E nder yontere wootere, hakkunde 15 e 19 desaambar 2014, batuuji ɗiɗi mawɗi jowitiiɗi e kisal njooɗiima to Ndakaaru e Nuwaasoot. Jooɗinoo to Ndakaaru, tuggi 15 haa 17/12/2014 ko batu inniraangu « Forum international de Dakar » (Batu hakkunde leyɗe Ndakaaru). Ndee woni joɗnde maggu adannde.
Fotde 350 neɗɗo ummoriiɓe e leyɗe 40, tawtoraama. Fuɗɗi miijo ngoo ko Farayse e Senegaal. Hitaande kala e ngu foti jooɗaade ngam yuurnitaade geɗe kisal e nder Afrik ngam wallitde « cosgu pinal kisal e nder Afrik ». Jooɗinoo e Nuwaasoot ko batu « G5 du Sahel » (Goomu njoyo Saahal : « G5 Saahal »). Ngalɗoo dental denndinngal Muritani, Mali, Burkinaa, Caad e Niiseer, sosaa ko ñalnde 16 feebariyee 2014 to Nuwaasoot ngam yuɓɓinde e rewindaade golle e dawruɗi kisal leyɗe jeyaaɗe heen ɗee. Ardii ngal ko Muhammed Abdel Asiis, hooreejo leydi Muritani. Hello3
Ko ɓuri teskinde e joɗnde Ndakaaru ndee, gaa gaa keewgol tawtoraaɓe ɓee, ko haala kaalaaka heen ñalnde uddugol ndee. Ɗo yahanoo artaa fof, ko haala Libi e ownooɓe ɓuri fooɗtude hakkillaaji hooreeɓe leyɗe ɗee. Jaabondiral waɗii heen boom, tee joopaa heen ko “Alliance Atlantique”, hono OTAN (Kaɓɓondiral Atalantik), haa arti noon e leydi Farayse. Teskaama boom, nde Libi innaa fof, yeeso Jean-Yves Le Drian, kalifu Ndeenka leydi Farayse artat. Yeru nde Muhammed Wul Abdel Asiis wasiytoo « reentaade soodtude ndimaagu dahaaɓe hoto semmbinde ownugol ».
Huunde e konnguɗi ɓurɗi maantinde
Seek Tijjaan Gaajo : « Dille ceɓɓitiiɗe ina ɓeydoo ñalnde kala heewde e Afrik. Kono yimɓe mbaawaa haɓde e majje so njiytaani dame goodɗe e nder renndo ɗo ɗe corkortoo ɗoo… »
Idris Debi, hooreejo Caad : « Ownugol ko musiiba mo alaa mbaadi, alaa leydi, tee wuuri ko e jiyle ɗe cellaani ».
Ɗiiɗoo konngi ina ceedtoo wonde gooto fof yaltinii toon ko wonnoo e ɓernde mum. Hooreeɓe leyɗe Afrik tawaaɓe ɓee eeriima Farayse, ɗaɓɓiri ɗum nde ƴeewtotoo hafeere Libi.
Ibraahiim Buubakar Koytaa wiyi : « Tawtoregol amen, minen malinaaɓe, ina seedtoo ngonka amen hannde, walla ko min njogornoo wonde so tawii François Hollande fellitaano, duuɓi ɗiɗi jooni, arde faabaade min. Deeƴre waawaa aaɓnaade ɗoon ɗo gagga worgo-Libi ñawndaaka ».
Makki Sal : « Eɗen cunii hannde e ko golle puɗɗanooɗe Libi ɗee timminaaka tawo. Ina waɗɗii fuɗɗinooɓe golle ɗee wallude min timminde ɗe. Eɗen poti waɗtude heen kadi batte ummoriiɗe Misra, rewrude e Frères musulmans en, ardooɓe cente-cente, ina naata e leydi hee, kam e njulaagu petroŋ ngu dartaaki ngu ɓe keɓirta kaalis coodirteeɗo njogitaaje. Ɗum noon, woni ɗoon ko wufdu musiiba wonande nokku Saahal oo, fotndu toppiteede no haanirta nii ».
Idris Debi ƴettiti haala Makki, jokki heen « Alaa Makki, tuubakooɓe e OTAN timminii kay golle mum en to Libi, sibu wonnoo faandaare maɓɓe ko warde Kaddaafi, tee ɓe mbarii mo ! Kono ɓe mbarii mo tan, ɓe toppitaaki no leydi ndii feewiri ». O jokki « Wonaa enen njogii safaara caɗeele gonɗe Libi ɗee, jogii coktirɗe e safaara ɗeen caɗeele ko OTAN, fotɓe firtude ownooɓe ɓee, no ɓe pirtiri Kaddaafi nii ». Caggal ɗuum, o jaggi e juuɗe Jean-Yves Le Drian e wiyi ɗum « Kalifu tedduɗo, aɗa yaafoo mi e ɗii goongaaji, kono, ko musiɗɓe amen hirnaangenaaɓe (tuubakooɓe) tigi poti safrude uure Libi ndee ». Oon jaabii mo : « Eey, ko goonga gagga Libi ina woodi, ina jojji winndere ndee kala toppitoo ɗum ».
Ko ɗum tagi Makki wiyde nde tonngata haala kaa ndee : « Ɗemɗe ɗaccitaama hannde, ndokkondiren kadi aadi ɗoo e hitaande, so Alla jaɓii ! »
Haala Libi kaa noon, wonaa Foroom Ndakaaru tan haali ɗum, sibu hay batu G5 Saahal njooɗinoongu Nuwaasoot ko kaan haala ɓuri teeŋtinde, sibu ɓe mbaɗii noddaango feewde e Goomu Kisal Fedde Ngenndiije Dentuɗe, ɓe ɗaɓɓiri ɗum nde heblata konu ngam yahde Libi safroyde jiiɓru wonndu toon nduu.
Muttaar
