Catal Nuwaadibu Fedde Ɓamtaare Pulaar e Muritani, yuɓɓinii ñalnde Hoyre-biir 20/02/2016, Ñalngu Kan Aamadu Saydu, ngam siftorde e neldude duwaawu oo musidɗo jaltuɗo aduna, kanko e maayɓe juulɓe kala.
Hol Kan Aamadu Saydu ?
Kan Aamadu Saydu yiyi aduna ko e hitaande 1949 to wuro Likseyba Gorgol. Kan Aamadu Saydu ko gorko ngenndiyanke, cuusɗo, katante jiɗɗo leñol, caliiɗo yawaare,
o jeyaama e ardiiɓe diɗɗe janngooɓe saliiɓe yawaare e peƴtooru ɓesngu leydi ndii, ngam yooltude hujjaaji janngooɓe e tawtoreede dille kitaale cappanɗe jeeɗiɗi(1970) e nder leydi Muritani, ngam haɓanaade jeytaare ngenndi Muritani, e lelnude laawol potal, jeytaare to bannge pinal e faggudu ngam mahde muritaninaajo dimɗuɗo.
Kan Aamadu Saydu nde ari e Nuwaadibu tan jokkiI e catal Nuwaadibu Fedde Ɓamtaare Pulaar, leelaani tawi catal ngal ina wayla yiilirde mum, o waɗaa Hoyreejo catal Nuwaadibu e hitaande 1979. Tuggi ndeen ko kanko ardii yiilirde catal ngal sabu nuunɗal makko, darnde makko, muñal makko e humpito makko e yarlitaare e coftal ngal o joganii golle ɗe o ardinaa ɗee. O meeɗaani yoomande ɗum, saka aamande ɗum, haa ñalnde o ƴetti Foofto-golle makko e hitaande 2012. Ngalɗoo seedantaagal moƴƴal o waɗanaa ma ɗum gila omo wuuri, e tuma nde catal Nuwaadibu waɗani mo hiirde mbayniigu e sahnga nde o ƴetti Foofto-golle makko, omo hoota Likseyba. Moƴƴinɗo ngardiigu, feewni ngondiigu ina foti manteede gila ina wuuri, mbele ina annda woni ko e laawol moƴƴere ɓeyda, kadi goɗɗo yiya ndeen manoore kañum ne ñemmba, mbele ina daña hono ɗumɗoon. Dañɗo manoore e nder nguurndam mum ina foti siftoreede so maayii.
Kan Aamadu Saydu ko jaajɗo hakkille kadi deeƴɗo hakkille, denndaangal yimɓe ɓe o wuurdi ɓee kala ina ceedtii meɗaani njiyde omo laawii haa o haali konngol ngol moƴƴaani.
E oon hakkille deeƴɗo, teskoreede mo waawde ɗowde dental sabu hakkilantaagal makko, o ardinaama Batu Mooɓondiral nayaɓu Fedde Ɓamtaare Pulaar e Muritani njoɗinoongu to Nuwaasoot e hitaande 1983, o ardii batu nguu e dow teeyre, newuya e hakkilantaagal haa ngu joofi e dow jam e kisal, tawi duko waɗaani, fitina waɗaani.
Nanondire paayodinɗe, kadi teskinɗe mbaɗaama e ndeen joɗnde. Kala tawanooɓe nguun batu, ceediima no o moƴƴiniri nguun batu. Ina tawtoraa nguun batu sete mawɗo nelaaɓe Fedde Ɓamtoore Pulaar to Senegaal e gardagol Yero Dooro Jallo, jaalal leñol, (yo Alla yurmo ɓe kamɓe kala yaafooɓe).
Jaltugol aduna Kan Aamadu Saydu :
Kan Aamadu Saydu yalti aduna ko ñalnde Hoyre-biir (aset) 21 korse (suwee) 2014, hedde waktuuji 13 caggal rafi cellal. Ina hawriti e ñalngu suɓngo Hoyreejo leydi Muritani. O wuurii duuɓi cappanɗe jeegom e duuɓi joyi (65), keewɗi nafoore. O mo ɗacci suddiiɓe ɗiɗo, ina heen biyeteeɗo Aysata Kan, goɗɗo oo ina wiyee Jeynaba Sih. O mo ɗacci sukaaɓe sappo (10), heen njoyo worɓe, njoyo rewɓe; yo Alla waɗ e maɓɓe barke, ɓe ndonta jiknaaɗo maɓɓe.
