So Catal Kayhayɗi haalaama alaa e sago nginnaa Sammba Gata Bah, sibu nguurndam makko fof o waɗi ɗum ko e daranaade ɗemɗe, haa teeŋti e ɗemngal Pulaar, ngam faamde mo tigi rigi faayiida gonɗo e janngude ɗemngal mum.
Heewii kala nde ngar-mi Nuwaasoot, konngol terɗe Fedde Ɓamtaare Pulaar ko “haa goram hol no Sammba Gata Bah waɗi ?” Sammba Gata Bah gooto e Hooreeɓe teddungal Fedde Ɓamtaare Pulaar e Muritani, ko neɗɗo juulɗo, goongɗinɗo nafoore janngude ɗemɗe men ngenndiije Pulaar, Sooninke e Wolof. O wonii hooreejo catal Kayhayɗi ko juuti, gila 1977, haa nde lomtimoo-mi he teddunngal e hitaande 2015, tawi kanko e hoore makko haali yo goɗɗo lomto mo, tawi o faamii so doole ndonkii yo doole keɓɓo. Ko e teddungal o lomtinaa e ngardiigu catal Kayhayɗi.
Sammba Gata Bah jannginii pulaar, winndii defte, jokkondirii e pelle ɗe ngonaa laamuyankooje ngam heɓande catal Kayhayɗi balle, o hirjinii jaŋde pulaar gila nde metti, yeeyii jaayɗe : ko kanko e hoore makko tammbotonoo jaayɗe Fooyre Ɓamtaare, e koyɗe makko o sooroo wuro ngam yeeyde ɗe. Nde kattanɗe makko ngustii, ko Bah Muhammadu Aadama heɓɓitii gollal ngal, e tuma nde o yeeyata jaayɗe ɗee, ina teskaa, omo memtoo jeyba makko ngam soodande won yimɓe jaaynde Fooyre Ɓamtaare. Sammba Gata Bah ko gorko newiiɗo, mo alaa fitina, gorko nuunɗuɗo, jom njuɓɓudi, ɗooftiiɗo kuule e sarɗiyeeji FƁPM, ɗooftiiɗo yiilirde ngenndiire. Dumunna mo o ardii catal ngal luure teskaaka heen, caɗeele e fitinaaji teskaaka heen.
Sammba Gata Bah e Aamadu Lih cuddiima leppi teddungal, ko ɓe ngenndiyankooɓe suusɓe, saaɓe, daraninooɓe ngootaagu leydi Muritani. Ɓe mbiirniima kono ɓe ngoppii golle tiiɗɗe.
Sammba Gata Bah ferii laawol, hollii yeru potɗo ñemmbeede, hono no Aamadu Maalik Gay, Tijjaani Aan, Yero Dooro Jallo, Mammadu Sammba Joop Murtuɗo, Saydu Kan, Jibriil Hammee Lih e woɗɓe heewɓe, yo Alla yuurmo ɓe, yaafoo ɓe kamɓe e maayɓe juulɓe, Aljanna wona hoɗorde maɓɓe.
Usmaan Ñaan, Hooreejo Catal Kayhayɗi
