Caɗeele feggere Sileymaani  ɓiyi Daawuuda 

1
2916

Hono  wahaab bun Manmbahi wiyi :  “laatiima Sileymaani ɓiyi Daawuuda ina joginoo feggere e feɗeendu mum. Waɗi mudda gooto omo yiɗi yahde omo yaltoya, o ɓoorti feggere ndee, o halfini ɗum ɓiɗɗo debbo gooto jooɗɗo, nde tawnoo omo hoolii ɗum no feewi etee feggere ndee inɗe Alla ina mbinndaa e dow mum, ko ɗum waɗi mo ittude ɗum.”

Ndekete yoga e seyɗaneeji tinii ɗuum. Heen seyɗaane gooto ari to mbombiri  ndii ina wonti neɗɗo jogiiɗo mbaadi  Annabi Sileymaani (JKM). Nde seyɗaane oo yettii suka debbo oo tan, weeɗi junngo mum wiyi addu feggere am, suka debbo o ndaari mo, sikkitaaki nii ngam anndude ko sileymaani woni ɗoo walla alaa, o itti feggere ndee o totti ɗum seyɗaane oo. Seyɗaane oo waɗi ɗum e feɗeendu mum ɓoornii comci jooɗɗi, o yahi o jooɗoyii dow jappeere Annabi Sileymaani (JKM). Nde o jooɗii heen tan, ɗoon e ɗoon yimɓe e jinneeji  e ndiwri fof ngari taarii mo, ngam sikkude ko kanko woni annabi Sileymaani, hono no taarortonoo Annabi Sileymaani nii. Ndeen annabi Sileymaani yaltii ummoraade e suturo mum oo fayi to suka debbo too. Nde o yettii o weeɗi junngo makko o wiyi suka debbo: hokkam feggere am. Suka debbo oo ndaari mo tawi mbaadi makko ina waylii no feewi, mboombiri ndii wiyi mo : “holi aan ?” O wiyi : “miin Sileymaani ɓiyi Daawuuda.” Suka debbo o wiyi mo : “Sileymaani kay  arii ɗoo  ko ɓooyaani koo, ƴettii feggere mum, o  yahii o jooɗoyiima e jappeere makko. Ko ɗoon e ɗoon Annabi Sileymaani anndi ko janfaaɗo, etee ina anndi ɗumɗoo hay gooto wawaa gollaade ɗum so wonaa seyɗaneeji, o yahi toon to jappeere makko too. Nde o yettii, o  hujjikinii ko kanko woni annabi Sileymaani kono o ronki dañde damal no o naatiri haa o anndina ɓe ko kanko woni Annabi Sileymaani, o ronki naatde haa yoori. Caggal ɗuum o fayi bannge goɗɗo, o wonti neɗɗo ɓolo ɓollollo, no yimɓe laamaaɓe ɓe nii, nde yahi haa juuti, o wonti neɗɗo baasɗo ngam hay sinno o yiɗii ñaamde ko maa o ñaagoo haa o heɓa, nde o fuɗɗoo ñaamde.

Waɗi sahaa gooto o yalti omo yiyloyoo feggere makko ngam ɗaɓɓitde heɓtude laamu makko, waɗi noon ko geɗe ɗee fof ngoni ko e feggere ndee, o woni e yahde e takko maayo haa o yiyi yimɓe ina ngawa liɗɗi o darii.

