Diine : Kisal e nder jebbilaare

0
2370

 

Kisal ko fuɗɗoode e nder puɗɗooje geɗe Lislaam, ko huunde anndaande, Lislaam luggiɗiniima heen haa ɗum ɗum woni fooɓre e nder ɓerɗe juulɓe. Firti ko ɗum fuɗɗii e nder ɓerɗe juulɓe haa wonti fooɓre feccere e nder ngonka mum en, wonti fiɓnde e nder piɓle mum en. Wulaango Lislaam ƴellitiima gila annoore mum ƴellitii, woni tan ko e noddude kisal. Caggal ɗuum lislaam lelni diidol laaɓtungol haa waawi darnude neɗɗaagu e dow mum.

Lislaam, ɗum woni jebbilaare ina yiɗi nguurndam moƴƴam, hormii ɗum kadi, ruttii kadi yiɗni ɗum yimɓe, ko ɗum tagi ɗum ari ko rimɗinde yimɓe ngam ummaade e kulhuli, ruttii kadi feri laawol tawa yeru mum ko wuurtinde neɗɗankaagal fayde e paandaale mum to bannge toowal e ƴellitaare, ko ɗum waawata waɗde mo kanko neɗɗo oo e les ɓuuɓiri kisal e hoolaare.

Helmere Lislaam woni jebbilaare, ko kañum woni ñiiɓirde diine lislaam, ɗum ittaa ko e helmere kisal, ngam so kisal alaa, jebbilaare alaa, so jebbilaare alaa, kisal alaa. Waɗi noon kisal ittaa ko e jebbilaare. So en ƴeewtindiima inɗe Alla capanɗe jeenay e jeenay ɗee, ma en taw heen wootere wiyetee ko kisal. Ndeke, fawaade ɗoo, hay leydi so laamɗo lelnaani e nder mum kisal, laamu mum deeƴataa. Kisal noon addata ɗum ko potal ndimaagu ɓesnguuji e kala geɗe nguurndam mum en.

En mbiyii jom ooɗoo diine e inɗe mum ɗee heen wootere wiyetee ko kisal, waɗi noon ko yimɓe ngoongɗinii ko o ñaawi e ko o diidi e paandaale mum, ndekete noon, oon neɗɗo doondiiɗo oo ɓataake, o roondii ko araaraay kisal, waɗi noon kanko neɗɗo oo, o roondii ko deeƴre e annoore e moƴƴere e timmal ɗeeɗoo geɗe jangtaaɗe fof so laatiima ko ɗum woni yurmeende, ngam joomiraaɗo jom baawɗe oo wiyi : ko miin oo woni yurmeende walla tuubuya deeƴal.

E nder yeewtere Quraana tedduɗo oo wiyi : « min neliraani ma so wonaa yurmeende ngam winndere ndee ». Caggal ɗuum eɗen nganndi hay salminaango juulɗo e ittaa ko e innde kisal, ngam so juulɗo tawii juulɓe walla juulɗo wiyata ko yoo jam e kisal won e mon, ko ɗuum kadi o jaabetee, so ɗum ɓennii, juulɗo e juulɗo banndum mo wonaa juulɗo fof alaa e sago ɓe kisal waawde wuurdude e nder winndere ndee.

Ngam won ɗo nelaaɗo Alla mo jam e kisal woni e mum oo wiyi: “hono Alla waɗanii leñol am ngol salminaango kisal, ko ɗum hoolaare koreeji men tedduɗi”, ko ɗum tagi ƴellitaare waawaa aaɓnaade e nokku walla leydi ɗo kisal alaa, ngam so kisal woodii tan e nder nokku, maa Alla renndin ɓerɗe joomum en, ɓerɗe hoɗduɓe noon so ndenndii, sikke alaa maa Alla waɗ ɗoon yurmeende, ngam nelaaɗo Alla mo jam e kisal woni e mum oo, wiyi: « Alla ƴeewataa tafngo mon, o ƴeewataa jawɗeele mon e askooji mon, o ƴeewata tan ko ko woni e ɓerɗe mon».

Jibriil Muusaa Joob