Ko woni ñawu Alsemeer ?
Ñawu Alsemeer ko ñawu jejji ɓurtuɗi. Hoto kulee, jiidaa e jejji ganndaaɗi, gaadoraaɗi… Garaaɗo Alsemeer, nattat hay waawde heɓtinde yimɓe ɓe anndunoo no feewi, natta hay anndude laawol faade galle mum, walla nokkuuji ɗi heewnoo yahde, so yaltii majja ekn. Ɗum noon, maale mum ɓurɗe anndeede ɗee, ko jejji keewɗi. Maale gidotooɗe arde he joomum ko jejji keewɗi mbiy-ɗen, haa arti he jejji geɗe ɗe ɓooyaani. Ine jeyaa he maale goɗɗe ɗee, nattude waawde waɗde won ɗeen golle ñalnde kala : ñaamde, konndirde ekn.
Talaata 21 settaambar ko Ñalawma winndereejo ñawu Alsemeer. Yimɓe heewɓe ine ngondi he nguu ñawu, en nganndaa no ɓe poti heewde he nder leydi men, kono ine anndaa aɓe ɓeydoo heewde hitaande kala. Ñawu nguu ine waawi jogaade mbaadiiji keewɗi, kono won maale ine poti addande neɗɗo yahde to doktoor.
Ine jeyaa e geɗe ɗe neɗɗo foti reentaade no feewi :
– Reentaade joɗnde : softinde ɓalndu mum sahaa e sahaa kala, ko famɗi fof waktuuji 3 haa 4 yontere kala ;
– Reentaade ñaamdu mbaylaandu ; ñaamde sewo sewo haa heewa, sewo sewo (legumes) joorɗo, liɗɗi haa heewa,
– Famɗinaade he suukara ine moƴƴi, weltaade kono haaɗde heen ɗo jaɓi ;
– Reentaade esteres, surwere , sibu esteres ine bonna ɗaɗi tino,
– Wuurde he deeƴre, ine heɗoo gaaci, he giɗli, he nder yimɓe,
– Woppude simme, sanngara…
Bookara Aamadu Bah