Ɓoggee : Siyaara Ceerno Aamadu Muntagaa

0
2018

Tijjaaniyankooɓe heewɓe kawritii to Ɓoggee ñalnde aset 11 sulyee 2009 ngam juuraade yanaande Ceerno Ahmadu Muntagaa, taanum Al Hajji Umar Taal. Jofnde aset oo fof noon waalaa ko e mawluud e gardagol Ceerno Madaani Taal, gonɗo hannde Kaliifu Tijjaaniyankooɓe. Ndeen yahii haa weetii (ñalnde aset nde mbiy-ɗen), almudɓe tijjaaniyankooɓe, ummoriiɓe to Mali, Senegaal, gure saraaji Ɓoggee …

kawriti to salaŋeeje Ɓoggee ɗo. Ko jamaanu mawɗo, temedde keewɗe yimɓe. Deftere Ɓuraana nde « liɓaama » ɗoon ñalnde heen laabi jeeɗiɗi (7), duwawuuji keewɗi nduwaama ɗoon.  Caggal ɗuum, yimɓe heewɓe ƴettii ɗoon konngol ngam jaarde e siŋkude golle Al Hajji Umar Taal (1797-1864) kam e ɓesngu mum, ngam ƴellitde e toownude araaraay Lislaam e nder diiwaan hirnaange Afrik o : Ceerno Madaani Taal, Haadii Bah (e innde Aamadu Haadii Taal), Seydu Nuuru Bah, Muttaar Taal, Alasan Bari, kam en fof njuutniima e golle Umar Al Fuutiyyu Taal gollii ɗe ngam sarde tinndinooje Seek Tijjaan.  Yuɓɓini golle ɗe hikka ko « Fedde Baafal Seek Umar » e gardagol Al Huseyni Sih e Mammadu Jah.

ABA