Laamu ƴettanta IPELAN ko fiɓondiraaɓe (contractuels en). Ɓeen noon ine keɓa kala ko foksineer heɓata to bannge ngartam kaalis (ndaamordi ekn). Jiidaa e “prestataires en” ɓeen ko njoɓdi tan njogii, ngalaa goɗɗum. Ƴettaaɓe ɓee; maa naatne gollordu laamu (fonction publique) ɗoo e duuɓi ɗiɗi.
Ko gollordu laamu jogii haala kaa, kañum lelni kuule kawgel ngel, wonaa Ipelan, alaa ko haali pelle ɗee (bekkooje tan). Kono ɓe ɗaɓɓirii Ipelan yo rokku ɓe neɗɗo gonoowo cukko gardiiɗo kawgel ngel e yimɓe jogorɓe ɓetde waɗooɓe kawgel ɓee. Ɓe neldaama ɓeen yimɓe. Kawgel ngel waɗi ko daawe tati :
1. Noddaa ko Muritaninaaɓe fof, jogiiɓe ko naamnaa koo, haa teeŋti e bakkaa wonande tolno jaŋde, sibu laamu nattii ƴettude ɓe alaa bakkaa. Yanti heen duuɓi joomum en hoto ɓur 38, mbele ɓe mbaawa naatde fonction publique (jogiiɗo ko ɓuri duuɓi 40 waawaa naatde gollordu laamu.
2. So neɗɗo huuɓnii sarɗiiji dow ɗii, waɗdee jokkondiral (entretien) ngam ƴeewde so ine waawi tigi ɗemngal ngal yiɗi jannginoyde ngal.
3. Ɓennuɗo e daawal ɗimmal ngal waɗa kawgel binndeteengel ngel, ngam hoolkisaade so ine mari gannde jannginteeɗe ɗee : janngirtee ko ɗemngal pulaar (wonande fulɓe); janngetee ko gannde. Gannde ɗee ngoni ko he farayse walla e arab, ɗe ngegginee, ɗe mbaɗtee he pulaar. Ko ɗuum waɗi humpitiiɓe gannde ɗee (ɗoo ko jom bakkaa en) noddeede yo ngar. Kadi waɗetee ko ɓeto ngam hoolkisaade.
Miijo pelle pinal ɗee he ɗumɗoo, waylaaki, ɗe naamndinoo gila rawane ko yo jannginooɓe humpitiiɓe ƴette, keblee e mudda daɓɓo, neldee njannginoyde. Kono hikka laamu wiyi ko alaa ɓeen, ko ndee ɗoo feere ƴetti.
Pelle ɗee kaalii heen ko potnoo haalde. Kono ɓaawo doŋkal, laawol kawgel jooni ngel ine moƴƴi, haa min ndaña feere ɓurnde ɗum. En pewjidaaka, kono en kollii heen miijo men. Kono joomum en kollii en ko njiɗi waɗde koo, en kaalii kulhuli men heen.
Fooyre Ɓamtaare