Caggal joɗnde Mooɓondiral jeetaɓal ñalnde 29/12/2024, yiilirde toɗɗaande ndee daraniima humpitde no ngal yahri, e hol ko ngal yeñtini. Caggal ɗuum, eɗen mbaawi tonngirde nii golle YNG e nder ɗii lebbi tati ɓennuɗi :
1. jeeyngal mooɓondiral jaajngal nder jaaynirɗe keewɗe, haa teeŋti e binndugol bayyinaango jaaynde ñalnde 4 saawiyee 2025. Ngoon bayyinaango, wondude e ɓosooje joɗnde ndee, caraama haa yaaji.
Ko noon kadi Jaagordu Jaŋde e Jaagordu Pinal mbinndiraa, neldaa kawraaɗe mooɓondiral paatuɗe e laawɗingol ɗemɗe ngenndiije e jaajtingol jangde mum en ko ɓuri yaawde.
2. Yiilirde ngenndi (YNG) jooɗiima ñalnde 11 saawiyee dow ginol golle :
– Gostondiral golle e baynondiral
– Heblo binndaaɗe mooɓondiral e cargol mum en (YNG, Cate, Hooreeɓe teddungal)
– Golle keñoraaɗe : Kartal tergal fedde, Kollitgol fedde, Golle duumiiɗe (galle fedde, Fooyre, cariiɗe).
3. Juɓɓingol binndaaɗe mooɓondiral e cargol mum en : Kuuɓal joɗnde mooɓondiral, Doosɗe e Kuccam FƁPM, e kawraaɗe ɗee kadi caraama e dingire whatsapp fedde ndee, ɗe muulaa, ɗe neldaa cate ɗee.
Ceedtingol Kuuɓal mooɓondiral ngal, Doosɗe e Kuccam FƁPM (Ciifgol Noteer) e joɗɗingol binndaaɗe ɗee to Jaagordu nder leydi ngam ɗooftaade sariya juɓɓinɗo pelle.
4. Muulgol karte tergal fedde : ɗe parii gila 20/02/2025.
5. Toɗɗagol Goomuuji ngenndi e lelnugol tuugnorɗe golle majji : gila 4/2/25 ko heen ɗi ngoni. Maa YNG yuurnito ɗeen tuugnorɗe golle, lelna kañum ne tuugnorgal mum wonande duuɓi 4 paaɗi (2025-2028), nelda cate haa mbaawa tuugnaade heen ngam yuɓɓinde golle mum en. Won e goomuuji timmini tuugnorɗe mum en haa YNg yuurnitii ɗum en. Goomuuji ɗi timminaani tawo ɗii ndokkaama haa ñalnde 12/4/25 ngam timminde.
6. Tawtoregol Mooɓondiral Tabital Pulaagu Muritani (TPM): Nulaaɓe ɗiɗo FƁPM tawtoraama mooɓondiral ngal ñalnde 16 e 17/02/25. Ɓeen nulaaɓe kabrii YNG wonde golle ɗee ndewii laawol, tee yiilirde hesere nde 29 tergal toɗɗaama yo ardo golle TPM e daawal paangal.
7. Jokkondiral e Jaagorɗo Pinal, Ñeeñe, Kumpital e Jokkondiral e Sarɗirdu ngenndi ñalnde 17/02/2025, ngam hollitde mo eɓɓaande mahngo Galle Fedde, e ñaagaade ballal laamu. Jaagorɗo oo jaɓɓiima miijo ngoo, hunii hollitde ɗum Hooreejo leydi e Jaagordu Ngalu… Jokkondiral ngal wonanii en fartaŋŋe yettude Jaagordu nduu e geɗe ɗiɗi : 1. Baɗgol Daartol Sammba Gelaajo Jeegi e Ndonaandi UNESCO ; e 2. Baɗtugol AMI yaltinde kabaruuji he ɗemɗe ngenndiije tati ɗee.
