Ko artiri haala woote 2009 ? Artiri haala woote hooreleydaagu 2009 ko kabaaru caaktaaɗo ñalnde 23 oktoobar, tawi saakti ɗum ko njuɓɓudi mbiyeteendi « Serious Fraud Office », woni nokku kalfinaaɗo ko fayti e nguykaaji mawɗi mettuɗi faamde e yettinde joomum en ñaawoore. Jaaynde mawnde kadi wiyeteende Times ƴettitii kabaaru oo. Ɗum firti tan, ko nattii gaajaate.
Ko artiri haala woote 2009 ? Artiri haala woote hooreleydaagu 2009 ko kabaaru caaktaaɗo ñalnde 23 oktoobar, tawi saakti ɗum ko njuɓɓudi mbiyeteendi « Serious Fraud Office », woni nokku kalfinaaɗo ko fayti e nguykaaji mawɗi mettuɗi faamde e yettinde joomum en ñaawoore. Jaaynde mawnde kadi wiyeteende Times ƴettitii kabaaru oo. Ɗum firti tan, ko nattii gaajaate.
Kabaaru oo wiyi ko muulirde wootere (Smith & Ouzman Limited) wonnde to Angalteer, haroliɗnde to bannge peewnugol kaayitaaji ɗi ñemmbotaako ko wayi no kaayitaaji woote, ndeen muulirde kam e yimɓe nayo nawaama to ñaawirde ñalnde heen sabu mum en tuumeede nguyka e njeenaari e nder peewnugol ɗiin kaayitaaji. Inɗe maɓɓe kamɓe fof mbayyinaama. Nguyka kaa e njeenaari ndii mbaɗi ko hakkunde noowammbar 2006 e desaambar 2010, tee ka toɗɗii ko wooteeji baɗnooɗi e Muritani e Ganaa e Somaali e Kenyaa. Ɗumɗoon noon joopii ko woote 2007 e 2009 fof. E woote 2009, luulndo Muritani ina yenanaa ko ko wujjaa, tee « nguyka kaa woni ko e ɗereeji woote ɗii » kono ronkaa sifeede ; woodi wiyɓe ko doggi woote ɗii njiiɓaa, woodi wiyɓe ko ɗereeji woote ɗii « ñenngaa ! ». So oɗon teskii, e oon sahaa, Abdel Asiis wiyiino gila woote ɗee mbaɗaani, ko ɓennoowo e daawal gadanal, ɓennira fotde 52% ! Ko ɗum woni ko laatii. 
Jooɗanii ndeen muulirde e nder Muritani ko biyeteeɗo Karim Reish, joom muulirde wiyeteende CRI kam e jeeyirɗe biyeteeɗe ORCA…
Hikka, CENI ina kumanii toon fotde miliyoŋaaji 10 ɗerewol woote tawi ko e « suuɗaare » sibu rewaani laawol fotnoo rewde ngol, e wiyde « Mauriweb ».
Hikka ne, ina wiyee wonde ɓe komanii (rewrude e ɗereeji ɗii) ko 80% wonande woote depiteeji e meeriiji. « Kumanii » oo, firti ko muulirde ndee feewnirta noon ɗereeji ɗii, tawa so daaɗe ngarii e limeede, ɗi njaltinta ko hakke 80% ɗereeji gootanɗi UPR… Ɗuum so laatiima, heddiiɓe ɓee fof pecca 20% : feccere fowru bonnde !
E hitaande 2006, ɗerewol woote fof soodaa e maɓɓe ko feccere dolaar (150 buuɗi men) tawi jarata e goonga ko 0.05 dolaar (15 buuɗi men), ɗum noon, fotde 135 mbuuɗu ina ɓeydaa heen. So en kiisiima, miliyoŋaaji 10 ɗereeji ganniyaaɗi soodeede toon hikka ɗii e nguun coggu (so ɓeydaaki boom), ina ɓurti fotde miliyaar e 350 miliyoŋ ugiyya, mo hay gooto anndaa hol e poosuuji hee ɗo jogori naatde !
So tawii ko noon, taƴiiɓe woote ɓee pelnaaki !
Binndanɗe caaktuɗe kabaaru oo :
– jokkorde adannde
– jokkorde ɗiɗmere (Times)
Bookara A. Bah
Huunde e senerooji Muritani
