Juuragol 8 bowte 2023 : Nguurndam e tinndinooje Ceerno Abdallaahi JAH

0
117

Mbeɗe moolii Alla he Seyɗaane diddaaɗo, mbeɗe mooliimo ɗo golle ɗo, ɗo sifaa ɗo e ɗo menndeŋ ɗo. Mbeɗe moolii he welamma Alla, ummorde he tikkere makko. Mbeɗe moolorii Alla he moƴƴere makko ndee, gah lepte makko. Mbeɗe moolii Alla e Alla.

He innde Alla; joom yurmeende huuɗtidinnde; joom yurmeende heeriinde. 2. Denndaangal jettooɗe fof ngoodani ko Alla, joom binnde, 3. Joom yurmeende huuɗtidinnde, joom yurmeende heeriinde. 4. Jeyɗo ñalawma njoɓdi. 5. Aan woni mo min ndewata. Ko aan woni mo min mbaɗirta kattanɗe muuɗum. 6. Feewnu-min he laawol pooccingol. 7. Laawol ɓe neemin-ɗaa he mum en, ɓe ngonaa tikkanaaɓe ɓe, ɓe ngonaa majjuɓe ɓe. Aamiin.

Caggal yettude Allah, bajjo, gooto, poolɗo, mo anndotaako he aduna, anndotaako he laakara, mo adan mum alaa adan, wattan mum alaa wattan. Mo alaa nder, alaa boowal, alaa dow, alaa les. Gadiiɗo mo hayi dara adaaki, battiniiɗo mo hayi dara wattindaaki. Peeñɗo mo haydara feeñdaani, cuuɗiiɗo mo hayi dara suuɗodaaki, jamirɗo en njaŋtaade neemaaji ɗi o waɗani en.

Caggal juulde he Nulaaɗo Alla Muhammadu Abdullaahi,  «juulde Alla he kisal mum yo ngon e makko», mo nganndu-ɗaa so wonaano kañum, hayi dara Geno tagataa. Oon Muhammadu, giɗo Joomiraaɗo, mo nganndu-ɗaa, kala mo ina yettoo he Hadara Alla, maa rewa he mum, yiɗa mum, juula he mum. Oon biyɗo : “ko Waliyaaɓe  ndonti Annabaaɓe”.

Caggal yettude giɗo men, jarnoowo en, peewnoowo en he laawol Alla, jettinoowo en heen, Quɗbu mawɗo ganndaaɗo, mawɗo waliyaaɓe, timmoode mum en,  hono koohoowo men Sayko Aamadu TIJJAANI «yo weluya Alla won e makko», biyɗo: “ Sinno waliyaaɓe mawɓe ɓe ina ƴellitto noo he ko Alla hokki mi ko he ɓural, maɓe ngoyanno gite maɓɓe cam-cam, be mbiya Alla, aan kay hayi dara a hokkaani min”.

Caggal yettude Ceerno men, tuugnorgal men, ƴooñorde men, giɗo men ŋabbinoowo en he Alla, jarnoowo en kasuuji ganndal Alliyankeewal, lomtiiɗo Sayko TIJJAANI he wellet, mo alaa lomto, hono Al Hajji  Ibrahiima Al Hajji Abdullahi ÑAS, «yo weluya Alla won e maɓɓe», biyɗo: “ kala garɗo he am anndat Alla, so o mawɗo walla suka, so o debbo walla gorko, so o laamɗo walla laamaaɗo, so o dimo walla diimaajo”.

Eɗen etoo hannde haalde huunde he nguurndam Ceerno men mo ngar-ɗen juuraade o, juuroraade sabu Alla, tawi ko sabu Alla tan. Ceerno men, tuugnorgal men, gittuɗo en he nibbere addi en he lewlewal. Hono Ceern Al Hajji Abdallaahi JAH.

Ko njogor-ɗen haalde ɗoo ko, ko seeɗa; ko jubbannde tan, wayi ko no toɓɓere ndiyam e maayo, sabu ko haalotoo he Ceerno ko gasataa, ko haalotaako ko kadi gasataa.