8. Jokkondiral JPP e Jaagorɗo Tippudi Nehdi e Mbayliigu Jaŋde Ngenndi (MENRSE). Ngal waɗi ko ñalnde 17/02/2025 kadi. Ngal naatti ko he jokkondire JPP fuɗɗinoo tuggi 16/10/2024 haa 21/10/2024 ngam yeewtitde e maɓɓe Ɓeto hitaande adannde keblugol naattingol ɗemɗe ngenndiije nder duɗe laamu. E oon sahaa ɗee ɗoo jaagorɗe njokkondiranooma : Jaagorɗo Kuuɓal Laamu, Jaagorɗo jaŋde Toownde, Jaagorɗo toppitiiɗo Ɓeto Kaalis, Jaagorɗo Jaŋde Mecce, Jaagorɗo Jaŋde aadanteere, Jaagorɗo geɗe renndo e Cukaagu e Debbo (MASEF), Hooreejo Ardorde Diiso Toowngo Nehdi e Gardiiɗo Kuuɓtodinɗo Saaktirde Kabaruu Muritani (SKM/AMI). Kamɓe fof ɓe njeewtanaama ɓeto hitaande adannde ndee, haa teeŋti e yawre kumpital laamu ko faati e ɗemɗe ngenndiije ɗee, baasgol kuule ciynirɗe Sariya kuccam ƴetteede haa hannde, haa teeŋti e kuule mum 65 haa 69 paatuɗe e ɗemɗe, pamɗugol ngalu IPELAN nguu e leelgol neldugol jannginooɓe to IPELAN… Ko ɓuri heñoreede koo jaagorgal ngal hollitii ɓe cakkii feere no jannginooɓe neldiraa to IPELAN.fotɓe hebleede ngam jogaade duɗe potɗe udditeede hitaande jaŋde faande (2025-2026). Heen jaagorɗo kala yeewtidaama fannu mo heerorii oo, e kuule toɗɗiiɗe ɗum nder sariya kuccam kaa, e heɓaare pelle ɗee wallitde kala ko toɗɗii heen ɗemɗe ngenndiije.
9. Jokkondiral JPP e Gardiiɗo SKM/AMI (Agence Mauritanienne d’Information (AMI)), ñalnde 17/02/2025. Muujibu ngal ɗoo jokkondiral cakkital ko :
a. Hollude mo weltaare pelle ɗee e pellital AMI sosande ɗemɗe ngenndiije tati ɗee Tammborde limnere ;
b. Sakkitde mo miijooji mbele feere ƴettaande ndee ine waɗa ngartam moƴƴam, so :
1. Heblude jaaynooɓe ɓee nder ɗemɗe ngenndiije ɗee (binndol e taro) ;
2. Yuɓɓinde gollorɗi ngam wootiɗinde kelmeendi kuutorteendi he kumpital.
To oon bannge, ñalnde 20/02/2025, Hooreejo FƁPM waɗdii yeewtere e jaaynde Le Calame, ko faati heen.
10. Ñalnde talaata 11/3/25, FƁPM jooɗodiima e Mawɗo Jaagorɗe e tawtoreede Koolaaɗo Kuuɓal Laamu. O yettinaama eɓɓaande mahngo Galle Pulaar. O huniima addude heen ballal laamu. Kadi o yeewtidaama ko faati e hitaande addannde keblugol naattingol ɗemɗe ngenndiije nder duɗe laamu, haa teeŋti e neldugol jannginooɓe to IPELAN. Mawɗo Jaagorɗe oo habrii pellitgol laamu ƴettande duɗal ngal 60 jannginoowo. O hollaama ko kuule ciynirɗe sariya cuwaa tawo lelndeede koo, ine waawi haɗde golle ɗee feewde.
11. Tawtoregol kollirgol defte to Wocci : Ñalnde 15 feebariyee 2025, hooreejo FƁPM nootiima bismaango Lewlewal Communication to Wocci, ngam kollirgol deftere « Pinal men » (nde Hammee Aamadu Lih) e teddingol Abuu Gay, tergal Lewlewal, jaaynoowo to PSA (Pulaar Speaking Amerika). Defte keewɗe mbejaama toon. Lappol PSA ngol terɗe 3 tawtoraama ñalawma oo. Ñalnde ndee waɗii ngartam wonande kirjino binndol e jaŋde ɗemɗe ngenndiije haa teeŋti e Pulaar.
