Jubbannde e daartol nokkuure Suwoyraat

0
1547

Tiiris semuur (Tiris Zemour) ko diiwaan sappo e ɗiɗaɓo leydi Muritani (Mauritanie). Ko diiwaan ɓurɗo wonnde rewo leydi Muritani, etee o jeyaa ko e diiwanuuji ɓurɗi wulde, sabu makko wonnde e nder mbunndi-mbunndi ŋorol nguleeki (Tropique du cancer). O woni ko nder ɓernde saharaa, ɗo ŋakkeende ndiyam seedtini, sabu mawnugol jeereende saharaa ndee.

Tiiris semuur (Tiris Zemour) ko diiwaan sappo e ɗiɗaɓo leydi Muritani (Mauritanie). Ko diiwaan ɓurɗo wonnde rewo leydi Muritani, etee o jeyaa ko e diiwanuuji ɓurɗi wulde, sabu makko wonnde e nder mbunndi-mbunndi ŋorol nguleeki (Tropique du cancer). O woni ko nder ɓernde saharaa, ɗo ŋakkeende ndiyam seedtini, sabu mawnugol jeereende saharaa ndee.

Laamorgo oo diiwaan ko Suwoyraat, mo safalɓe inniri “tulel ceenal” e ɗemngal hasaaniya, ngo mbiyaten ɓernde leydi Muritani, sabu oogirɗe jamɗe KEJJAA (Kédia d’Ijil)ɗe tooweendi 915 m kam e laana njoorndi ka mbiyaten laadoori ɓaleeri e nder ladde Allah e jeereende, ɗoofotooka e kala ñalngu e wuro Suwoyraat fayde hawngooji laaɗe ndiyam to Nuwaadibu. Kaa laana ɓuri kala laana e nder adunaaru nduu juutde e teddude, sabu njuuteendi makka ina tolnoo e kiloomeeteruuji 2 (2km).

E hitaande 1950 Miferma, hannde SNIM, siiñti, inniri wuro ngoo Suwoyraat tawi fayndaare ɓeen e oon sahaa wonoo (sahaa) ko ooggol oogirɗe jamɗe mum. Kaawisaaji Allah e ngoo wuro e diiwaan mum sabu kanngo fof e ŋakkeende ndiyam, boyli keewɗi maa cewɗe jonɗe ina tawee e nder laddeeji maggo, ko wayi no (boyli tuuriin, f’deerik, maa car, e ko wonaa ɗiin). Kono kadi ina tawee e rewo f’deerik feewde Ayyuun weendu lamɗam, ndu nganndu-ɗaa ina yooytina kala Muritaninaajo.

Hakkunde Suwoyraat e Nuwaasot laamorgo leydi Muritani ko 638 km tawi ko portal weeyo (laana ndiwoowa). So tawii noon ko laawol les ko : 750 km. Hakkunde Suwoyraat e Nuwaadibu, nokku yurmeende ko 523 km weeyo . So tawii noon ko laawol les ko 650 km.

Diiwaan Tiiris Semuur heewaani gure kadi o wonaa nokku keewɗo yimɓe no feewi. Gure ɓurɗe heen teskinde ko Suwoyraat (laamorgo diiwaan oo), f’deerik, Biir Mogreen, sabu e binnditagol kuuɓtinngol leydi Muritani e hitaande 2013 tonngi ko :

Suwoyraat : 46 182 neɗɗo tawi heen 21 428 ko rewɓe. F’derik : 30 km hirnaange Suwoyraat 6 031 neɗɗo tawi heen 2 914 ko rewɓe. Biir Mogreen rewo suwoyraat : 3 758 neɗɗo tawi heen 1 622 ko rewɓe.

Leƴƴi Muritani fof ina njiytee e Suwoyraat, e tee kañnji fof a ɗi nguurdi, aɗi ngollodoo no haaniri. Dokke Allah ɓuri jiiroo, leñol fulɓe hannde e wuro Suwoyraat ina wuuri, ina reeni pinal mum, ina njokki enɗam hakkunde mum sanne. Yoo allah aynu reena.

On njaaraama.

Haamiidu Mammadu Bah,
kalfinaaɗo jaŋde catal FƁPM suwoyraat