Ñalnde 10 mee 2009, mooliiɓe artuɓe to Diiwaan Barakna mbinndii ɓataake feewde e laamu Muritani ngam hollitde ngonka mum en gila ngarti e leydi he. Ɓataake oo noon ko ɓataake caaktaaɗo, ko wiyetee « lettre ouverte ». Min pulanii on ɓataake o :
Ɓataake caaktaaɗo feewde e laamu e gollodiiɓe
Minen siifɓe ooɗoo ɓataake, yonaaɓe tuddule 24 moolinooɓe artiraaɓe to Brakna, e innde jokkondiral amen, e min kollita ardiiɓe leydi ndi kam e pelle ngenndiije e adunankooje, huunde e caɗeele min nguuri gila min ngarti e nokkuuji amen.
Ñalnde 10 mee 2009, mooliiɓe artuɓe to Diiwaan Barakna mbinndii ɓataake feewde e laamu Muritani ngam hollitde ngonka mum en gila ngarti e leydi he. Ɓataake oo noon ko ɓataake caaktaaɗo, ko wiyetee « lettre ouverte ». Min pulanii on ɓataake o :
Ɓataake caaktaaɗo feewde e laamu e gollodiiɓe
Minen siifɓe ooɗoo ɓataake, yonaaɓe tuddule 24 moolinooɓe artiraaɓe to Brakna, e innde jokkondiral amen, e min kollita ardiiɓe leydi ndi kam e pelle ngenndiije e adunankooje, huunde e caɗeele min nguuri gila min ngarti e nokkuuji amen.
Njillu ngu yiilirde jokkondiral amen waɗnoo e tuddule ɗe tuggi 2 haa 5 mee 2009, teskiima goodaangal caɗeele keewɗe ɗe yimɓe ɓe, famɗuɓe semmbe, nguuri. A min mbaawi limtude heen 6 :
1. Ŋakkeende kaɓirɗe : tullisaaji ɗi galleeji ɗi tuusaa ɗi ina ngoɗɗi huuɓnude soklaaji, nguleeki e keneeli e mborosaaji ɗo ngiwri fof naatat. Yanti heen ko ɓuri heewde e majji ko dappuɗi e nder yoga e tuddule.
Ɗum ɗoon noon ina luurondiri e nanondiral tattatal ngal laamu Senegaal e laamu Muritani e HCR ciifondiri e lewru noowammbar 2007, biynongal wonde baasuuji ɗi ina poti hesɗitineede balɗe 90 kala. Wonii hannde lebbi 13 e balɗe 22, won e artiraaɓe, yeru to Hudallaay, haa hannde ɗuhii ko e baasuuji keɓnoo gila ngarti.
Tuddule goɗɗe, ko wayi no Cengelel, Foonde Maayel e Njañnjaan ina ŋakkiraa haa hannde caaleeje e sennguuje katojinaaɗe ngam hunndude mahdi ɗuhorɗe mum en. To Seeno Kunaa, huunde e galleeji keɓi ko sennguuje 17, tawi potnoo heɓde ko 18. To Beylaan won galle keɓɗo sennguuje 11 fat.
2. Golle njuɓɓudi ANAIR nokkuyankoori ndi : e min cunii no feewi ko ngalu ngu ndiiɗoo njuɓɓudi halfinaa ngam wallitde artiraaɓe ɓe, alaa ko battini e nguurndam mum en hay batte.
Ina hatojinaa nde laamu ngu ummantoo ko yaaccii horde ndii njuɓɓudi ngam anndude to nguun ngalu naati. E nder ɗuum, e min kabra on wonde bitik mo ANAIR mahnoo to Foonde Maayel yanii e balɗe ɓennuɗe ɗe, huunde addonoore en sikkitaade moƴƴugol golle ɗe.
Yanti heen, jom en kaɓirɗe ɓe ANAIR gollondirta ɓe njaɓataa diisnondirde e naftortooɓe ɓe. Fawtii heen, jikku neɗɗo maɓɓe jooɗaniiɗo ɓe o, hono Saamori Mammadu Jallo, wallittaa nanondiral hakkunde artuɓe ɓe.
Gila o toɗɗaa alaa ko woni darnde makko so wonaa jiiɓde hakkunde artuɓe ɓe e laamu ngu. Alaa e sago o lomtinee ko ɓuri yaaccaade mbele jotondiral hakkunde amen e ANAIR ina moƴƴita.
3. Jaŋde : E ooɗoo fannu teeŋtuɗo, caɗeele mawɗe, duumiiɗe ina ngoodi, ko wayi no ŋakkeende jannginooɓe, ŋakkeende janngirɗe, leefgol tolno elewaaji puɗɗinooɗi jaŋde mum en to Senegaal, e Arab. Ɗum ɗoon addanii yoga e elewaaji jaŋde hakkundeere ruttaade to duɗe njanngatnoo to Senegaal.