ÑALNGU KAN AAMADU SAYDU :
Kan Aamadu Saydu, e golle mum e darnde mum seedtinnde, e ngardiigu moƴƴu, Catal Nuwaadibu Fedde Ɓamtaare pulaar e Muritani, yuɓɓinii Ñalngu Kan Aamadu Saydu ñalnde aset 20 suwee 2016 to Nuwaadibu ngam siftorde oo gorko paarnorɗo leñol e waɗande mo duwaawu mbele Alla ina moƴƴana mo kanko e maayɓe juulɓe kala.
Ñalngu nguu fuɗɗorii ko silke Deftere Ɓuraana to galle makko Nuwaadibu, e dow gardagol Ceerno Muhammadel Kaamiilu Baro, maayo ganndal, daɗɗo mo ɓurnaaki, peertinoowo annduɓe, jooltoowo majjuɓe, golliroowo sabu Alla mo fanndaaki njoɓdi, e dow nelal Baaba mum, maayo deeƴngo ngo rummbaani, waliyal waliyaaɓe, Ceernal Seernaaɓe ; Ceerno Abuubakri Baro, ganndiraaɗo Ceerno Njaay Baro. Ina catii oo ganndo denndaangal seernaaɓe ardiiɓe jumaaji e jamaaji ɗoo e wuro ngoo, ko wayi no Ceerno Muusaa ganndo joom sahaa to bannge ganndal kadi ceedtanaaɗo ganndal, Ceerno Umaar Jibi Bah to Likseyba , Ceerno Alfaa Ñaŋ to Kayhayɗi, Ceerno Mammadu Bookara Abdul Qaadiri Kan e seernaaɓe woɗɓe ɓe en ndañaani limtude ɗoo.
Nde joɗnde ndee jooɗii, ko Abdul Ajiiju Bah hoyreejo catal ngal ƴetti konngol ngam bismaade yimɓe arɓe ɓee e haalde sabaabu dentinɗo yimɓe ɓee e ndee ñalnde, o haali kadi hol darnde Kan Aamadu Saydu daraninoo leñol ngol e nder diiwaan oo. Caggal ngool konngol udditirgol Ñalnde ndee, o totti Ceerno Muhammadu Kaamiilu konngol.
Ceerno Kaamiilu, salmini renndo ngoo, waɗani yimɓe ɓee yeewtere waaju waɗnde faayida ko fayti e kewu nguu. Kadi o haalani yimɓe ɓee hol ko woni nafoore waɗande maayɓe men ɗiiɗoo kewuuji.
Ɗum ina heewi nafoore kadi ko ɓural mawngal wonande maayɓe, sabu kala ko waɗaa heen e duwaawu ko ko jaabetee, sabu ko Alla wiyi ñaago-ɗee kam mi rokka on, O wiyi kadi nduwano-ɗee maayɓe mon. Nde o joofni konngol makko ngol, o yamiri yo silke Deftere ndee fuɗɗo, o rokki konngol Ceerno Umaar Jibi Bah yo uddit silke oo, Ceerno Umaar udditi, Deftere ndee janngaa haa joofi, nde jaŋde ndee joofi, o rokkiti konngol ko Ceerno Muhammadu Bookara Abdul Qaadiri Kan yo waɗ duwaawu timminirɗo deftere nde hono « Khatmu Ɓuraana », nde oon joofni waɗde « Khatmu » oo, ko Ceerno Muhammadu Kaamiilu Baro waɗi duwaawu, belɗo, jurminiino ngam timmin’de golle subaka ɗee, ɓerɗe juulɓe fof kecciɗi sabu duwaawu o welde e yurminaade.
Banndiraaɓe e musidɓe rewɓe e worɓe kala ina tawtoraa nguu kewu, tawi ɓe ngardi ko yiɗde e korsa oo musidɗo, ceedtanaaɗo wonde dewoowo Alla, mo luutetaake dental jamaa e kala waktu. Almuudo laawol Tijjaani ɗooftiiɗo jamirooje e sarɗiyeeji, ɗuurniiɗo kala kaɗe e ko luunndii sariya e deftere Alla. Nde silke oo gasi, aadi rokkondiraa kikiiɗe to galle pulaar.
Oo kikiiɗe, ko maa mbiyaa ɓuri heewde yimɓe e subaka nde, sabu kala mo dañaano tawtoreede silke subaka oo, arii yeewtere kikiiɗe ndee, ko ɗuum waɗi galle pulaar oo ko haa wukkiti yimɓe, dañii nii arɓe tawi galle oo heewii ndonki naatde, kooti.
Haa tonngoode aroore njokken e hiirde hee.
Caam Aadama Alasan,
Koolaaɗo Kuuɓal Catal Nuwaadibu