Holi no Ceerno Wiyatee

Ceerno men, Ceerno Abdallaahi JAH, jibinaa ko ɗoo e Ɓoggee, he nder hitaande 1929. Baaba makko, Hammadi Baaba Maalum JAH, ganndo ŋanaa, lasraariyanke mawɗo, inniri mo ko Mammadu. Yumma makko, Kajji Muusaa Kajji, lammo, inniri mo ko Muktaar.

Ko Alla noon, muuyata muuyaande mum, rewna ɗo welaa, totta mo welaa. Ko koɗdiiɗo maɓɓe, ina wiyee Jaddel Pennda, inniri mo joom galle mum, ina wiyee Abdallaahi. Ndeen so o ƴeftiino ceerno omo yeƴa ɗum, o wonata ko he wiyde Abdallaahi baaba Guuro. Sukaaɓe mbaɗti reftude heen haa o wonti Abdallaahi. Yanti heen kadi nde o naatata larme, o winndiraa ko Abdallaahi, sabu dokkuɗo innde makko ndee, anndaano  no baaba makko inniri mo.

Abdallaahi, hono maccuɗɗo Alla, yimɓe fof ina nganndi ko ɗuum firti. Ceerno wonii maccuɗo Alla gila e gila, gila haydara alaa. Hay gooto soklaani haalaneede ko ɗuum firti, e ko ɗuum woni, gooto fof seedoriima ɗum gite mum, walla nanirii ɗuum noppi mum. Heddii noon, ko hol gite jiyɗe, holi noppi nanɗi ?

Almuudo Ceerno gooto timmuɗo, biyeteeɗo Mammadu Jallel (yo Alla yurmo ɗum, yaafoo ɗum) inniriino Ceerno “JAH yaa laxle”. Firtata Ceerno ko ladde, ceerno ko maayo ganndal.

Yo Alla noon yoɓ mo moƴƴere, e ndee darne nde o darii, darnde nafoore meere-meere.

Ɓesngu Ceerno

Ceerno Abdallaahi JAH dañii ɓiɓɓe 12ɗo (tabaarakallah), njeegomo worɓe e njeegomo rewɓe. Heen sappo njiidi yumma e baaba, yumma maɓɓe ko neene Salata Bekaay SIH, walla Mayram Kummba nganndiraaɗo neene Mayyo (Yo Alla yurmo ɗum, yafoo ɗum). Ɓeen ngoni : Aysata, Kadijata, Sayko Tijjaani, Maariyata, Ummulxayri , Rugiyata, Laala Ayse, Ibrahiima, Al Hassan e Al Housseynu.

Ɗiɗo heddiiɓe jiiduɓe yumma e baaba ɓee, yumma mum en wiyetee ko Rugiyattu ÑAS (taani mum Baay ÑAS), Ɓeen ngoni : Ceerno Al Hassan DEM (Oon wuuraani, yo Alla lomto lomtina), goɗɗo oo woni Ceerno Ahmed JAH.

Ɓesngu Ceerno noon haaɗaani ɗoo, ina yaaji haaldotaako ɗoo, gila he enɗam haa he almuɓɓe wuurdanooɓe he wuurdaaɓe. En mbaawaa waaste limtude Aamadu Aliw SIH (Yo Alla yurmo ɗum, yafoo ɗum), Aliw Daawuuda JAH, Mayram Jammel, Faatimata Yumma LAM e Faatimata Aliw SIH. Alaa he sago kadi mi jangtoo heen ceerno Mammadu JAH, jeyaaɗo he almuɓɓe ɓesngu Ceerno.

Ceerno Abdallaahi JAH ko keptinɗo darde ɓesgu mum, darnde almudaagal timmungal, almudaagal hoolaare. Ko o duwaniiɗo ɓesgu nguu.

Janngugol Ceerno:

Ceerno Abdallaahi JAH, naati Quraana ko ina yahra he duuɓi jeetati (8). Ko baaba makko adii winndande mo bah. Caggal nde jinnaaɗo makko oo, heɓindii o fotii ummaade e juuɗe mum, mbele o jokkoya jaŋde, neldi mo Loopel e juuɗe Ceerno Abuu Mammadu Siley JIGGO.

