Kayhayɗi 22 lewru jolal, haa jooni golle puɗɗaaki, etee ndunngu woɗɗii. E duuɓi jawtuɗi ɗii, golle demal maaro keewi fuɗɗaade ko he naatirde ndunngu, nde tawnoo maaro ina sokli ndiyam dow. E ooɗo sahaa, gese ɗee keewii huɗo, yanti heen ɗe lewaaka, kadi ɗe ndemaaka. Ɗum ina naamndii golle keewɗe. Ɗiiɗo duuɓi fof, ngesa baa ina heewi duko, kala kampaañ ko batuuji e haalaluuji. Nanaama ndiyam ina waawi woppiteede e dumunnaaji jawtuɗi ñalngu, kono e miijo yoga e remooɓe, ɗuum wonaa feere moƴƴere. Toɓɓere himmunnde he oo ɗoo sahaa, ko safrude caɗeele mawɗe ɗee : ɗum woni reweteeɓe kaalis ɓe njoɓaani ñamaale mumen. Ñamaale ɗee ko nii ciforii : kala demɗo so tawii soñii, ina foti yoɓde kaalis jowitiiɗo e fere demal ngal wonande parsel mum (enngere, ndiyam, poroduwi baroowo kuɗooli). E oo ɗoo sahaa, to bannge ñamaale ngesa baa fof (PPG1 e PPG2) artirii ko ina ɓura 80 % e kaalis. Banke CDD sokli ko ñamaande ndee yo yoɓe haa gasa.
Caɗeele tigi rigi ngoni ko he remooɓe ɓee : won e maɓɓe calii yoɓde ñamaale. Ko Ñamaale kaɗi Kampaañ maaro fuɗɗaade. Hafeere ñamaale ɗee yettinaama laamu (sanndarmori e polis) kono alaa ko gasi.
Ko feewti e PPG 2 (ngesa maaro ɗimma), gardiiɗo ngesa baa, hono Jibriil
Mammadu Jaw wiyi ngesa baa ina foti fuɗɗaade golle hay sinno ɗeɓii leeltude, joɓgol ñamaale yettiima 83 % . Laamu ina heewnoo addude ballal mum e peewnitgol ngesa baa, kono hikka ɓe njiyaani hay dara. Eɓɓoore ina woodi ngam feewnitde ngesa ba fof, kono golle cuwaa puɗɗo tawo.
Goomu horo ngesa PPG 1 e gardagol Soh Aamadu Moktar (terɗe 24) njuɓɓinii batu ngam ñawndude caɗeele guuraaɗe ɗee, ñalnde aljumaa 23 ut 2024 nder ñiiɓirde SONADER. Udditi batu nguu ko hooreejo SONADER. O sifiima caɗeele gonaaɗe ɗee, hono udditgol kampaañ ndema, e miijo makko haa jooni golle ɗee ina mbaawi fuɗɗaade, ko ñamaale ɗee poti yoɓeede. O siftinii e hitaande 2020 ñamaale ɗee ina tolninoo e 54 mliyoŋ, caɗeele ndañaama e oon tuma nde kampaañ oo udditi. So kampaañ waɗii, kala ko dañaa, hujja alaa e waasde yoɓde ñamaale. Soh Moktar Gardiiɗo PPG 1 hollitii wonde mawɗo SONELEC ina felliti hokkirde jeyngol ngam newnude kampaañ oo, tawtoraaɓe ɓee cifiima yoga e caɗeele ngesa baa. Hooreejo SONADER hollitii wonde SONADER ina joganii ɓe ballal miliyoŋaaji nayi e teeemedde jeeɗiɗi ujunere kaalis kiiɗɗo. Oo ɗoo kaalis maa waaw duusde remooɓe ɓee. E wattan batu nguu ɓe kawrii yahde kampaañ so Alla jaɓii. E nder ɗuum yo remooɓe toppito lewde e remde parselaaji ɗii mbele ndiyam ina ɗaccitee e darorɗe lewru faandu. Ko feewti e ñamaale ɗee, reweteeɓe ɓee njokkondiree mbele kaalis oo ina waawa renndude nawtee to Banke CDD ngam remooɓe ɓee luɓee kaalis goɗɗo ko mbaɗiri ooɗo kampaañ. Nafoore ndema hannde humpaani hay gooto. Pulaar na wiya « Ndemaandi ɓuri njiggaandi ». Ndema maaro ina heewi ngartam to bannge nguura : maaro jeyaa ko e geɗe ɓurɗe wuureede. So maaro duttaama, saaño koo e huɗo koo ina naftoree to bannge ñaamdu jawdi, so huɗo koo yeeyaama ko kaalis, ina waawi tammbaade fere njoɓdi parsel haa ɓurta. Ndema maaro ina waɗdee e ndema sewo-sewo ko wayi no follere, kañnje; ñebbe e geɗe goɗɗe. Faayiida ndema maaro ko yo ummane e sahaa mum : ɗuum woni hoore ndunngu. Pelle remooɓe ina poti ɓeydude darnde ngam ƴellitde ndema kaa haa ngartam mum ɓura ɗoo. Njuɓɓudi ndii ina foti ƴeewteede, peeje cakkee mbele caɗeele ñamaale ɗee ina ñawndee ko ɓuri yaawde. Ko fayi arde ɗum waasa telɓinde ndema kaa.
Usmaan Ñaan, hooreejo catal FƁPM Kayhayɗi
