Ɓowde ko wuro fulɓe aynaaɓe dariingo hirnaange Ɓoggee e dow laawol godoroŋ tiindingol Rooso. Ɓowde darii ko e jeeri, Ŋoral Gidaala heedi ɗum e daande maayo , ɓe ndenndi gese, caaɗli, cehe e durnirɗi nde wonde kamɓe fof ko ɓe iwdi ngootiri : soowanaaɓe.
Ɓowde ko wuro fulɓe aynaaɓe dariingo hirnaange Ɓoggee e dow laawol godoroŋ tiindingol Rooso. Ɓowde darii ko e jeeri, Ŋoral Gidaala heedi ɗum e daande maayo , ɓe ndenndi gese, caaɗli, cehe e durnirɗi nde wonde kamɓe fof ko ɓe iwdi ngootiri : soowanaaɓe.
Ñalnde alet 17 lewru settammburu, agaaɓe baali wuro Ɓowde ndawri ko yuɓɓinde ƴaro e nder wuro hee. Ƴaro noon so oɗon ciftora heewnoo waɗeede ko e hitaande yajeende, wonande fulɓe aynaaɓe tawa toɓo toɓii haa heewi, durngol dañaama, jawdi haarii, kosam heewii. Ɗeen maale fof hikka njiyaama e nder nguuɗoo ndunngu ngarngu e sahaa katojinaaɗo, tawde wonii jawdi taccii ɗoo fatara bonɗo e nder ceeɗu hee. Nde wonde ndunngu rawane toɓaani ilaani, jawdi e yimɓe fof lorlii e nguuɗoo ceeɗu. Yoga e ɓowdenaaɓe ko uujdunooɓe e jawdi tacci maayo, njahi haa e nder ferlo.
Hikka noon hitaande artaani banndum, ko ɗum waɗi sukaaɓe agaaɓe ɓowdenaaɓe pelliti waɗde ƴaro baali, e nder ɗuum ɓe eerii yoga e gure hoɗdiiɓe maɓɓe nde ngarata tawtoree. Nii woni ko wayi no Daara Salaam en, Hamdallaahi en, Ŋoral Gidaala, Cidee, Ceenel, fulɓe e yoga e gure safalɓe catiiɗe (Daar el Afiya, Roymbel ekn..) alaa luutaaɗo. Kewu nguu fuɗɗii ko e saanga beetawe, aynaaɓe jeytoranooɓe e ƴaro ngoo fof curi baali mum en e saraaji wuro hee, haa nde yamiroore rokkaa yo fuɗɗe, aynaaɓe cortii, kalhali cukki e mum en, jawdi keddiindi ndii rewi heen. Kamɓe fof ɓe lommbii e laawol godoroŋ peccitngol wuro Ɓowde, ɓe teeɗti ɗum e otooji ummiiɗi Ɓoggee maa Rooso. Leelaani, ɓe loowi mbeddaaji wuro ngoo, punndi ruuki, boombi e seemedɓe ñaantiiɓe ina cacci, caati ɓe kelle e kuljinaali. Heddii ko heen gaynaako fof ina hollira gaatuleeje mbele baali mum en ina ndefta heen: ɓee ndiwa galleeji, naata e nder cuuɗi, taaroo wuro, baali ɓurɗi heen jolde fof ñemtinta ko ko gaynaako mum en waɗi koo.
Ko noon wooraa haa naange darii e hoore, tawi sukkaɓe rewɓe keblii puukri mum en, ndakkii kodde, ndefii maaroji e ñiheeje mum en, e tewu ngam wottinde hoɓɓe nootitinooɓe e ƴaro hee. Ñalnde heen noon mbaarudi ŋakkaani sabu kala gaynaako ƴarinooɗo, joldaaɗo heen fof nanngii dammuhol hirsani tawtoraaɓe kewu oo. Bottaaje ngottaa, atayuuji e tufameeje njaraa e nder ñalnde welemme, gooto fof ina siimta hol no yiyiri ñalawma oo.
Ɓowde hollirii wonde fulɓe ina njogii pijirlooji ganni baawɗi wuurtineede hannde, njanta e pijirlooji yonta hannde oo ko wayi no pijirlooji bal e fannuuji mum kala, jiidaani e mogooji, naalaŋkaagal keewɗi yuɓɓineede e sahaaji guurte elewaaji. Ƴaro noon ko goonga ko fijirde sukaaɓe kono kadi ko ɓeto golle sabu ko e oon sahaa anndetee hol gaynaako ɓurnooɗo toppitaade jawdi mum, ɓurɗo waawde faynude jawdi e nehde ɗum, ɗum ina ɓeyda martaba gaynaako.
Jeytoraaɓe e ooɗoo kewu ko ɓeeɗoo agaaɓe : Aali Giisel Bah, Saydu Aamadu Deh, Aamadu Faama Soh, Aamadu Yagga Bah, Jibi Seydi Bah, Aamadu Hawo Deh, Aamadu Mammadu, Hammoo Soh, Aamadu Mammadu Jallo et Aliw Aamadu Bah.
Siimtani en ooɗo kewu ko Aamadu Saydu Deh e Mammadu Demmba Deh ɗoo e nuwaasoot.
