samedi, octobre 18, 2025
Google search engine
AccueilPinalCoñceCoñce, mbaɗen coñce !

Coñce, mbaɗen coñce !

Eɗen nganndi noon coñce ko haala payka ñeñaaka :

1. coñce ko ñeñaaka, ngam goobaade goobu ñeeñal he ñeñde haala haa wela heɗaade. Ko ɗuum tagnoo mi wiyde he yimre PINAL « cuno ɗen njeewe ɗen, ñeeñal yeƴa ɓerɗe men », fulɓe mbiyi « fittaandu hulataa yeewete ». firti ko so aadee hul, so suni, so o yeewa fof heɗaade haalaa mbelka (njirwuka maa njalniika maa njurminiika…) ina deeƴtina ɗiin hiimohiimooji. Pittaali yimɓe renndo ina poofra coñce.

2. coñce ko payka, ngam aka loowi maandaa keewɗo ko fayti he pinal e finaa tawaa. Kono kadi coñce ina payri sifaade nguurndam yimɓe mum e ooñtude ɗam he kunduɗe yimooɓe men.

Hannde noon kaalaten ko tanaaji fitina e hare e jookere enɗam.

Fulɓe ina mbiya maa jam waɗi nde jamaa juulaa. ɓe mbiyi kadi “ko jam ɓuri Hammadi e Sammba”. He nder kasi men ina waɗi jimol jokkere enɗem. Ko debbo gooto hoɗinoo, cɓiyi njaatigo o fiyi ɓiyiiko, ɓiyɗo o noon wullitii to yumma mum, wiyi:
“neene am neene am Dikko fiyii kam kelle
Baaba am baaba am Dikko fiyii kam Kellel”
Yummiraaɗo ko ƴoƴɗo jaaborii mo ni:
“Deƴƴu tan neene am ko he sahre janannde ngon ɗen
Leggel boru yo lekki ñaayataa banndum…”
Yummiraaɗo o yiɗi ko wiyde ɓiyum o yo muñ ngam garɗo ko kootoowo. O waajorii heen ɓiyi njaatigi o he wiyde ɗum: lekki ñaayataa lekki,
banndiraaɓe kaɓataa, walla neɗɗo tooñataa banndum
Yimooɓe ina kollita he jimɗi mumen wonde ko jam ɓuri bone. Ndokken ɗo yeruuji konnguɗi maɓɓe.
« Mo tooñi kala tokñoo, mo haɓaa haaɓa » wiyi Bayal Bammbaaɗo…

Yimre : NGAREE DINGIRAL

Ndeen jamma jenngii, jenngii haa koode ñaarii
Ndeen koode ñaarii, ñaarii haa ndoogu fooynii
Haa sahnga yeeweende giɗo suppitii e bempeƴƴe miijo
Giɗo haɗtii giɗo anndi ko giɗli giɗel kiisi
Ngar-mi ndarii-mi e dingiral mboɗo yeeɓa koode
Kooynii-mi njiy-mi asamaan keeleelo1 woodaa kaɗooje
Ndarii-mi ko ɗo teeyi kooynii-mi mboɗo limta koode
Ɗum ko ɗaccuki e baawngal ɗuma ko junngo-ñiiwa
Njiy-mi lewru njiy-mi ɗee ɗoo koode ina cinki kammu
Cikkataa ko batu wonnoo, batu ngu laamɗo noddi
Caggal nde batu fusi watulaaɓe carii e weeyo
Sinkoriiɓe baka e danewol gooto kala yaɓɓa ñaaƴa
Nde njuurnii-mi leydi leerdundi annoore lewru,
Lewlewal ne mawni ellee naange mutaano.
Kono noon nde mberlii-mi gite am he dingiral,
njiy-mi gite am cooyi
Conkaali dingiral ɗii ko ɗoo mbayrunoo-mi
Ko ɗoo mbayrunoo-mi, ko min waɗdunooɓe aadi
Waɗdunooɓe aadi, mbiy-mi to fijdiiɓe naati
Gila e sigeeji ndaw haa fayde e mawngal pijirlooji
Hol to hiirde-muumɓe holi fof to muumel-siraati
To muumel siraati, holi to bala e siññinooɓe
Onon holi to ceer e liitii holi to jalni birii e kool
Holi to tinndi belɗi, daari cifti yimatnooɓe
Maama-sagga yahdu-ngaari haa pijirlooji goɗɗi
Rewɓe njimatnoo ko giɗli worɓe noon ko mbiɗoo-welaa
To layatnooɓe payka ? Kamɓe mbaawi payka yeengo
Mate ko ɓe yahɓe? Walla ko ɓe mogginiiɓe
Maa ɓe njiyi ko huunde ɓe ndogi moolii he pulki cuuɗi
Mate won e maɓɓe nootitiiɓe pijirlooji goɗɗi
Pijirlooji goɗɗi hono buubaa tuubakooɓe
Ñikloowo mehre, koomtoowo ɓe ngalaa haaju
Ƴeew tan dee dingiral ko waaldatnoo sonko sonko
Gila nde jamma naati haa fayde nde salli juuli
Gila nde niɓɓe coorninooɗe e nder pulki cuuɗi
Kannje fof ɗe njalta njantondira e niɓɓe jamma
Haa ngoriiji njogga haa hoodere jaayre feeña
So mi serii he mum mi jaɓanaaka haa mi amii mi jummbaaka
Mbiy-mi ndaw kaawisaaji, aduna kay ko dannga waaandu
Tan njooɗtoyii-mi mboɗo tappa juuɗe am e leydi
Ngullu-mi mbiy-mi ngaree dingiral !, baawɗo kala nootitoo mi
Mo araani kala hannde yoo tawoy am galle Farba
Holi ko woni e dingiral ?? Ko woni toon koo wona mehre.
Wonaa cangarteeji, wonaa fijirde e giɗaaɗe
Woni toon ko baata, woni toon dey ko piindi koyle
Woni toon ko uureeki leɗɗe tawa ko sahnga demminaare
Ko jimɗi jimɗi cinkaaɗi gootol kala firi ko heewi
Ndaw ko huutu woodi conñce ɗum ne ndaw ko yuumɗi
Mbiy-mi ngaree ngubbiten e dingiral men kaŋŋe-mbuura
Ngaree ding…! luutaaɗo kala ko kañum toooñi !

Aamadu Sammba Demmbele

RELATED ARTICLES

LAISSER UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici

- Advertisment -
Google search engine

Most Popular

Recent Comments