Ceerno joofnii alluwal mum gila ina yahra e duuɓi sappo e nay (14).

Nde o dañi duuɓi sappo e jeeɗiɗi (17), o jokkoyi jaŋde he duɗal Ceerno Bookara Yero JIGGO to Bakaw. Ceerno ɓooyaani Bakaw, o ummii ɗoon e nder ndeen hitaande o fayi Moonngel, jokkoyde jaŋde to duɗal Ceerno Aliw Sammba DEM.

Ceerno janngii to gure ina mbiyee: Likseyba, Cikkitte, Madiina Njaayɓe e ko wonaa ɗeen gure. Kala ɗo Ceerno ari, so o nattii ɓeydaade he ko o janngata koo tan, o ɓennat bannge goɗɗo, yiiloyaade ko ɓuri.

Ko Ceerno janngata koo fof, omo heewi yah-ngartaa, sabu kala nde jolal waalo yonti, o artat ɗoo e Ɓoggee wallude jinnaaɓe makko e golle gese.

Jikkuuji Ceerno teskaaɗi

Gila Ceerno Abdallaahi JAH suwaa naatde jaŋde, haa ko o naati jaŋde ko, he ko o jannginta ko, he ko o liggii he Laamu ko fof, kaawisaaji keewɗi teskaama he makko. Won ko haalotaako, ko haalotaako ko noon, haalotaako tan.

Ina teskaa he Ceerno Abdallaahi JAH, wonde mo gorgo joom himme, jaambaaro, kaaraysire, laaɓɗo  reedu, tiiɗɗo, cuusɗo golle, cuusɗo reedu, koolaaɗo, daraniiɗo tigi-rigi gollanaade seerenɓe mum e jibnaaɓe mum.

Ina teskaa he makko, o lorlaani hay gooto. O wiyataa almuudo waɗan am ɗum, walla liggono-mi ɗum, walla adan am ɗum. O heewi wiyde ko bismilla ngaree ñaamen, ngaree njanngen, ngaree njuulen. Nde o janngintunoo ndee, so o ɗomɗii, o wiyataa ngaddanee kam ndiyam, o ummoto o faya loonde, o yarna hoore makko, o jokka janngingol.

Nde o liggotonoo he gese makko ɗee, o wiyataa ngaree ndawen, o ummoto tan o faya gese, almuudo jom himme fof abboo mo. Ko almuudo tan anndata haaju mum naftoroo Ceerno.

Ina teskaa, Ceerno haalataa ko regaaki. Ceerno ina famɗi ko ɗaanotoo jamma, ko o juuloowo katpat he Nulaaɗo Alla Muhammadu (juulde Alla he kisal mum yo ngon e makko), juuliroowo salaatul faatiha limaa uqliqa, gila ndeen he kattanɗe makko haa he ooɗoo sahaa.

Ina jeyaa he jikkuuji Ceerno, laaɓande juulɓe reedu, kanko wiyatnoo, “Al baabu maftuuh”, damal naamnde ina udditii, kala jogiiɗo sokla he diine mum, walla he laawol Tijjaani, walla he ganndal Alla, yo naamndo ! Kala gonnduɗo he sokla salii naamndaade, o yarlaaki, o yafaaki.

Golloraade sabu Alla.

Meeɗii ndeen, tawi Ceerno ina woni perefee Moonngel, omo yaha he ladde kanko e gardeeɓe makko, haa ɓe mbirtii korgo gooto, doofoolo ina rema ngesa mum, ngesa ina wiyi soko dok huɗo, ina ndaara sooyde. Ceerno wiyi mo, aɗa jogii jale, oon wiyi  alaa. O heɓti jalo oon, o totti ɗum oto, yo yahdu he gardeeɓe ɓe wuro addoya jale. Nde oon artata, tawi Ceerno feɗɗitii ɗoon dunannde. Nde jale ɗee ngarnoo, ɗoon e ɗoon kanko e gardeeɓe ɓe, ɓe gasni demal ngesa baa kala. Nih woni ngesa haaytii sooyde.