4. Cellal : oo fannu fof kadi ɓuri leefde. Haa hannde alaa tuddunde jogii « suudu cellal » alaa ko haali poosto cellal. E min mberloo noddaango feewde yarlitiiɓe, haa arti e pelle ɗe ngonaa laamuyankooje (ONG), mbele ina paaboo ɓee yimɓe roofolɓe, ɓe njuɓɓina ga lappol safaara e ballondiral e jokkondiral amen ngal.
5. Ndiyam ceniɗam : ko famɗi fof, tuddule 20 e nder tuddule 24 gonɗe e Brakna ɗe ina ngondi e caɗeele ndiyam. Cengelel, Foonde Maayel e Beylaan, haa hannde njarata ko maayo, kam fof e soomde mborosaaji keewɗi.
Wuro Jañnja, ngo kiloomeeteruuji 20 ɓilii hakkunde mum e maayo, ƴoogoytunoo ko Saabu Alla. Ko Intersos tottunoo ɓe saretaaji tati bamɗi, hay ɗum ne ina heewnoo caɗeele. (kilooji 7 ina ɓilii ɗoon tee ma ɗi tacca tule ceene 3 nde ɗi njettoo fooraas o!).
E ooɗoo sahaa saretaaji tati ɗii fof ko bonɗi, ɗum noon ɗomka ina dooki wuro ngo e nguuɗoo ceeɗu ngulngu. Maa yimɓe njaawa e maɓɓe no feewi hoto ɓe kalkaade.
Ko tufnde wootere woodi to Hudallaay ngam yarnude 1470 fittaandu gonɗi e nder 400 fooyre, tawi noon nanondiral tattatiwal ngal wiynoo ko eɓɓunoo ko fooraas jarnoowo 1000 neɗɗo.
6. luure jeyi leydi : Ɗee luure ko duumiiɗe hay so tawii podooje ñawndude ɗe ina ndokkee sahaa e sahaa fof. Deeƴre e jam hakkunde yimɓe hoɗɓe e ɗii nokkuuji, jiiduɓe to bannge ƴiiƴam e daartol, fawii ko e ñawndugol ɗee luure jeyi leydi. E min teskii, tee e min cunii heen, luure ɗe keewi jolde ko hakkunde artuɓe ɓe e hoɗdiiɓe mum en Wiiɗnde Ñaawoore, Weendu Edi, Kaaƴel Abuu, Weendu Mbabba, Wuro Aamadu Hawwaa, Murtogal e Buur.
Darnde biyeteeɗo Yahyaa wul Mkaytiir, kalfinaaɗo jofle e nder ANAIR, alaa ko ɓeydi so wonaa tooke sibu makko daraade e jiiɓde hakkunde artuɓe ɓe e hoɗdiiɓe mum en, o haala ɗo huunde, o haaloya goɗɗum to. Yeru mum ko to Kaaƴel Abuu, Murtogal, Hamdallaay e Foonde Maayel. Ɗo Mbuur ɗo, yimɓe fof kaalata ko haala leydi ngonndi hakkunde wuro e cahe, ndokkaani ndi.
E min njaakorii ma on njuurnito no moƴƴi ɓataake amen o, njaɓon mo. Koofnaali amen ɓurɗi teddude.
Cargol :
– Yonaaɓe tuddule
– Wali Brakna
– Haakemaaji
– Meeruuji
– HCR
– ANAIR
– Intersos
Siifi ɓataake o ko :
1. Abdullaay Haadii Jallo : Cengelel
2. Umar Aamadu Soh : Gural
3. Aamadu Siidi arɗo : Kaaƴel Abuu
4. Usmaan Saajo Jah : Murtogal
5. Haaruuna Saydu Bah : Hudallaay
6. Abdullaay Sammba Soh : Boyngel Cile
7. Abuu Soh : Beelel Uurngel
8. Abdullaay Aamadu Soh : Foonde Maayel
9. Muusaa Buubu Loom : Weendu Edi
10 Abdarahmaan Sih : Wiiɗnde Ñaawoore
11. Aamadu Jaw : Beylaan
12. Miikaa Sammba Saajo : Feruga
13. Maamuudu Aamadu Jallo : Buur
14. Eli Faatim : Beelel Koyle
15. Maalik Sammbayel Soh : Weendu Mbabba
16. Aamadu Aliu Bah : Hamdallaay
17. Abdullaay Aamadu Bah : Jañnja
18. Abdullaay Mbaare : Seeno Kunaa
19. Haamiidu Mbaylaandi : Wuro Aamadu Hawwaa
20. Mammadu Abdul Soh : Hudallaay
21. Haaruuna Ngusa Soh : Boyngel Cile
22. Mammadu Buubu Jeŋ : Weendu Edi
23. Huseynu Jaw : Beylaan
24. Saada Sammba Jah : Murtogal
25. Aamadu Sammba Bah : Hamdallaay
26. Abdul Naako Soh : Bahbahɓe
Ɓoggee, ñalnde 10 mee 2009
Jah Saada / Dia.sada@ymail.com