COP28 to Dubay : Hol ko foti teskeede he ndee joɗnde ?

0
127
COP28 to Dubai : Yakawere ɓarakke
COP28 to Dubai : Yakawere ɓarakke

Ñalnde 13 bowte (desaambar), leyɗe winndere ndee jooɗinooɗe e batu COP28 to Dubay (Emiraaji arab dentuɗi) nanondirii kam fof e winndannde sakkitere noddoore yo yimɓe fof yo ngoppu yakawere ummoriinde e barakke (yakawere ɓarakke). Huunde addannde laamɗo Emiraaji ɗii hono al-Jebeer, alla e weltaare, wiyde ɗum «  nanondiral daartiwal  » sibu «  ngol woni goo ko « yakawere barakke » winndetee he nanondiral cakkital ngal.

Ko ngol woni goo ko yakawere ɓarakke ine feeña e winndannde sakkitere COP. Ndaa ine anndaa cumgol walla duppugol yakawere ɓarakke tuggi teminannde 19ɓiire ine jeyaa e ko ɓuri saabaade ɓeydagol nguleeki weeyo. Ndaa haa e ñalawma hannde oo, ko duppugol ƴulɓere tan fuɗɗinoo heɓtinaade he batu COP26 njooɗinoongu to Glasgow (Ecosse) ; kono petroŋ e gaas meeɗaa siftoreede heen.

Caggal duko mawngo, winndannde sakkitere ndee ɗaɓɓirii leyɗe ɗee nde puɗɗotoo woppude kuutoragol ɓarakke ngam yaltinde yakawere, teeŋtina ɗum e duuɓi sappo garooji ɗii ngam yettaade faandaare annduɓe laji he hitaande 2050.

Winndannde ndee huutorii ko konngol «  fuɗɗaade yaltude  » (“transitioning away  ») kono wiyaani «  yaltude  » (“phase out”) walla «  woppude  » petroŋ, gaas e ƴulɓe, sibu yoga e leyɗe e pelle ɗe ngonaa laamu ko caggal mayre moggininoo. Ɗum noon, e wiyde Andreas Sieber «  ndee winndannde ko taaɓal faade e jaltugol yakawere ɓarakke, kono wonaa pellital daartewal ɗaminanoongal ngal  ».

Gaa gaa noddugol goɗɗitagol yakawere ɓarakke, winndannde ndee ine waɗi noddaali paatuɗi e yakawere, jeyaaɗi won heen, e paandaale oo COP : sowde laabi tati yakawere hesɗitintoonde, sowde laabi ɗiɗi njaaweeki juumtingol semmbe ɗoo e 2030. Winndannde ndee, juutniima e geɗe lugge paatuɗe e yakawere.

Ko ɓuri laaɓde tan, ande heɓtini wonde «  kaaɗnugol ɓeydagol nguleeki weeyo he 1,5°C (…) ine ɗaɓɓi ustugol mawngol, jaawngol, duumotoongol goppite gaasuuji ɓeydooji nguleeki fotde 43% ɗoo e 2030, kam e 60% ɗoo e 2035 so ƴeewdaama e tolno mum e hitaande 2019, haa yettoo 0°C goppitgol gaas ƴulɓo (gaas carbonique) ».

Dowlaaji tawtoranooɗi mooɓondiral winndere paatungal e kilimaa jaɓii winndannde nanondiraande, wasiytoonde goppugol seeɗa-seeɗa kuɓɓam yakawere ngam faddaade musibbaaji ɓurɗi bonde gardooji e mbayliigu ngonka weeyo.

Bookara Aamadu Bah

Woppu jaabawol

Winndu yowre maa
Winndu ɗoo innde maa

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur comment les données de vos commentaires sont utilisées.