Siin : Winndannde ummoraade dow !

Laawol ɗimmol, ñalnde talaata 11 suwee 2013, ko leydi Siin ina nelda debbo nder weeyo, tawi ko ɗanngal maɓɓe weeyo ɓurngal juutde haa e oo sahaa, sibu ko balɗe 15 ɓe mbaɗata toon. O wiyetee ko Wang Yaping. Omo yahra e duuɓi 33. Ɗum fof jeyaa ko e mahngo laana mbeeyoowa koɗeteeka, inniraaka Tiangong-1, potka parde e hitaande 2020. Ngalɗoo ɗanngal woni ɗanngal weeyo joyaɓal koɗangal. 

Lappi Duɗal Keblorgal ENAJM njeewii

Heblo jaaynooɓe e karallaagal ɗowgol golle, fuɗɗinoongo ñalnde 24 lewru marse 2013 joofii ñalnde 19 lewru mee 2013 heedde 12w00h to duɗal keblorgal biyetengal ENAJM (Duɗal Ngenndiwal Jaayndeyaagal e Ñaawooje), caggal lebbi tati kiɓɓi. Ina tawtoranoo ɗum 124 hebletenooɓe ɓee, kam e ardorde duɗal keblorgal ngal e jannginooɓe heblo ngoo e jagge laamu goɗɗe.

Haayre ko e sato men jeyaa

Kopperatif Teyaaret noddirteeɗe Ñeeñal Haayre yuɓɓinii ñalɗi wejo tuggi 16 haa haa 19 suwee 2013 to Faawru Jaatiiji Ngenndi e gardagol Mekfuula Mint Hameyaada, gardiiɗo njuɓɓudi ndii. Wejo ngoo hollirii kala ko aadee waawnoo gollaade to bannge haayre haa teeŋti e ummoraade e diiwanuuji 4 gonɗi to bannge rewo leydi ndii : Shingiti, Wadaan, Walaata e Tishit.

Hol ko waɗi kisal alaa e leydi hee ?

Ngalɗoo naamnal, ko naamnal jangtangal ngal depitee Kajjata Maalik Jallo huccinnoo e kalifu geɗe nder leydi, ñalnde  12 suwee 2013. Ko nii ngal facciraa :
Paccirgol naamnal ngal
Kalifu,
Pennda Sog, ceemeedo tokooso, jahratnooɗo e duuɓi noogaas, cowiiɗo lebbi ɗiɗi, yummum cukalel gorel jahrowel e duuɓi tati, ngel yummum nulnoo to mawnum debbo to Teyyaaret, wontaa artu, sibu yiytaa ko ina maayi, ina bonnaa. 

Abdallaahi Mahmuud Bah ruttiima e Joom men

Duwaawu. Dental Jaayɗe Muritani (Regroupement de la Presse Mauritanienne (RPM)) ina sunii no feewi e sankaare musiɗɗo Abdallaahi Mahmuud Bah, jaaynoowo ŋanaa gollotonooɗo to Tele Muritani (TVM).
Abdallaahi Mahmuud Bah ko ɓiy ganndo mawɗo, hono Al Hajji Mahmuud Bah, meeɗnooɗo wonde diisneteeɗo ko faati e pinal, cawndinooɗo Muttaar wul Daddaa.

Diine  : Sallige

 

E Innde Alla jom yurmeende. Caggal yettude Alla, eɗen njokka ko yowitii e  laaɓal. Pay-ɗen ko e salligi. Eɗen nganndi so neɗɗo ina heblanoo juulde, alaa e sago o fuɗɗoroo salligi. Salligi ko e geɗe laaɓal naamndiiɗe goodgol ndiyam, ngam laɓɓinde yeeso, juuɗe, hoore e koyɗe. Ɗum noon laaɓanta en, ko ko arata ɗoo ko : Eɓɓaaɗe mum fawii ko e geɗe tati: 

Kabaruuji daɓɓi

 

1. Hananna e binnditagol
E wiyde Saaleh wul Hananna, gardiiɗo Haatem, nokkuuji keewɗi to bannge fuɗnaange leydi too, haa hannde njiyaani tawo winnditooɓe saka yimɓe mum en mbinnditoo. O wiyi ko ɗi nokkuuji 9, jeyaaɗi e komin el Fullaaniya, tee woni caggal ɗum ɗoo ko geɗe politik. Ɗiin nokkuuji nii e wiyde makko mbayri wootde ko e kitaale 90.