O woni e miijaade haa ɓooyi, miijo addani mo waɗde ko ɓe mbaɗata koo, o felliti yantude e maɓɓe, ndeke gorko gooto ina wiyee Aasifa, oon ko sehil makko etee tinii caɗeele Annabi Sileymaani ɗee, o noddi yoga e yimɓe, o wiyi ɗum en. Nganndee Sileymaani ɓii Daawuuda mo nganndu-ɗon oo, feggere mum koko heftaa, ko o janfaaɗo heen, etee ko Seyɗaneeji njanfii mo, nganndee laamiiɗo jooni oo, wonaa kañum woni Sileymaani men mo ngannduno-ɗen oo. Ndeke Aasifa ko haaldata e yimɓe ɓee ko Seyɗaane lomtii ɗoon Annabi sileymaani o nanii haala kaa, kanko seyɗaane oo, o wiyi “mbele ɗum tinaama haa ɗum heɓii ɗoo”, o huli, o dogi o woppi jappeere ndee, o fayi to maayo too, o  ɓoorti feggere ndee, o weddii ɗum e nder e ndiyam, liingu yiyi feggere ndee, ngu moɗi ɗum. Ndeke Annabi Sileymaani ɗo woni ɗoo tinii Seyɗaane oo dogii e baawɗe Alla, weddiima feggere ndee e nder ndiyam haa liigu moɗii ɗum. Annabi Sileymaani ɓeydii fellitde awde ngam nanngude liigu nguu. O woni e awde haa o hawri e liingu nguu e kattanɗe Alla toowɗo oo, o nanngi ɗum, o ƴeeŋni ɗum dow o seeki reedu mum o yiyi feggere ndee, o itti ɗum o ɓoornii ɗum e feɗeendu makko, laamu  arti e makko ngam o waɗtii yiyde ko o yiyatnoo fof, ɗoon e ɗoon o tukkii o sujjani Alla o woni e woni e mantude ɗum, caggal ɗuum, o ummii o ruttii e jappeere makko. Mudda caɗeele ɗee fof ko balɗe  capanɗe nay. Ko ɗum tagi Alla wiyi ɗum e nder ɓuraana tedduɗo oo ( ko goonga min lorlii Sileymaani haa min lomtini e jappeere mum ɓanndu). simoore saad, kaawise : 34

Hono winndiyanke Wahaab bun Manmbahi wiyi : “laatiima ko woni keɓtugol feggere Annabi Sileymaani e duttugol feggere ndee e mum koo, ko  ɗumɗoo : ko Sileymaani meeɗii yaltude ngam sarde diina, o waɗda heen wolde mawnde sanne, to leydi Japon, o fooli gooto e laamɓe mum en, o wari ɗum,  o dahi heen feccere e yimɓe mum e ɓiɓɓe mum, o artiri ɗum en ɗo nokku maɓɓe ɗoo, ina e nder ɓeen korgel jooɗngel, yitere yiyaani ko ɓuri ɗum e njooɗndam, o waɗi ɗum e nder galle makko hee, ndeke yiɗde makko yanii e mum, o yiɗi ɗum gilli caɗtuɗi haa o holliti ɗum wonde omo yiɗi ɗum, ha heddii oo waawaa jooɗaade waktu o yiyaani ɓiɗɗo debbo oo. Ɗuum battindi e makko no feewi haa ɗum ɓurtii yiɗde makko e rewɓe makko heddiiɓe ɓee.

Waɗi sahaa gooto, o ari e ɓiɗɗo debbo oo, o tawi ina ñirɓini yeeso mum, o wiyi ɗum : “ko heɓma ?” Oon  jaabii mo, wiyi mo : “miijotoo-mi ko baabam no waynoo laamaade nii, e miin jooni mbiɗo-mi ɗoo mbiɗo wonti goɗɗum, jooni njiɗ-mi ko yo a ƴeew yoga e seyɗaneeji walla jinneeji maa ɗii, yo njah ngaddana-mi natal baaba am mbaadi mum no waynoo, ɗi ngaddana-mi ɗo nde pin-mi fof, mi fawa gite am e mum, ko ɗum tan waawi ustande mi mette.

