E jonte ɓennuɗe ɗee, pergitte keewɗe njolii hakkunde Mali e Muritani. Muritani takkii konu Mali e wallidiiɓe mum, haa teeŋti e konu Wagner, taccude keerol hakkunde leyɗe ɗiɗi ɗee tawi ine yiyloo yimɓe jogitiiɓe. Ɗuum addi yah-ngartaa ardiiɓe laamu e kunuuji leyɗe ɗiɗi ɗee to Nuwaasoot e to Bamako fof.
Jaagorgal Ndeenka leydi Muritani, hono Hanena wul Sidi yahii Bamako ngam jokkondirde e gardiiɗo Mali jooni oo, hono Kolonel Asimi Goyta. E nder ndeen jooɗnde ɓe njeewtidii e peeje tiiɗtinirɗe gollondiral banngeeji ɗiɗi ɗii e gollaade mbele jam ine laatoo e keerol Mali-Muritani. Jaagorgal Muritani ngal teeŋtinii « jokkondire ɓiyngu yummaagu ɓooyɗe hakkune leyɗe ɗiɗi ɗee », o teeŋtini keñagol ñawndude caɗeele hannde ɗee.
To bannge goɗɗo oo kadi, Muritani noddiino jooɗaniiɗo Mali he Nuwaasoot ñalnde aljumaa 19/4/24, caggal njanguuji dewondirɗi he dow Muritaninaaɓe, ɗi jaagorgal geɗe caggal leydi hono Muhammed wul Mersuk wiynoo « muñotaako » haa jeertini, e mbaadi laawɗundi, laamu Bamako, naamndii ƴettugol kuule jooni-jooni ngam hisnude keerol ngol e reende e hisnude siwil en.
Balɗe jawtuɗe ɗee, teeŋti noon nde Muritaninaaɓe mbaraama nder Mali, kono laamu leydi ndii neemnii ko juuti saaktaani oon kabaaru. Kono ine gasa tawa ngol ɗoon neemnagol ko golloraade les, waɗde heen tawo losko luggiɗngo ngam dañde heen ko laaɓi. Caggal nde jaagorgal Muritani toppitiingal petroŋ e oogirɗe yuɓɓini jeewtidal jaayɗe, fenni oon kabaaru, ko laamu nguu kadi arti goɗngol teeŋtinde ɗiin warngooji ine ngoodi. Ko e oon sahaa laamu Muritani feññinii mettere mum e njanguuji limtilimtinɗi ɗi konu Mali waɗata e dow muritaninaaɓe wonɓe to Mali.
Sete Mali kadi yahiino Nuwaasoot jokkondirde e laamu Muritani. Hitaande yawtunde ndee kadi hono oo sete arnoo Nuwaasot ɓaawo nde konu Mali yooɓii pittaali muritaninaaɓe njeeɗiɗo (7). Ko noon ne kadi Muritani, ine moofti hedde 120 000 ujunere mooliiɗo daakorde Mberaa, fuɗnaangɗ leydi ndii. Muritaninaaɓe wuurɓe nder diiwal Hod fuɗnaange ɓooyii woytaade caɗeele guuraaɗe he keerol ngol, teeŋti e gure takkiiɗe keeri. Heen sahaa nih won wareteeɓe heen. Ɗuum jiidaa ɓiɓɓe leydi ndii, gollotooɓe nder Mali ɓe kisaani e ɗiin warngooji kaantoriɗɗi.
Umar Alhajji Caam
