JA MA TO TAT LAKOS AL NA DEJ1
- A yiyii no njogortoo-mi jooni huunde mboɗo husa
- Ko noon bonɗo ardunoo e Fuuta ina ŋosa2
- Omo jogii dawaaɗi makko iɗi cusa
- Omo jogii fetel makko omo ruɓa omo ɗosa
- Ɓee o wara, ɓee o daha, jawdi maɓɓe omo rusa
- So yiɗii ngalu mon e pine mon losa
- Bonɗo na rusa, ina rusa ina rusa
- Ɓesngu Fuuta suusaano woyde, hay woyde suusaa
- Aɗayiya baabiraaɗo ina ɓeta gawri ina ƴusa
- Kono tan haalde goonga hay gooto nii suusaa
- Kono bonɗo wondanooka, so yiɗii Fuuta fusa
- A yii bonɗo dikkinooma kono hay gooto suusaa
- Oon sahnga tawi Suleymaani Baal ina jeysa
- Baal Baal, Baal wune jama
- Jamatotatla kosa…
- Jamatatala kos al dej. Tala kosa
- Suleymaani ko joom feere ko joom halasere
- Oon sahnga pinal aduna oo ko huunde tokosere
Hitaande 1776
- Tawi «technologie » Fuuta na yahra e ñogom3
- Kono potal na jibinee ɗoon he nder hojom
- So a wiyaama holi to « rippoobilik » jibinaa wiy ko Fori4
- kadi Jehriyel ko seede kono waalo raɗii jehri
- Ñalnde heen cuusal darii na sekka cekkaali lori
- Ñalnde heen goonga darii ne jogga joggaali ngori
- Ñalnde heen Fuuta hersaani sabu yiytii ko ɓuri
- Ñalnde heen Sileymany heedii gaño e fajiri
- Baal Baal, Baal wune jama
- Jamatotatla kosa…
- Jamatatala kos al dej. Tala kosa
- Ndeen waktu heedii na jibinee potal,
- Ɓe mbiyi : « Suleymaani Baal, aan ummo haal…
- Alaa… seydi Baal, aan kay ummo haal!!! »
- wiyi “Fuuta Kaalden goonga e nuunɗal
- So enen poti to Alla ko aldaa e paddal
- Ndeen en potii hannde ɗoo haa buutufal
- Gila sileymaani Baal haa heɓi Baaba Maal
- Gila Umar Taal haa e weddotooɓe mbaal
- Gila Ndate Yalla haa heɓi ɗoofoyooɓe laalo
- Enen fof en potii hannde ko aldaa e paddal »
- Dimo e biyaaɗo ko diimaajo yoo kaal
- Ko nii woni potal te woni nuunɗal
- Woni demokaraa… te kala jedduɗo yoo haal
- Baal Baal, Baal wune jama
- Jamatotatla kosa…
- Jamatatala kos al dej. Tala kosa
- Suleymaani wiyi hay so laamɗo, potal ko potal
- So laamɗo yejjitii yoo holle ko nuunɗal
- So laamɗo wiyii na murta yo folle5 he kawral
- Suleymaani nana he nder men cuninooɗo yoo jal
- Njeeƴo ɗee calminee mo… calminee mo, mbiyee Baal!
- Suleymani wiyi yo en njeysu, njeysanee potal
- Suleymaani wiyi yo en lenngu yoo lenngi mbaal
- Suleymaani wiyi ko rimɓe so en njiɗii nii mbaɗen « baal »
- Woto njejjitee tan diine meeɗen e potal
- Maande men ko caɗtidal e cuusal kam e caasal
- Ndaro ɗen ndado ɗen, woto gaño men jal
- So en njɗii nii mbaɗen « baal »…“Et puis” Yoo jam waal.
NUWAA 1993
Firo kelme
- 1. JA MA TO TAT LAKOS AL NA DEJ : ko kelme dooɓaaɗe maandinooje leppi laamuuji Fuuta. Ko ni silo ngo wayi :
- JA : Jah OOgo
- b) MA : Manna
- c) TO : Tonnjoŋ
- d) TA : Taaga
- e) T : Termes
- f) LA : Laam Tooro
- g) KOS : Koli e satikeeɓe
- h) NA : Naatgol…
- i) Dej : Dejjaali (Tuubakooɓe = NADEJ firti ko sahaa naatgol tuubakooɓe he Fuuta)
- 2. Ina ŋosa : ina jemmba : ina ina ittira heen seeɗa-seeɗa
- 3. Kannaar legal. (Coktirgal mum wiyetenoo ko beddal. Ko wayluɓe peewnata)
- 4. Fori: ko kolangal waalo to trewo Jiinge taaringal Jehriyel, ɗo Sileymaani Baal helnoo muudo horma ɗo
- 5. Yo folle: Yo itte he laamu.
