E miijo Dental Orop, kuudetaa baɗɗo e Muritani o ko jaɓɓugol ɓurtungol geɗe ɓurɗe teeŋtude e kuulal 9 ko anndiraa Nanondire Kotonu*. Ko e fawaade e ngaal kuulal kadi kaaldigal udditaa hakkunde ardiiɓe Muritani ɓe e Dental Orop ngal. Ngaal kaaldigal uuditi ko ñalnde 20 oktoobar 2008 to Pari. E miijo Dental Orop, miijooji koninkooɓe ɓe cakkiti ɗi ngonaa timmuɗi, sibu ɗi kaalaani goppitgol jooni jooni, ko aldaa e sarɗi Hooreejo leydi dagiiɗo o, hono Siidi wul Sheex Abdallaahi. Ko addani ɓe wiyde aɓe njiɗi yiyndirde e Siidi, ɓe keɗoo ko haali.
E nder ɗumɗoon noon ɓe ndokki Muritani tan ko lewru wooturu mbele ina haalana ɓe ko faamnii, so wonaa ɗum ko ɓe fawooɓe e mum kuuge. Hade ɗum ɗoon noon ɓe kollitii wonde gollondiral e leydi ndi, ɗo e timmungal lajal ngal, ɓurataa dokke sadekeeji walla balle kuccinaaɗe e ɓesngu. Biyeteeɗo Alin Joyandet, Kuuɓal Dowla kalfinaangal gollondiral wiyi wonde : «ko militeeruuji ɗi kolliti ko, ina woɗɗi ko Dental Orop ɗamininoo ko.” Koohoowo toowɗo Faraysenaajo gooto, wiyi wonde «ngalɗoo kaaldigal wonnoo fartaŋŋe cakkitto mo Muritani rokkanoo, kono ɓe mbonnii mo». Wonande Joyandet, luural hkkunde Muritani e Dental Orop ko luural luggiɗngal sibu ɓe mbiyi ko «ooñtugol» ɓe mbaɗi, minen min ɓe mbaɗi ko kuudetaa. «E miijo maɓɓe haa hannde doosɗe leydi ɗe ina tabiti», minen min mbiyi ɓe ko «doosɗe leydi mbaawaa wiyeede ina tabiti, tawi hooreejo leydi toɗɗoranooɗo nuunɗal ina sokaa».
Ɗum fof e wayde noon, aduna oo fof e seedtaade wonde lappol jamfiiɓe laamu ɓe alaa ko dañi Pari so wonaa jeertineede e reentineede e waawneede sakkitde miijo ɗooftiingo ko winndere nde wiyi ko, ɗum fof haɗaani hooreejo hilifaaɓe militeeruuji ɗi, hono Mullaay wul Muhammed Lagdaaf, wiyde wonde «yeewtere nde moƴƴii», «fuɗɗoode kaaldigal ina heewi bonde ŋari» kono aɓe ɗaminii «batu payngu ngu maa yuumtu».
Sawndooji batu – Batu ngu fotnoo jooɗaade ko Biriksel, sibu ko toon woni joɗnde Dental Orop, sibu kadi kala noddanooɗo yo ar hujjikinoo, ko toon hujjikintonoo. Kono jamfiiɓe laamu Muritani mbiyaa ko yo ngar Pari. Won wiyɓe ma a taw Sarkosi, hooreejo leydi Farayse, gardiiɗo Dental Orop e ooɗoo sahaa wiyata ma a taw «alaa ko jaranta ɗum tawoyde ɓe Biriksel, ɓe poti arde sujjude ko Pari».
Parlemaateeruuji keewɗi njahdiino e lappol he tawtoroyeede batu ngu. Kono ɓe mbiyaa ko yo ɓe kaaɗ boowal : ɗum noon ɓe mbaɗtini ko yahde jehre a ɓe nduggoya.
Ñalnde 21 oktoobar, Dental Afrik hollitii wonde kam e Dental Orop miijo mum en ko fayti e kuudetaa o ko wooto. Ko ɗum woni ko kalfinaaɗo kisal Goomu Afrik, hono Jean Ping haali. O ɓeydi heen wonde darnde maɓɓe kamɓe kala ko yiɗde artirde dagaare doosɗe e leydi Muritani. Tee “Dental Afrik hokkiino militeeruuji ɗi lajal, hannde ko Dental Orop rokki ɓe kadi lajal lewru mbele aɓe ngarta e ngonka dagaare doosɗe”. O wiyi wonde so ngalɗoo daawal ɓennii ma ɓe njettin hala ka Goomu Kisal Fedde Ngenndiije Dentuɗe ngam habrude ɗum ɗo yahretee caggal nde lajal dottanoongal ngal ɓenni. Ɗum ɗoon noon firti tan ko ɓe ɗaɓɓa nde kuuge pawetee e laamu militeer en ɓe. Amerik noon fadaani haa ɗum sibu, caggal nde ɓe njowi gollondiral maɓɓe e leydi ndi, balɗe seeɗa caggal jamfa laamu o, ɓe lelnii doggol yimɓe wallitɓe jamfa laamu o : ɓeen mbaawaa hankadi naatde leydi Amerik. Kono tan Seneraal Abdel Asiis, gardiiɗo kuudetaa o hollitii wonde «ɓe mbaawaa rutaade hankadi».
Bookara Aamadu Bah