Annabi Sileymaani wiyi : mi jaɓii, so Alla jaɓii maa mi waɗ ɗuum.” Annabi  Sileymaani ƴeewi gooto e jinneeji mum ɗii mo ɓuri hoolaade ina wiyee  Sokra, o hokki ɗum yamiroore ngaalɗoon gollal, o wiyi ɗum yo addan ɓiɗɗo debbo mbaadi baaba mum no waynoo, hoto ɓurtu, hoto ŋakku. Sokraa kañum ne ko jinne ŋanaa, nde wonata waktuuji ɗiɗi tawa o mahanii ɓiɗɗo debbo sanam, kañum e baaba mum ɓiɗɗo debbo oo, hay huunde ceertaani. Sanam oo,  alaa ko heddanii ɗum so wonaa haalde, etee sanam oo ñaantaa haa yooɗi waɗanaa tenngaade e paɗe jooɗɗe sanne, o addi, o joɗɗini e yeeso ɓiɗɗo debbo oo, waɗti haŋkadi kala nde ɓiɗɗo debbo oo fini subaka, ko maa ara haa yettoo natal ngal sujjana ɗum, nde fuɗɗoo naatande golle mum, kanko ɓiɗɗo debbo o noon o heewi sujjude tan ko nde Annabi Sileymaani yalti ina ƴeewa koniyankooɓe mum, ko ndeen o noddata sehilaaɓe makko e ko taarii mo kala yo ngar cujjana baaba makko. Ɓiɗɗo debbo oo duumiima e ɗeenɗoon geɗe ko ina tolnoo e balɗe capanɗe nay, ndeke ɓiɗɗo debbo oo e sehilaaɓe mum ko cujjanta sanam oo koo, biyeteeɗo Aasifa ɓii Buriyaa tinii ɗuum, oon noon ko sehil Annabi Sileymaani no feewi, ina jooɗii e dow fooŋorde Sileymaani laamu, ina waajoo, ina daarta golle Annabaaɓe ɓennuɓe (JKM) kañum en kala, e ɓeenɗoon Annabaaɓe, o siftortaa heen sehil makko Sileymaani, haa ɗum ɗesi seerndude Israayilnaaɓe, caggal ɗuum Annabi Sileymaani wiyi : “eehey maa Aasifa, Aasifa wiyi : eey, o wiyi : aan dey Annabaaɓe ɓee kaalataa golle mum en ɓee, a siftoraani mi heen.”  Aasifa wiyi mo : “mbiɗo anndi ko a Annabi kono aɗani woppi galle maa sanam  ko ina tolnoo e balɗe capanɗe nay, yimɓe ina cujjana ɗum, aɗa woppi ngam yiɗde debbo.”

Nde Aannabi Sileymaani nannoo ndeen ɗoon daande tan, omo jooɗinoo o wiy gir ! O darii, o yahi, o naati to lobbudu tata too, o tawi ɗoon ɓiɗɗo debbo oo, o wari ɗum ngam hoto bonnude moƴƴere makko. Ko ɗeeɗoo geɗe ngaddannoo Alla toowɗo oo heɓtude laamu Annabi Sileymaani, caggal ɗuum, o tottiti ɗum.

Hono biyateeɗo Abuu Bakiri Elhaafis wiyi : “laatiima waɗi sahaa gooto Israyiilnaaɓe ndañii yooro mawngo, ɗum waɗi hokkere hulɓiniinde  sanne, e yonta Sileymaani ɓiy Daawuuda (JKM), ɓe njalti eɓe njarnikinoyii ngam heɓde toɓo, e gardagol Sileymaani, haa o tawi mettellu mbeɗɗaangu ina woni damal ngaska  mum, ina weeyni juuɗe mum dow Asamaan, ɗum firti ko koykon mum ina  ñaagoo, kanngu mettellu nguu, engu wiya : “eehey maa geno,  minenne ko min tagoore lohnde, aɗa anndi min ngalaa semmbe, hoto boom min, hoto nanngir min ngam bakkatuuji ɓe njiydaa e  amen, amin ñaagi maa nde ndaɗndataa min.” Annabi Sileymaani jaabii mettellu nguu, wiyi ɗum : “mbiɗo joortii maa  geno yarnu on haa ɗomɗiton, ngam duwaawu ɓe njiydaa e mon.”

Jibriil Muusaa Joop

Ine jokki

YOWRE 1

Woppu jaabawol

Winndu yowre maa
Winndu ɗoo innde maa

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur comment les données de vos commentaires sont utilisées.