Manndelaa : Binndanɗe nguurndam 9

0
2003

Manndelaa waɗi nguurndam mum fof ko e hare politik. E nder heen, won jikkuuji nguurndam o joginoo kaanduɗi e teskeede, so ñemmbaaka kay. Jaaynoowo gooto ine wiyee Richard Stengel sawndiimaa mo ko ɓuri duuɓi 20. Debbo harbiyanke goɗɗo, belsiknaajo, cokranooɗo sabu haɓaade apartaayd, biyeteeɗo Hélène Passtoors, ina anndunoo no feewi Madiba. Ɓee ɗiɗo ceedtiima e makko jikkuuji garooji ɗii, gontuɗi doosɗe nguurndam.
1. Hakindaade : « hakindaare Manndelaa (tawi hare ina dooki hakkunde ɓeleeɓe e raneeɓe e ciltirɗi apartaayd) wallitii no feewi leydi ndii daɗde e musiiba hare ɓesngu ».

Manndelaa waɗi nguurndam mum fof ko e hare politik. E nder heen, won jikkuuji nguurndam o joginoo kaanduɗi e teskeede, so ñemmbaaka kay. Jaaynoowo gooto ine wiyee Richard Stengel sawndiimaa mo ko ɓuri duuɓi 20. Debbo harbiyanke goɗɗo, belsiknaajo, cokranooɗo sabu haɓaade apartaayd, biyeteeɗo Hélène Passtoors, ina anndunoo no feewi Madiba. Ɓee ɗiɗo ceedtiima e makko jikkuuji garooji ɗii, gontuɗi doosɗe nguurndam.
1. Hakindaade : « hakindaare Manndelaa (tawi hare ina dooki hakkunde ɓeleeɓe e raneeɓe e ciltirɗi apartaayd) wallitii no feewi leydi ndii daɗde e musiiba hare ɓesngu ».

2. Suusde : E ñaawoore Rivonia e hitaande 1964 yuumtunde e kasoo, Manndelaa jaɓaani wulde ko takkaa koo. O wiyi ina woodi ko o takkaa « haɓanaade jojjanɗe aadee e wellitaare, haɓaade laabi sariya fenaande, haɓeede ngam ittude kiiɗal ɓesngu ».

3. Waawde heɗaade tawa ina ardii : « Ardoraade caggal », ɗum wonnoo coccorgal Manndelaa. « Gardo moƴƴo, ko neɗɗo baawɗo, mo waawnataa miijo mum, tee wiyataa tan maa yimɓe ndewa e mum. O waawat heɗaade, caggal ɗum o tonnga ko o heɗii koo, caggal ɗuum o etoo lelnude miijooji ɗii haa ɓeydoo regaade, nde o yaaɓana ferde laabi gollorɗi ; o waɗata ko no gaynaako nii tan, sibu aynirta jawdi mum ko caggal ».

4. Waawde yahdude e ngonkaaji : « Heewii nde Manndelaa wayli miijo mum e nder nguurndam mum. E miijo makko, alaa ko haawnii e ɗuum, walla ko boni heen. So o yiyii huunde ina ara tee woorotaako, o waylat miijo makko. Kono ɗuum addantaa mo waylude happannde makko. » Yeru mum ko hare makko e apartaayd. « Manndelaa meeɗaa wonde Ganndi. » Miijo makko wonnoo ko hare yamyamre, kono o wattindii ko ƴettude fetel sibu tawi o nattii yiyde feere woɗnde.

5. Yankinaare : « Woto wiy aɗa faddoo huunde nde woorataa, hay so tawii noon wonaa ɗuum njiɗno-ɗaa ».

6. Etaade faamde heddiiɓe : Nelson Manndelaa « humpitiima wonde neɗɗo ko tagoore nde geɗe mum nganndodtaako, tee ina jogii ujunnaaje ujunnaaje muuyaaɗe ». Wonande soknooɓe mo ɓee e añɓe makko ɓee, o faamii wonde « ɓee yimɓe ina njogii ɓerɗe. Ko ɓe waawnanooɓe tan yoorɓerndaagu maɓɓe nguu ».

7. Arditaade : « Manndelaa ko gardo wonnoo. Ko neɗɗo baawɗo fellitde huunde hay so tawii ina waawi soomde tanaa ». Yeru mum, ko fellitde mo ƴettude fetel ; ko noon kadi nde o felliti jaɓde haaldude e ardiiɓe apartaayd ndee.

8. Teylaade : « Heen sahaaji, so neɗɗo jeyii hoore mum, deeƴii, ina waawi ŋakkude lamɗam, kono Manndelaa hulaani ɗuum. Deeƴde no feewi e ɓuuɓde ɓurani mo heewde dille walla sekde”. Manndelaa ina faami tan, sekre e fitina ina usta doole neɗɗo, so a waawii waasde hollitde ɗum, ɓurataa heewde doole.

9. Wasaare seeɗa alaa ko bonnata. Nelson Manndelaa ina waɗtunoo no feewi hakkille e hoore mum. E nder ndee hare hakkunde makko e raneeɓe o yiɗaano ɓe ndaña e makko damal wonande ñiŋooje ɓurɗe famɗude. E miijo makko kadi ɗuum ina hollita neɗɗaagu ɓaleeɓe Afrik worgo.

B.A.B