29 mee 1968 : sahodinɓe Suwoyraat

 

Taaree mon ñallooɓe ñaamaani njaraani, pooftaani, kiira liggaade, mbaala ɗaanaaki e nder ɗii jammaaji jahɗi haa ngamotini, jammaaji cuurkooji ɓuuɓol, ñalawmaaji cuurkooji nguleeki, saabiiɓe buklet baklet mawɗo e nder lewru mee 1968; tuuma nde liggotooɓe MIFERMA (SNIM) pelliti filñitaade, nde paami koloñaal Farayse e kuutorgel mum Moktaar wul Daddah (laamɗo gadano leydi Muritani) ndaranii tan ko siiɓaade warñeende ɓiɗɓe ngenndi, e dow ko naftaani hay gabbel leydi Muritani.

Daa Abdel Jeliil : «ko wiyaa e Asiis koo ina woodi »

Ñalnde 22 mee 2013, Daa wul Abdel Jeliil, meeɗnooɗo wonde kalifu geɗe nder leydi, hokkii dalillaaji nay, ɗi o wiyi « njonii ngam goongɗinde ko daande Abdel Asiis ƴettanoo ina haalda e goɗɗo, haala kersiniika, e dallinde jokkondiral makko e narkotarafikaa en (tarafikaaji dorog) ». Ko jaayɗe Muritani mbayyinnoo haala «termo-termo kersiniiɗo» ɗo sikkaa ko persidaa Muritani, hono Muhammed Abdel Asiis haaldatnoo ɗoon e telefoŋ e Iraknaajo gooto, biyeteeɗo Alawi, gonɗo to Ganaa. 

Ibraahiima Muttaar Saar, hooreejo AJD/MR, to TVM

Ina kaaliino yeewtere ɗiɗmere nde tele Muritani yuɓɓini e Farayse, fooɗtunde hakkillaaji men. Yeewtere tataɓere ndee, sakkitiinde yuɓɓineede ndee, bismaa heen ko Ibraahiima Muttaar Saar, hooreejo AJD/MR. Ko ñalnde 12 mee wonnoo. Ngolɗoo laawol noon, wonaa yeewtere kuccondiral seertuɓe lanndaaji, kono ko jaaynooɓe tato kuufnoo jeewtoowo oo. Ibraahiima waɗii daartol darnde mum politik, kam e darnde AJD/MR. Ina jeyaa e miijooji teeŋtuɗi ɗi o haali ñalnde heen, ko wiyde “Muritani, gila sosaa, ko dowla paltoor e njiyaagu”.

Koorka : Ɓure sullagol (Wayraade)

Musiɓɓe julɓe tedduɓe,
Hiɗen yewta ɗoo seeɗa e ɓure sullagol (wayraade) e nduu lewru koorka (suumayee), tippude e Maakuuji Ɓurnaaɗo Muhammadu (yo O his).

Wata mo accitu sullagol ngol :
Eggaama e Jaabir Ibn Abdillah (yo Alla wele mo), Annabiijo Alla on mo jam e kisiyee woni e mun on maaki: “ Kala on faalaaɗo hoorude, yo o sugulor goɗɗum ».

Jeewte Farayse to tele Muritani

En mbiyiino, e tonngoode 103 Fooyre Ɓamtaare (oktoobar 2012), “haa dañee, jeewte e ɗemngal Farayse to tele Muritani.” Ñalnde aljumaa 7 settaambar 2012 wonnoo, tele Muritani fuɗɗunoo huunde hesere, walla kam wayrunoonde waɗde, so yeewtere e nder ɗemngal Farayse hakkunde jagge politik ɗiɗi, Muhammed Yahyaa wul Horma, cukko hooreejo UPR (parti laamu) e Gurmo Abdul Loh, jaggal UFP...