Siin ina heɓtini 56 leñol nder leydi ndii (leƴƴi keertinɗi to bannge pinal). Ina winndaa e doosɗe leydi ndii wonde « leƴƴi ɗii kala poti baɗɗiiɗe e hakkeeji ».
Siin ina heɓtini 56 leñol nder leydi ndii (leƴƴi keertinɗi to bannge pinal). Ina winndaa e doosɗe leydi ndii wonde « leƴƴi ɗii kala poti baɗɗiiɗe e hakkeeji ».
Leñol Han ngol ɓuri heewde to woɗɗi sibu ko ngol 92% (cappaɓe jeenay). Kanngol ne ngol renndini ko yimɓe ɓe pinal mum en walla ɗemɗe mum en ɓadtondiri (celluka e binndol). Yeru, won hiiseteeɓe e leñol Han en, tawi njiidaa ɗemɗe : ina waɗi heen haalooɓe Manndareere (Mandarin), Hakkeere (Hakka) walla Kantoneere (Canton), walla Sangareere (Shanghai), tee heen sahaaji, eɗe ceerti no feewi. Kono tan, ko ɓuri heewde e sinuwaa en, fotde 800 miliyoŋ, ina kaala Manndareere (ɗemngal gadanal walla ɗiɗmal).
Leƴƴi pamari jiytiniiɗi toon, ɗi laamu heɓtini ko 55 leñol. Yimɓe majji, fawaade e hiisa baɗaaɗo e hitaande 2008, ina ngonoya 100 miliyoŋ aadee. Ko leƴƴi ɗi njeyaaka e Han en, jogiiɗi ɗemɗe goɗɗe walla pine goɗɗe. Kuulal 4 doosɗe leydi ndii wiyi : « Denndaangal yimɓe leƴƴi leydi ndii ina mbellitaa e huutoraade e ƴellitde ɗemɗe kaalata ɗee, mbinndata ɗee, kam e hisnude walla waylude aadaaji mum en e donaaɗi mum en ». Kuulal 23 jowitiingal e wellitaare diiwanuuji leƴƴi wiyi « E nder diiwanuuji bellitaaɗi ɗii, so sosiyateeji walla gollinooɓe ina ƴetta jagge e ubriyeeji, ɓe poti idoraade tawo ko yimɓe leƴƴi pamari ɗii… ». Kuule goɗɗe baaɗe noon ina ngoodi, ɓurnanooje yimɓe leƴƴi pamari ɗii e nder diiwanuuji mum en. Kono ɗuum haɗaani huunde e leƴƴi woytaade ɓiɗteede, yeru Tibetnaaɓe, yahɓe haa cosi guwarnama caggal leydi, mo leyɗe hirnaange mbammbi.
Siin to bannge faggudu
E ko ɓuri heewde e teeminanɗe 20 cakkitiiɗe ɗee, ina hiisaa ko Siin woni leydi ɓurndi doolnude to bannge faggudu. Ɗuum, ko haa yettii waklitere mbaylaandi e teeminannde 18ɓiire. E hitaande 2010, Siin woni leydi ɗiɗmiri to bannge faggudu; e darorɗe 2014, ina hiisee ko Siin woni leydi ɓurndi doolnude to bannge faggudu so tuugnaama e ciimtol FMI waɗnoo e oktoobar 2014.
Ɓuri teeŋtude e geɗe ƴellitooje leydi ndii, ko njulaagu ndi waɗdata e Orop e Amerik e Hong-Kong e Japon. Ndi ɓuri waawde yeeyde ko bagi e comci, e masiŋaaji ndema e « ɓiɗɓe tekke » (jouets) e ordinateeruuji tokoosi (55% ko yeeyetee e winndere ndee), e teleeji e masiŋaaji guppol (30%)…
To bannge karallaagal, Siin woni leydi tataɓiri caggal Dowlaaji dentuɗi Amerik e Riisi, neldundi neɗɗo nder weeyo tawi ko e doole mum oole.
To bannge jotondire e leyɗe goɗɗe, Siin ina jokkondiri e leyɗe keewɗe e sarɗi ɗeen ina keɓtina ko Siin gooto woodi (Taywaan ko diiwaan 23ɓo Siin). Leyɗe hirnaange ina kiisii ndeen hettere no dowla demokaraasi, galɗuɗo, hooreejo to bannge mbaylaandi geɗe informatik.
Siin na jokkondiri no feewi e Japon ; isinaaji Japon ina keewi nder Siin, hay so tawii noon, haa hannde Japon jaɓaani heɓtinde bonanndeeji konu waɗnoo e leydi hee e nder feccere arwaniire teeminannde 20. Siinnaaɓe njejjitaani njanguuji konuuji Orop e leydi hee, oon Orop dahɗo, heli yoga e galleeji laamotooɗi. Ɓe njiyretee ko no bonnooɓe ɓe kormaaki geɗe pinal.
Siin ina jokkondiri no feewi e Afrik gila ko ɓooyi. Hannde ko ndi tataɓiri to bannge gostondire Afirik jogodii e leyɗe goɗɗe.
Jotondiral hakkunde Siin e Amerik Obama, ko kaawningal. Amerik ɓuri ɓallondirde ko e Taywan, kono ina heewi ko julodtoo e Siin. E wolde Koree (1953-53), seneraal MacArthur yahii haa ɗaɓɓi yamiroore werlaade e gure Siin fotde 50 bommbo nikleyeer, kono persidaa Truman salii, itti mo. Sahaa sahaa fof leyɗe ɗiɗi ɗee ina pelɓondira, kono ɗuum addanaani Amerik jaggirde Siin no gaño. Amerik jaggiri Siin ko no gollodiiɗo garwaniijo to bannge faggudu. Ko toon yoga e geɗe Wal-Mart e HP e Apple peewnetee walla kebbitintee.
Dewe ɓurɗe maantinde e Siin ko diine Budaa e diine Lislaam e diine Kerecee.
Bookara Aamadu Bah