Naatgol Ceerno he konu

He nder hitaande 1948, tawi Ceerno dañii  duuɓi 19, o naatnaa he konu Laamu Koloñaal, laamu Farayse, kanko e musiɗɗo makko Mammadu Abdarrahmaan JAH, ganndiraaɗo Aamadu Umma (Yo Geno yurmo mo, yaafoo mo, yaajnana mo ɗo o woni ɗo).

Addi Ceerno naatde he larme, ko kuugal fawanoo he makko, kanko he wondiiɓe makko. He sahaa maɓɓe, won ko ina kewa, tawa fedde fof ina foti daraade heen, mo daraaki fof kuugal fawee he mum. Ko wayi no hirsude dammuhol mum, maa towtude tiba mum. Won musiɗɗo maɓɓe gooto salinoo notoyaade he ɗoftal gese, ɓe tellini tiba mum, ɓe kalmoyaa to laamu, nayo he maɓɓe ɓurɓe duuɓi ɓee, nanngaa, mbiyaa ko kañum en pewji feere ndee.

Ceerno wonii e konu hee fotde duuɓi tati, o teskaama heen teskuya paayodinɗo, haa teeŋti e nder leydi Maruk, o heptinaa heen no feewi, o dañii heen manoore mawnde. Nde o yalti e konu hee, o yaltiri ko omo fiilaa kaporaal, ko huunde saɗnoonde heɓde e oon sahaa.

Ɓamtugol Ceerno jaŋde

Caggal nde Ceerno seerti he dadol mum koniyankaagal, ummitii Maruk arti ɗoo he leydi mum, tawi ina yahra he duuɓi 23, ɓamti laawol jaŋde, o fayi Kayhayɗi, o jokkoyii e duɗal Ceerno Aamadu Neene BAH. O wonii ɗoon fotde lebbi nay, omo reftoo ko o janngunoo koo, omo fiytana almuɓɓe heewɓe binndanɗe mumen, mbele omo ɓeydoo tiiɗtinde jaŋde makko.

Nde o ummii Kayhayɗi, o arti ko ɗoo he Ɓoggee. O añi waɗde duɗal makko bannge, o woni he ƴeewde, holi duɗal he duɗe diwaan oo, ɗo o fotata yahde jokkoyaade. Hakkille makko nanngi fayde Tulde Dubaango, o yantoyi he duɗal Ceerno Bookara SOOKO, omo janngina.  O jannginii ɗoon geɗe keewɗe. O jannginii jaŋde binndi, o janngini nguurndam aduna, o janngini hol no almuudo jiylotooɗo foti nehoraade, sabu barke njaltata ko he nehdi. Kanko fof he wonde janngintunooɗo he nder duɗal hee, o darii ko darnde almuudo, almuudo nehtaniiɗo gardiiɗo mum.

Meɗii, Ceeno ina naamdee, omo jaaboo ɗoon e ɗoon, haa Ceerno gooto  wiyi mo: so aɗa jaaboo, a ruttoto e defte. Ceerno jaabii wiyi mo : geɗe tati, so gorko naamndi-maa-mi  ɗum en,  mi ruttotaako he deftere, ɗeen ngoni : Xaliil, Maalik e wooroŋŋe. Ceerno o wiyi mo: ɓeydu heen njinndaangu.

He nder hitaande 1956, Ceerno Abdallaahi jokkoyii jaŋde to Eeleega, ngam fiytude alluwal mum Quraana, e juuɗe Ceerno Capaato mawɗo ina wiyee Siidi Wul WAQF.

Naatgol Ceerno he Fayda Tijjaani  e dille mum.

