A min ɗistana on ndeeɗoo winndannde yollaanonde ɗoo ñalnde 18 ut 2010. Hawrunoo ko e lewru koorka. Eɗen nduwaanoo denndaangal juulɓe, haa teeŋti e wanngotooɓe e lowre ndee, cellal mawngal e softeende e kattanɗe hoorde nduu lewru teddundu !
Taree : Ɓaawo janngo, (woni ɗoo e duuɓi seeɗa) nguurndam haa cay ! Ɗum dey ɓuri wiyeede « aadee heddoraa ko duuɓi 100 fat ! ». Wuurde haa haaɓa, ɗum ne kadi ina jeyaa e golle annduɓe tuubakooɓe, dadiiɓe laŋ ngam faamde hol ko waɗi so neɗɗo heɓii duuɓi 80 walla 90 solɓitto, maaya. Ɓe mbiyetee ko David Stipp, Aubrey de Grey (ooɗoo cakkitiiɗo janngintunoo ko to duɗal jaaɓi haaɗtirde Cambridge, to Biritaniyaa). Seeɗa mi winnda « ko ɓee ƴoogtii ! ». Kono seese tan, keɗo-ɗen ko ɓe kaalata koo. So goonga noon, aadee ɓooyii miijaade ko wayi noon, haɗde maayde, wuurde haa haaɓa …
E teeminannde ɓennunde ndee, won annduɓe taƴatnoo ko kette njogoram baaɗi, walla njalnoroo ɗum cereeli cewɗi bayɗi no caafe x. Wiɗtooji maɓɓe ɗii, ɓe mbaɗata ɗum en ko e kullon, nde tawnoo tagooje Alla ina ceerti njuuteendi ko nguurata : won e buubi nguurata ko jonte seeɗa tan, tawi noon won koon kullon diƴƴe ina nguura fotde duuɓi 400 !!! Doombi ndokkaa kam en ko nduuɓon seeɗa … Tagoore, so alaa ko telɓini ɗum, hade mum maayde, wonata ko e naywude, haa nde hawri e lajal fof. So wonaa gasdoombal, ngal naywataa, gonngal e asde ko gasataa, haa jaɗɗa tawa alaa fof ko waylii e ɓalndu mum !!! Ko kanngal nanngi annduɓe kaawis : hol ko waɗi ngal naywataa ? So yimɓe ndañno hay so ɗuum, maa coftu no feewi, ngontaa tampu fompaade keremaaji walla waɗde ñuulal …
Ko goonga noon nguurndam aadee ina seerti e nguurndam kullon. Ganndo gooto waɗiino wiɗto duuɓi nay : o teskiima so o ustii ñaamdu doombi, haa ɗi ɗeɓii heyɗude, (ɗum firti o haarnataa ɗi) cellal majji ina ɓeydoo, balɗe majji kadi ina njokkoo. Duuɓi keewɗi Clive McCay yeebinooma njeñtudi wiɗto oo ganndo. Kono o artii heen e duuɓi cakkitiiɗi ɗii. Ina teskaa, walla ina anndaa, ustugol ñaamɗe ina wallita ɓalndu won ɗeen tagooje dartaade won ɗiin ñawbuuli, ko wayi no nguɗu (kaaseer), walla ñawbuuli paddorɗe, haa arti noon wonande baaɗi. O miijii makko, kanko Clive McCay, ma a taw ko ɗum addani yimɓe hoɗɓe e duunde wiyeteende Okinawa (to Japon) heewde juutde balɗe. Miijo makko addi wonde ma a taw saabii ɗuum ko ñaamdu maɓɓe tuugii ko e sewo sewo e liɗɗi.
Ɓayri aybuɓe ina keewi, ɓe hay gooto waawaa haɗde ɗum en hebbinde deedi mum en, annduɓe ɓee miijii wonde wiyde ina haɗa yimɓe (jogiiɓe ko ñaami haa ɓurti) ñaamde haa kaara, ko huunde saɗtude, sibu ko wayi no jalluɓe e kankanɓe e Wele en, njaɓataa ndee feere haangaande, ɓe tampintaa heen nii koye maɓɓe, joofataa ! Ko ɗum addani annduɓe huccitde e safaara guurnoowo (itta heege) tawa kadi ina ñikla heege neɗɗo. Ɗum firti ko ɓalndu maa soklaani nguura, kono aɗa heyɗi. Hey, ɗaccee hoɓɓe kirnda ! Sababuuji nayeewu nganndaaka tawo, ko taawilaaji tan ngoodi. Kono tan, ina hawraa, tee De Grey ko ɗuum miijii, wonde sabaabu gorworo naywugol walla solɓito nguurndam, ko ko annduɓe mbiyata « musiiba jinnde » ɗum woni joowogol tuundi e nder ɓalndu. Ko ndiin tuundi « ɓiɗtata nguurndam terɗe haa ndonka foofde », rewata heen ko maayde … Ɓe miijii ɗum noon ko feewnude geɗe caaynooje tuundi e nder ɓalndu, no saabunnde laaɓɓinirta ɓalnu nii, walla comcol nii, walla kaakol nii….
Ɗum fof noon ko taawiyaaji tan tawo !!! Ko ɗii miijooji dey ngaddi ko wiyetee « pilule de Jouvence », foɗɗere lollirnde ɓeydude nguurndam, nde annduɓe mbiɗtata geɗe mum hannde. So tawii tinde heege ina ɓeyda balɗe, onon hoorooɓe nduuɗoo lewru teddundu, ɗum na foti ɓeydande on coftal !!! So tawii won wiyatnooɓe « maayooru warataa kam » enen kam eɗen mbaawi wiyde « maayooru maa ɓeydu balɗe am ». Yo Alla rokku en joofnude koorka men e jam e cellal. Aamiin. Ɗaccon hakke banndiraaɓe.
Bookara Aamadu Bah (ut 2010)
