Leydi Farayse e Apartaayd

0
1487

Leydi Farayse ina jeyaa e leyɗe hirnaange bammbunooɗe laamyel caɗtarel apartaayd. Ko e laamu Miteraa tan darnde leydi ndii fuɗɗii waylaade, ANC fuɗɗii rokkeede faayiida so mawɓe mum ngarii Pari. Mbele ko ɗum haɗi Valéry Giscard d’Estaing noddeede e wirwirnde Manndelaa ? Giscard d’Estaing wonnoo hooreejo leydi Farayse e daawal 27 mee 1974 – 21 mee 1981. Ina gasa tawa ko ɗuum, sibu, nde ardii Farayse ndee, Farayse wondunoo, wallittunoo ko dummbunooɓe Manndelaa ɓee.

Leydi Farayse ina jeyaa e leyɗe hirnaange bammbunooɗe laamyel caɗtarel apartaayd. Ko e laamu Miteraa tan darnde leydi ndii fuɗɗii waylaade, ANC fuɗɗii rokkeede faayiida so mawɓe mum ngarii Pari. Mbele ko ɗum haɗi Valéry Giscard d’Estaing noddeede e wirwirnde Manndelaa ? Giscard d’Estaing wonnoo hooreejo leydi Farayse e daawal 27 mee 1974 – 21 mee 1981. Ina gasa tawa ko ɗuum, sibu, nde ardii Farayse ndee, Farayse wondunoo, wallittunoo ko dummbunooɓe Manndelaa ɓee.

 Hay ko o yaltii kasoo koo, Jiskaar meeɗaa fottude e Manndelaa. E duuɓi jeeɗiɗi ɗi o ardii Farayse ɗii, o jokkii gollondiral e laamu apartaayd.

E oon sahaa kadi, dille ndimaagu tati ina pooɗondira laamu to Anngolaa. Farayse e laamu apartaayd ina ndenndi darnde e haɗde « marxistes » (maruceeɓe) MPLA heɓde laamu, ɓeen ɓe Riis en e Kubaanaaɓe mballitunoo. Konu worgo Afrik naatiri Anngolaa bannge worgo, Farayse naatiri keerol RDC (Sayiir mo Moobutu) ngam wallitde UNITA mo Jonas Sawimmbi. Kono ko MPLA mo Agostinoo Netoo fooli e ndeen hare, e wondude e ballal doolnungal Kubaa mo Fidel Kastoro. Ɗeen geɗe baɗnooɗe e hitaande 1975 ɓeydii softinde haɓotooɓe laamu apartaay e nder Afrik worgo. E oon sahaa kadi, kamɓe haɓatnooɓe e apartaayd, aɓe njeeɓatnoo dillere ndimaagu wiyeteende FRELIMO, heɓtunoonde laamu to Mosammbik e gardagol Samora Matshel, mo Manndelaa jogori ɓamtude jom suudu mum caggal nde sankii, hono Graça Matshel.

E oon sahaa noon, caggal warngo Sowetoo (16 suwee 1976) hay laamu Amerik (e gardagol Jimmy Karteer) tawi wasiyiima ambasadeer mum to Afrik worgo, yo fotndat keeweendi raneeɓe e ɓaleeɓe e kewuuji yuɓɓinta toon; ɓe mbaɗti neldude toon ɓaleeɓe e innde Amerik, ɓe mbaɗti ñiŋde laamu paltoor. Kono Ronald Reagan nde ari (1980), dartini ɗuum.

Farayse mo Jiskaar meeɗaano suusde luulndaade laamu paltoor. Oliver Tambo e Thabo Mbeki, ardinooɓe ANC ina moolii caggal leydi so ngariino Pari, ƴeewetaake nii…

Ko maa François Mitterrand toɗɗaa hooreejo leydi Farayse nde leydi maɓɓe fuɗɗii waylude darnde mum seeɗa-seeɗa.

Ndeke Jiskaar yejjitaaka e oo kewu, ko golle makko tan piyti mo.          

B.A.B