Caggal nde Ceerno janngi, janngini, janngitii haa dakmitii, o yuurnitii hoyre makko, o tawi dakamme oo ina tekmi. O faami jaŋde ndee, ko geɗe joorɗe mehe ngoni heen. Sabu, woni ɗoon ko kuɗol, ngommbudi e kaayit. O wiyi: ɗee geɗe tati joorɗe kos, so takkitaaki e ɓernde innama aadee, waawataa heɓde e jaŋde ko faayodini heen ko. Ko ɗoon o laaɓani hoore makko reedu, o gooŋɗi he hoore makko, o weddii defte e jaŋde ladde o wiyi: ko heddii he nguurndam makko koo, o wontaa memde deftere, saka jannginde, so wonaa o heɓa Ceerno, mo nganndu-ɗaa, ko jannginta ko, ina yettoo ɓernde, wuurna ɗum.

O woni he oon haljo-haljo, haa Alla haaji haajaande mum, soggi mo haa yettini mo he juuɗe, maayo mango, welgo, luggo, yencungo, ngo alaa powle, hono Ceerno Abdullaahi SAAKO, «yo weluya Alla won e makko»,.  Ko ɗoon o faami ko woni nafoore deftere e jaŋde. Ko ɗoon o tuuɓi, o yari haa o ɗomɗiti, o woni e yinaade, omo lummboo he maayo ganndal ngo alaa powle, o wonaa dartotooɗo haa abada.

He nder hitaande 1955, waañnjannde mawnde waañnjii ɗo e Ɓoggee. Tawi ko adii ɗuum, Sheeƴ Baay ÑAS, yillinooma ɗo e Dubaango, Ceerno Abdullaahi SAAKO wiyi mo, ina yeewaa. O wiyi ɗum: “Sayko Tijjaani inani ɗo deƴƴi, ñande o haali, a wontaa yeewe”.

Tigi-rigi ko noon woori, sabu waañnjannde nde, hono Fayda o, nde yani ɗo nde, dille mawɗe mbaɗii ɗo he ngoo wuro, hakkillaaji Seerenɓe e almuɓɓe mumen fof ngowi. Wowanoo he diine, ko yimɓe ina juula, ina koora, ina cakkoo, ina muddoo, ina kajjoya, kono Allah ina yiyee? ina anndee? Ɗuum tunndi hakkillaaji, ɓe mbiyi ɗuum aamnotaako, ɗuum wonaa goonga. Wonaa goonga noon, haɗataa goonga wonde goonga, haɗataa goonga yahde haaju mum. Seede mum, ko ngal ɗoo dental hande, dental allaa-allaa-en, ɓe nganndu-ɗaa hanki, alaa fof ko mbiyaaka, alaa fof ko takkaaka: ɓe mbiyaama ko ngaanndi rawaandu ɓe ñaamata, ko seyɗaane ɓe njiyata, ɓe ngona he haalde ko weli ɓe.

He oon sahaa, seerenɓe mawɓe wonnooɓe he reedu Fuuta he fof, tawi ko yaakoranooɓe, tuugnortenooɓe, ɗooftetenooɓe , mbaɗdii ɗo adeel; ina ngari, yiɗde ñifde Fayda o.

Kala heen Ceerno garnooɗo, jooɗodiima he Ceerno Abdallaahi JAH. Kono nde ɓe ceertata, tawata ko nimsitii ko addunoo ɗum. Kala heen Ceerno ɗo iwri mo e ganndal mum, yiɗde yuwde mo, o fiyrii ɗum ganndal mum ngal, hoota alaa ko nawori.

Ceerno am ko mbir, mo Alla waɗi, hay gooto alaa ko waawi heen. So tawiino ko sippiro ɓalli kadi wonnoo, maa Ceerno am liɓanno ɓe. Sabu, hay gorko gooto meeɗaa liɓde mo e sahaa makko.

Meeɗii sahaa gooto, Ceerno Abdallaahi e fedde mum wiyetenoonde Baafal, njahi njillu to wuro wooto he gure men fuuta. He ngoon ɗoon wuro noon, sagata ɓurnooɗo tiiɗde e diwaan o fof, ko ɗoon woni. Nde ɓe njahata toon nde, Ceerno wiyii ɓe, ko jogorɗo sippirde e mbir o, tee ko liɓoowo mo, so liɓii-mo noon, wontataa jam, ndeen noon, yo ɓe par, no ɓe ndogiri. Ndeɓe nanngodiri, Ceerno Abdallaahi, liɓi mo, njomu laaɓngu, ngu alaa guli. Ko ɗoon ɓe kawri he paɗe maɓɓe taƴee-hulee, ɓe ndogi, ɓe kooti.

