaade sukaaɓe ɓe ngonani tan ko uujde fayde teeruuji, kadi miɗo dilla to bannge dawrugol caggal waylo waylooji keewɗi ɗi.

Fooyre Ɓamtaare : Abdul ko a tergal Fedde Ɓamtaare Pulaar ngonno-ɗaa, mbete haa jooni aɗa dilla heen?

Ndiyam yiytaama dow lewru

Lewru yooraani ! Batte ndiyam keewɗe ina toon ! Hakke feccere liiteer ina waawi dañeede e wertallo fotngo e dingiral fuku bal, woni hedde miliyaaruuji 4 liiteer ndiyam e dow wertallo mayru fof ! Habri ɗum ko NASA, caggal ɗum bayyini e jaaynde siyaas wiyeteende Science. Njiylawu ndiyam dow lewru jeyaa ko e golle ɓurɗe teeŋtude wonande karalleeɓe tagopeeje e aasiñooruuji weeyo e weeyiyankooɓe kam e winndiyankooɓe ko wiyetee Science-Fiction.

Japon ina anniyii yeñtinde « kuuraa » ummoraade e weeyo

Wonaa jooni jooni, ko ɗoo e duuɓi 20, hedde 2030. Japon miijii ko mahde «isin yiite» weeyo baawoowo heɓɓaade cereeli naange waɗta ɗum yiite, nelda ɗum leydi (nelda en) e mbaydi sereendu laseer (rayon laser) walla e mikroo-onde (micro ondes). Ɗumɗoo wonaa fenaande, ko goonga, sibu laamu Japon toɗɗiima nii pelle njiylawu potɗe tabitinde ko haalaa ko. Ina jeyaa heen sosiyatee mawɗo toppitiiɗo ko fayti e semmbe e weeyo biyeteeɗo Mitsubishi Heavy Industries, potɗo gollondirde e Duɗal njiylawu paytuɗo e laakon weeyo kon koɗaaka, duɗal denndinngal ko ina wona 17 sosiyatee, tawi ina jeyaa heen sosiyateeji ɗi keew-ɗen nande

Baaba Maal e “television”

Baaba fiili lefol kesol biyeteengol “telewisiyoŋ”. Ngolɗoo lefol noon ina seedtini sibu e ngol loowi gaaci keewɗi : cosaan e kesamkesaagu . Fooyre Ɓamtaare ina yaltina ɗo huunde e jokkondiral o waɗdunoo e RFI Musique e Afrik.com

Jokkondiral e RFI Musique

RFI Musique : Hol ko wonnoo fayndaare ma adannde e ngolɗoo lefol kesol ?

Baaba Maal : Ɓurnoo-mi ko yiɗde feeñirde gaaciyanke, jimoowo, tawa wonaa gaaciyanke Afriknaajo tan.

Ilam nder Nuwaasoot

Ko noon wonande Rooso e Tintaan e Sheggaar. Jooni ko ñawbuuli ndooki. E nder wuro Nuwaasoot ɗum hawri ko e niɓɓere, sibu ko ina wona jooni lewru e ko fawi, ñalnde fof ko kuppiir kuuraa : kaɓirɗe keewɗe mbonii : teleeji, firigooji … Ɗum jiydaa e rasiyoŋaaji ñolɗi mbeddaa jinnde. Hannde hay gooto mooftataa hay dara e filsideer.

G20 : Mbayliigu FMI

 

Goomu 20 (G20) woni hooreeɓe leyɗe 20 ɓurɗe alɗude e winndere nde ndentii ñalnde alkamiisa 24 e aljumaa 25 settammbar 2009 to Pennsylvanie (Amerik), e nder wuro wiyeteengo Pittsburgh  ngam yiylaade maslahaa paytuɗo e jiilgol kaalis winndere nde.  Mbayliigu FMI ina jeyaa e toɓɓe ɗe ɓe njeewti toon. Ɓe pellitii ittude 5% e mbaawka leyɗe mawɗe, ɓe ndokka ɗum leyɗe pamare doole. Nguuɗoo mbayliigu nanondiraangu fuɗɗotoo siyneede ko e hitaande 2011.

14 Noowaamburu mawningol ñalngu Adunaare Jabet

Ñalngu Adunankeewu Jabet mawninaama ñalnde 14 Noowaamburu nder Moritani e nder Aduna oo fof. Jeewte rajooji, e nder dingire, jakkaaji, saaluuji mawɗi,fof njirwinaama ngam jeertinde ɓesngu winndere nde e nguu ñawu, hono Jabet.ko ina tolnoo e 350 Miliyoŋ aadee, safrooɓe, seernaaɓe, rewɓe, worɓe, sukaaɓe e mawɓe, kam e pelle

Muritani-Madagaskaar : hakkunde Ndakaaru e Maputo

Hoohooɓe politik ɓe (ɓeen ngoni Andry Rajoelina (duuɓi 35), Marc Ravalomanana (duuɓi 59), Albert Zafy (duuɓi 82) e Didier Ratsiraka (duuɓi 73)) kawritii kadi ñalnde talaata 25 ut 2009  to Maputo, laamorgo leydi Mosammbik, ngam feccitaade terɗe guwarnama e mudda o. Aɓe poti toɗɗaade gardotooɗo yolnde nde kam e gardiiɗo hilifaaɓe yantude e terɗe guwarnama keddiiɗe ɗe.

FAGGUDU : Hugo Chavez ina yiɗi mahde isin ciggoowo petroŋ e nder Muritani

 

Hugo Chavez, hooreejo leydi Venuzuela, wiyi ina heɓii mahde e nder Muritani isin ciggoowo petroŋ ngam huuɓnude soklaaji mum ko fayti e isaas e gasuwaal, e waɗtude yeeyoyde ɗum to Mali e Niiseer. Ɗum ɗoon noon so woodii wonde ina ɗaminaa maa waɗ ngartam moƴƴam e leydi ndi :