Ƴellitagol ɗeen karalleeje kese ɓeydii ko naatnude e jaayndiyankooɓe pitti, kabaruuji caakteteeɗi pentaaɗi ngam bonnitde neɗɗo, leñol walla fedde. Kabaaru wontii lottundu ɗo neɗɗo tolnii fof, lotta. Tuugnaade e ɗeen pergitte, jowitiiɗe e dokkirgol kabaruuji jaayndiyankooɓe doŋre Orop e Afrik njuɓɓinii yeewtere yowitiinde e « kabaruuji pefindaaɗi: holi cooynanɗe wonande jaayndiyankooɓe ».
Toɓɓere ndee yeewtaama no feewi, ko ine wona jaayndiyankooɓe njeetato ummoriiɓe Mali, Senegaal, Kameruun e ɗoo e Muritani e tawtoregol yimɓe teelɗuɓe e elewaaji duɗal hakkundeewal Theodore Monod.
Maamuudu Sih, cukko-hooreejo fedde HAPA artii haɓaade kabaruuji pefindaaɗi e duuɓi jawtuɗi ɗii. « Karalleeje kese ine ɓeydoo ƴellitaade, cargol kabaaru ine ɓeydoo weeɓtude. Yoga heen tafi ko callalle mumen, tawi alaa ko njooɗtorii so wonaa tafde kabaaru saakta, ine njiyloo ɓe ngurlini (ndullini) e ndeen wilde ». Ɗum ɓuri teskeede fof, ko e sahaa suɓngooji, to doŋre Orop e to ngenndiiji Dentuɗi Amerik. Jaaɓnirɗe keewɗe, ine njogii waalaare mawnde e caaktagol kabaruuji, ko goongɗuɗi e ko goongɗaani kala, ine saaktee heen.
Kabaruuji ɗi ngoongɗaani heen sahaa jaayndiyanke ine tafa ɗum, sara ɗum e laylayti renndo. Yuɓɓinee haa jogoo lelngo kabaaru, tawi ko soomii heen koo loowdi ndii woodaani. Jaayndiyanke senegaalnaajo Kummba Sillaa gollotooɗo e « Africa Check », kabaaru pefindaaɗo mo jaayndiyanke tafi wonaa tan addude jiiɓru nder renndo, kono kadi so tawii ko baɗɗo tooke, bonannde mum maa jogo baɗte e nder renndo.
Nguu kewu yuɓɓini ɗum ko fedde « Média et Démocratie » e ballondiral IFM (Institut Français de Mauritanie) kam e senndikaa jaayndiyankooɓe Muritaninaaɓe. Faandaare yummaare ndee, ko ɓeydugol hattan leyɗe Afrik eɓɓaale hirjinde e wallude caaktirɗe ɗee luggiɗinaade e heblooji jaayndiyankooji. Haɓaade kabaruuji pefindaaɗi, ɓurɗi jaalaade nder doŋre Afrik.
Ɓeydi Kisima Jagana jaayndiyanke Muritaninaajo teskinii e yeewtere ndee, cosɗo jaaynde « Initiative News ». O teeŋtinii renno Muritani, ko yaawngo goongɗinde kabaaru, dola kala ko nani. Ɗuum ɓuri teskinde ko e mawɓe huutortooɓe Whatsapp.
Umar El Haaj Caam
On calminaama,tedduɗi ko hirjino tan yo on njokku golle
Jaayndiyaŋke ko keɗtaaɗo kala ko no habra ,yoo taw koko siggi ɗuum haalaaɓi.
On njaraama