12. Jaltingol Fooyre Ɓamtaare : Tonngooɗe 4 Fooyre Ɓamtaare njaltii e daawal hee : 248, 247, 246, e 245.
13. Galle Fedde : hirjino ngam ɗaɓɓude ngalu mahrungu galle pulaar ine jokki. Fellitaama yaaɓande waɗde huunde he boowal ngal ko yaaccii. Ɗum noon fuɗɗoraade mahde bannge fuɗnaange e rewo tata boowal ngal (ngam hisnude ngal, e ummitinde jeeyngal…).
14. Tawtoregol dokkugol njeenaaje to Rajo Muritani. Ko ñalnde 13 colte 2025 to Rajo Muritani ngam rokkude jaabotonooɓe naamnde he ɗemɗe ngenndiije PSW ɗe Rajo ngoo naamnotonoo heɗotooɓe ɗum. Yimɓe njeegomo cuɓtaa e heen ɗemngal kala, ndokkaa njeenaari seedantaagal e kaalis. Ngol woni gadanol ko ɗum yuɓɓinee ɗoon. Eɗen kumpitii keƴnugol ɗemɗe ngenndiije ɗee he kawgelaaji “binndanɗe jaayɗe ɓurɗe moƴƴude” puɗɗii yuɓɓineede e HAPA ko e gargadol gonɗo Jaagorgal Pinal e Ñeene e Kumpital hannde oo. Eɗen mbaawi kadi faamde ko kanko sakkii ndee feere, e feere nde SKN (AMI) ƴetti ngam waɗanɗe ɗemɗe ngenndiije ɗee tamborde limnere saaktirnde kabaruuji laamu.
15. Ngam mawninde Ñalawma ɗemngal nehniwal, JJP saaktii bayyinaango ñalnde 21/2/25, caggal ɗuum yuɓɓini cofte keewɗe ñalnde 22/02/2025 : a) wejo defte ; gaafgol kuutorɗe karalle kese, cargol bayyinaango ; kollirgol defte ɗiɗi e ballondiral e dental « Ganndal woni Goonga »: Laawol Jeeri (Aamadu Dulo Soh) e Jalliis (Mammadu Jah).
16. Tawtoregol gollordu keewal pine. Nduun gollordu waɗi ko ñalnde 19 Mbooy (mars) tuggi w9 haa w13, to « Nouakchott Hotel ». Yuɓɓini ndu ko « Ardorde ngenndiire Ganniiji » (Office National des Musées). Tiitoonde mayru ko « Gollordu gostondiral ko faati e keewal pine e mahondiral renndo fawaade e Eɓɓaande tiiɗtingol Ganniiru Ngenndi Muritani ». Ko Jokkorde Pelle Pinal (JPP) bismanoo e mayru, kono fedde heen fof neldii toon yimɓe ɗiɗo. Gollordu nduu wonii fartaŋŋe gostondiral miijooji ko faati peeje tiiɗtinooje njaluuji pinal leydi ndii (pinal, ɗemɗe, mahondiral renndo). E nder ɗuum yonaaɓe pelle ɗee ƴettii toon konngol ngam yettude fewjuɓe ndee feere e hollitde wonde keewal pine foti ko waɗaneede laabi, tawa ine ciynee e yeeso fotndude denndaangal pine leydi ndii nder denndaangal ceŋɗe nguurndam leydi ndii. Ciftinen tan, batu jaagorɗe njooɗinoongu ñalnde 6/3/25 felliitiino waɗde ñalawma go’o Mbooy oo Ñalngu Ngenndiiwu Keewal Pine e Mahondiral Ngenndi, tawa nde o arti fof omo mawninee he leydi hee ngam semmbinde ɓure coomiiɗe e keewal pine e tiiɗtingol mahondiral renndo e cemmbingol aadaaji muñondiral e nguurdiigu moƴƴu.
