Laamu ngu renndetaake ? Hol ko woni anniya laamo Kameruun, Paul Biyaa? Happaade laamu kaaɗdi nguurndam makko ? Caggal nde o laamii leydi ndii duuɓi 25, haa jooni o meeɗaa renndeede laamu. Eɗen ciiftora ko kanko lomtinoo laamɗo Kameruun pullo ɓennuɗo oo hono Aamadu Ayiijoo e hitaande 1982 caggal nde oon ƴeeŋi aldi mo laamu. Gila ndeen, leydi ndii ena ɗaminii nde demokaraasii hankadi naatnetee e laamu leydi ndii. Kono hannde, ndeen yaakaare woni ko e saayde sabu ena ñuumbetenoo wonde Suudu Sarɗiiji Kameruun woni ko e eɓɓude naatnude kuwlal kesal e Yuman Sariiji leydi ndii. Ngaal kuwlal woni ittude happo gorle (mandat) ɗiɗi ɗe laamɗo foti hokkeede. Hankadi laaɓii Kameruun woni ko e reemaade ena fayti caggal. Suudu nduu annominii kuwlal ngal ñalnde 10 Seeɗto. Lanndaaji goɗɗi ɗii kala njaɓaani ndeen fenaande haa hareeji kuɓɓi e nder leydi ndii.
Pitaali keewɗi mbaasaama heen. So kuwlal ngal ɓenniinaama e Suudu nduu, waɗi ɗum ko joogiiɓe lannda Paul Biyaa Cameroon’s People’s Democratic Movement (CPDM) kañum’en ɓuri heewde 153 e dow 180 . Jooɗaniiɓe lannda Social Democratic Front (SDF) ngeddi suudu nduu, njalti calii tawtoreede « fenaande » ndee. Ko goonga ɓe keewaani jooɗle no feewi sabu ko ɓe 15 tan. Kono yoga e ɓiɓɓe leydi ndii njantii e seppooɓe ngam salaade yoo laamu wontu jeyi Biyaa. E miijo maɓɓe, Yuman Sarɗiiji fotaani wayleede so wonaa tawa ko nanondiral sabu ko e nanondiral winndanoo e hitaande 1990. Wontii hannde jolo e yoga e leyɗeele men nde laamɗo wiyata ena heddoo e hoore leydi haa nde maayi. Hay so won ɓe mbaylaani sarɗiiji leydi ndii, en njiyi anniya maɓɓe ko happaade laamu saloo renndeede. Nigeriyaa e Sammbi etinooma waɗde ɗum kono gasaani. Kala mo ɓiyi Afrik woni, ena foti salaade laamu kaaɗdi nguurndam sabu wonaa ko moƴƴi e leydi, wonaa ko nawata-en yeeso. Won kadi ɗo ñuumbetee laamɓe ronkitɓe ena mbiya ena mbeeɗa laamu ɓiyɓe mum en. So ndeen yontii, maa annde hankadi en mbaɗtii salaade weñciteede e ifñeede e ɓakke ! Tuumɗo hoore mum kala yo noflo !
Ƴoogirde : pulaagu.com