Tawteroyeede Ceerno Firo Quraana to Kawlak

He nder hitaande 1957, caggal yamiroore Ceerno makko, Ceerno Abdullaahi SAAKO, o yahi Kawlak tawteroyeede firo Quraana, ngo Sheeƴ Baay ÑAS waɗantunoo Seerenɓe mawɓe safalɓe muritaninaaɓe e ɗemngal Arab.

He ngoon firo Quraana, Ceerno Abdallaahi JAH, dañii manoore mawnde. Teskaama, o faami tigi-rigi, ko Sheex Baay ÑAS janngini ɓe ko. Haa ɗuum waɗi, so aɓe ndeftoo binndanɗe maɓɓe, ko e makko Seerenɓe safalɓe ɓe ngarata reftaade, sabu kala no Sheex Baay ÑAS jannginiri ɓe, ko noon o reftirantooɓe, hayso Sheeƴ Baay moos, walla dirmi nde jannginta nde, so o arii ɗoon, o moosat, o dirmoo, haa safalɓe ɓe, mbaɗti wiyde mo, ko o mañetofoŋ.

Nde ɓe njoofni jaŋde aɓe piilee alfaa, ko Sheeƴ Baay ÑAS, fiiliri mo junngo mum, wiyi mo: mi fiilii ma kaala ka hay gooto fiiltataa. Seerenɓe heddiiɓe ɓe, tawi ko ɓe o tolnondirnoo, ko Seerenɓe woɗɓe njamiraa yo piilɗum en. Ko o dañi ɗoon ko, ko geɗal mawngal.

Naatgol Ceerno he Laamu Muritani

He nder hitaande 1959, Ceerno Abdallaahi JAH ƴeftaa he Laamu Muratani, ngaam jannginde Arab. O jannginii e gure ina mbiyee Njaagu, Njorol, Ɓoggee e Kayhayɗi. Ko ɗo Kayhayɗi ɗo, Laamɗo gadano leydi Muritani, hono Muktaar Wul DADDAH, tawi ina ari ɗoon njillu, teskii Ceerno, caggal nde o yettinnoo ɗoon konngol baɗngol faayiida e ɗemngal Arab.

He nder ɗiin teskuyaaji, Laamu Muritani neldi mo leydi Kameruun jannginoyde Arab e Diine Lislaam. Caggal ɗuum, o toɗɗaa yo won perefee. O wonii perefee to Walataa, Bumdeyda, Moongel e Tidjikja. O yaltiri he Laamu ko omo woni Cukko Guworneer to Neema.

Caggal nde o waɗaa cukko Guworneer, o ñaagii fekteede Ɓoggee, o heɓi, o waɗti jannginde liisee Ɓoggee, he jannginde almuɓɓe he nder galle makko, o waɗti   toppitaade gese makko haa o heɓi Alteret.

Ko o woni he Laamu ko, kala ɗo fenaande wonnoo, o mumtii haa laaɓi; kala ɗo hakke yoolinoo, o yooltii; ɗo humam-binnaagal sabbinnoo, o sabbitii. Alaa fof noon peeje ɗe pewjaaka, penaale ɗe penaaka, musibbaaji ɗi mbaɗaaka mbele omo daña caɗeele e golle makko. Kono haydara, nde wonnoo ko Alla waɗi, ɓuri ko yimɓe mbaɗi.

Nde o liggoto noo he Laamu nde, o meeɗaa jaɓde ƴeftude ko o jeyaa. Hayi hojom gooto, o meeɗaa ñaamande Laamu. O dawatnoo biro makko, koko adii waktu, o jippotonoo koko sakkitii waktu, haa o heɓi Alateret.

