Won kuule Obamaa ƴetti e balɗe cakkitiiɗe ɗee, jogorɗe saɗtinande Trump waɗde ko sappinoo, ine heen ko Amerik salii faddaade ƴettugol hawraande yamiroore Israayiil yo dartin ciiñtugol e leydi Palestiin …
Ko sakkitii koo, hooreejo leydi Amerik jaltoowo oo, hono Barak OBAMA, ƴettii kuule ɗe njogoraani newnande Donald TRUMP waɗde won ɗeen geɗe ɗe sappinoo waɗde so heɓii laamu.
Ine e ɗeen kuule, waasde Amerik falaade Hawraande nde Goomu Kisal Fedde Ngenndiije Dentuɗe ƴetti, ɗaɓɓoore e dowla Israyiil nde dartinta ko ciiñtata e leyɗe palestiinaaɓe ɗe keɓti ɗee. Trump ko kuninooɗo heɓtinde wonde Jerusaalem (Al Quds) ko wuro wooto ngo feccotaako, tee ko kam woni laamorgo dowla Israayiil. Ndaa noon njiimaandi wuro ngoo ina jeyaa e geɗe ɓurɗe teeŋtude hakkunde Palestiin e Israayiil, sibu ko kanngo Palestiin waɗi laamorgo mum gila 1988… Hay ammbasadeer mo Trump toɗɗii yo jooɗanoyo Amerik to Israayiil, wiyi wonde so yahii toon, ko Al Quds (Jerusaalem) jooɗoytoo, tawi noon, leyɗe winndere ndee fof ko ittunooɓe toon ammbasadeeruuji mum en ngam hollitde mettere mum en e njiimaandi Israayiil e bannge fuɗnaange wuro ngoo, keɓtinaaɗo ko jeyi Palestiin.
Alla e ɗuum mettude Israayiil, ɓe nodditii jooɗaninooɓe leydi maɓɓe to leyɗe cakkitnooɗe hawraande ndee, hono Nouwel Selannde e Malesi e Wenuselaa e Senegaal, ɓe ndartinii denndaangal balle ɓe mballatnoo Senegaal.
Kuulal goɗngal ngal Obama ƴetti ko ɓooyaani, jogorngal saɗtinde golle persidaa keso oo, ko haɗde kala gasgol kesol boyli petroŋ walla kuɓɓam e nder nokkuuji geec Antartik e Atalantik. Ɗumɗoon noon, faamaa heen ko Obama woni ko e haɗde Trump waɗde ko sappinoo e cili keewɗi, so wiyde wonde ko wiyetee « weeyo ina ɓeydoo wulde koo woodaani » tee so laamiima maa « ittu juuɗe Nokku Amerik Ndeenka Sato e nguurndam ameriknaaɓe ».
Kuulal tataɓal : Trump e kippu mum kuniima softinde kuulal jamirngal « dewindagol juulɓe » goodnongal ko ɓooyi e leydi hee. Obama fellitii, hade mum yahde, fusde Tuugnorgal juurnitagol yimɓe ummoriiɓe e leyɗe juulɓe naatooɓe leydi ndii, hono « National Security Entry-Exit Registration System (NSEERS) », ngal laamu Georges W. Bush lelnunoo caggal njangu 11 Settaambar. Hay so ngal nattiino huutoreede ne, angal luttunoo dagaade to bannge sariya.
Obama ƴettii feere woɗnde ngam saɗtinande Trump mo nganndu-ɗaa ina wonani ɓadtondiral e Riisi mo Waladimiir Putin. Ndee feere ko yoftaade Riisi e pinde ɗum sabu mum naatde e woote hooreleydaagu Amerik rewrude e njannguuji kuutoriiɗi laylaytol geese (Cyber attaques). So Trump jooɗiima e jappeere hee ne, newantaako ɗum ittude ɗeen kuuge, sibu so o wiyii omo itta ɗe, maa hay yimɓe makko takku mo yiɗde badtitaade no feewi Mosku.
Ko wonaa ɗuum koo, eɗen nganndi, yoga e haalaluuji Trump haalatnoo e kampaañ woote ɗee, ko buubaaji gaɓɓule ngonnoo. So o jooɗiima e jappeere hee, ko ngoɗka, sibu ko golle ɗaɓɓaa ɗoon, tee hankadi « ɗemngal makko nattii wonde e ɓuuɓri, so o yaltinii ngal tan, ngal ŋappete ! ».
Bookara Aamadu Bah