En tariino, e tonngoode 157 Fooyre yawtunde ndee, haala kalifu ndeenka leydi haalnoo, paatuka e mbayliigu doosgal leydi, nde ari hollitde senaateruuji eɓɓaande mbayliigu ndee.
o wiyiino : « Kuulal 99 Doosgal leydi wiyi ko hooreejo leydi oo, walla parlemaa (asaambele e senaa) e dow cakkitgol hooreejo leydi, ina waawi sakkitde mbayliigu Doosgal leydi. Ɗuum noon ina ɗaɓɓi alaa e sago tataɓe ɗiɗi heen suudu kala jaɓa ɗiin mbayliigaaji.
Caggal ɗuum, hooreejo leydi oo … rewra e mooɓondiral walla e referaandoom ngam jaɓnude nguun mbayliigu. Ko noon woni laawol. Ko ɗuum woni kisa ko min ngoni e waɗde (…) Ɗum noon ngooten tuugaade e no doosgal leydi ngal wiyri nii, tee eɗen poti jaɓde ɗum. So en njaɓaani no wiyraa nii, en njaltii demokaraasi ».
Jooni noon, eɗen njaltina ɗoo miijo karallo ko faati e sariya , hono Gurmo Abdul Loh :
“Ngam faamde tigi rigi haala njowitiika e mbaawka ka Hooreejo leydi wiyetee ina jogii walla jogaaki ruppaade kuule cuuɗi ɗiɗi sarɗi ɗii (Asaambele e Senaa), ƴeewen jiiɓtirde gagga sariya oo hono nii :
- Kiiso-ɗen wonde kuulal 38 doosgal leydi ngal wiyi ko : “ muritaninaajo kala ina waawi dognude oto mum e dow laabi leydi ndii “ (doosgal kuuɓtodinngal ngal)
- Kiiso-ɗen wonde kuule 99, 100 e 101 ɗee to bannge mum en, ngoni ko e damal innirangal “Dognugol mobelaaji baɗɗi motor”, tee ina mbaɗɗini, ngam dognude mobel, wonde :
- Dognoowo oo wona kellifaaɗo (daña duuɓi 18).
- Joom mum meeɗaa faweede kuulgal ñaawoore.
- Joomum alaa e sago jogoo yamiroore konndirde, hono permi (kuulal keeringal).
Jooni noon, Sammba ina jogii welo e mobel ɗo galle mum ɗoo.
Naamnal ngal ko : mbele Sammba ina waawi dognirde welo mum oo hono no fotnoo dognirde oto mum oo, tawi tuugnii tan ko e kuulal 38, ɓayri o ronkii ɓennude e kawgel keɓgol yamiroore dognugol (permi) ? Ɗum woni : mbele Sammba ina waawi tuugnaade tan e kuulal kuuɓtodinngal ngal, welsindoo kuule keeriiɗe ɗee ?
- So tawii Sammba ina waawi dognirde welo mum oo e fawaade e sarɗiiji nannduɗi e sarɗiiji dognirɗi oto mum oo, ndeen, eɗen mbaawi wiyde EEY, Hooreejo leydi oo ina waawi welsindaade baɗɗiiɗe gonɗe e kuule jowitiiɗe e baylugol doosgal leydi.
- So tawii Sammba waawaa, waɗde ndeen, Hooreejo leydi oo waawaa waɗde ɗuum, tee, kala polisee njiyɗo omo waɗa ɗuum ina foti nanngude mo sabu o dognii o alaa permi.
Tee, ɗoo, alaa fof sikke woodani hay gooto, wonde o waawaa. Kuulal 38 ngal waɗanaaka mbayliigu doosgal leydi…
Bookara Aamadu Bah