Njilluuji Ceerno

Ceerno am waɗii njilluuji keewɗi. O yahataa yilloyaade, yiiloyaade. Ɗo o yahi heen fof, tawata ko omo noddaa, o yahata kadi ko ɓeydoyde ɓe o tawi ɓe. Ina jeyaa he njilluuji makko maantinɗi: lappol makko Nuwaadiibu e Zuwoyraat, lappi fuuta senegaal, ɗanle Farayse e Maruk, he ɗanngal Gammbi. Kala heen ɗo o ari, ina famɗi ko foofte tee he nder waktuuji 24 ɗi. Ko damal naamnde ina udditaa, gooto fof hakke ngoƴa mum ina naamndoo. Gila e yeddooɓe haa e yiɗɓe laaɓeede, haa wooda heen ɓe Alla faabii ngonta almuɓɓe.

Ceerno wiyannoo, “Al baabu maftuuh”, damal naamnde ina udditii, kala jogiiɗo sokla he diine mum, walla he laawol Tijjaani, walla he ganndal Alla, yo naamndo. Kala gonnduɗo he sokla salii naamndaade, o yarlaaki, o yafaaki.

Ina jeyaa he njilluuji makko Kajjoygol. Nde Ceerno yahi Madiina-mu-nawwar juuraade giɗo Allah, Nulaaɗo men Muhammadu, “juulde Alla e kisal mum yo ngon e makko” , O yahi Makka hajjoyde, o taarii Kaaba he maqaama Ibraahiima, o dogi safaa he marwa, o nanngodiri toon e Seerenɓe arabeeɓe mawɓe yeddooɓe laabi, yeddooɓe mawluud, kono kala nde o seerti e gooto heen, tawata ko nimsitii ko yeddirnoo.

Gooto he seerenɓe arabeeɓe tawiino Ceerno eɓe wonndunoo ina mbirda wajiifa, o wiyiɓe ɗum ko haraam, Ceerno jaggi he wahre makko, turi mo haa ɓe ngasni wajiifa, o ɗacci mo, oon furtii, artaani goɗngol. So Ceerno nangiino he jamɗe ɗo rawda Neelaaɗo, ɓe mbiya haraam, o wiyaɓe so jamɗe ngaddu-noo-mi ɗo, mi arataano ɗo, sabu jamɗe ɓuri heewde ko leydi am Muritani. O wona he yimande ɓe jimol Leylaa, o wiya : “ Mbeɗe wirtoo galleeji Leylaa, mi ɓuucoo ngalɗo ɓalal, mi ɓuucoo ngalgah ɓalal. Wona yiɗde galleeji ɗi ndillini gilli ɓernde am, kono dillini ɓernde am ko yiɗde koɗɗe he nder galle o”.

Banndiraaɓe, mo wiyi ina horsira maayo juuɗe mum, tampat, kono alaa ko dirata e maayo. Ko ɗuum waɗi, kala ko kaal-ɗen he Ceerno men o, mo ngar-ɗen juuraade o, ko jubbannde tan (tabaara kalla).

He dow ɗuum, eɗen ñaagii, so tawii ko kaal-ɗen ɗo ko, won heen ko haaldaa no fotaani haaldireede, won heen ko ñawnaa, maa waylaa, eɗen ñaagii heen yaafuya.

Yo Alla waɗ koyɗe men ɗe jaɓaaɗe, waɗta en e heeriiɓe innooɓe Alla ɓe ndeƴƴataa, yettooɓe Joomiraaɗo haa abada. O waɗta en e heeriiɓe-heeriiɓe ɓe nganndu-ɗaa, ko wonaa Alla taccataa ɓerɗe mum en.

Yo Alla juutnu nguurndam Ceerno men o, hokka mo cellal kanko e ɓesngu makko e juulɓe   kala. Eɗen njoofnira duworaade no o heewi duworaade nii: yo Alla waɗ en almuɓɓe Baay timmuɓe jokkiiɓe ɓe taƴataa. Aamiini.

Ɓoggee ñalnde hoore biir, 8 bowte 2023

On njaaraama !

Aamadu Muusaa NGAYDE

Woppu jaabawol

Winndu yowre maa
Winndu ɗoo innde maa

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur comment les données de vos commentaires sont utilisées.