Doktoor Abuu Usumaan Bah,ngenndiyanke jankiniiɗo
Ñalnde alkamiisa 03 suwee 2010, Fulɓe mbaasii Jaalal mawngal hono Abuu Usumaan Bah, jeyaaɗo to Baabaaɓe looti. Ko ɗo e lopitaal mawɗo o sankii caggal nde rafi cellal makko ɓeydii tiisde. Ko ñalnde heen, o nawtaa Baabaaɓe, ko toon o wirnoyaa.
Ganndal Kuule Asamaan (2) : NAANGE
Naange ko hoodere ɓurnde fof ɓadtaade en. E nder ganndal kuule Kammu, naange ko hoodere. E nder Satonaange, ko kannge fof ɓuri mawnude: kono e nder aduna he, ene woodi koode ɓurɗe nde mawnude ɗo woɗɗi! Hon koode ɗe njiyaten jamma e nder kammu o, sinno eɗe ɓadinoo en, ɗe laatortonoo e gite men kono naange nge way e men nih.
Ko lollirnoo «Tirailleurs Sénégalais»
E lasli ina wayi no ko e teeminannde 16ɓiire jom laaɗe cuurki en tawi ko tuubakooɓe aratnooɓe ina cunnoo nokkuuji men ngadii ƴettude liggotooɓe e nder ɗiin nokkuuji ɗi ɓe njillotonoo, eɓe liggina ɗum en e laaɗe he, ɓe kebla ɗum en, ɓee heen ngona dognooɓe laaɗe cuurki, ɓee heen ngonta koniŋkooɓe waɗɗotooɓe pucci walla yahrooɓe koyɗe.
E hitaande 1848, ngam yiɗde tabitinde kuulal mumtugol macungaagu e nder tiimaandi koloñaal Farayse, Federba
Ko Israayiil koo kam, ko haa mande ?
Laana Turkeneewa njeyaaka e « beforgel ndimaagu ». iwdi : «free Gaza Movement»
Ko haa mande aduna oo fof hebori huccitde e Israayiil tan ina woppi ɗum ina waɗa ko welaa ? Mate deftere kam janngirtaake banndum ? Ndeen, e hitaande 1990, nde Saddaam Huseyn jartodini, yani e leydi Kuwoyt, law maalde tafaa e gardagol Amerik.
Batu hakkunde Farayse e Afrik : “Anndude neɗɗo ɓuri heɗaade ko haalata”
Batu hakkunde Farayse e Afrik njoɗinoongu to Nice (Farayse), uddii ñalnde 1 suwee 2010. 33 hooreejo dowla Afriknaajo nootiima heen. Ina jeyaa e ɓeen Jacob Zuma hooreejo Afrik worgo e Abdel Asiis Buutefliika mo Alaseri. Njaafo-ɗon banndiraaɓe, ko haalaa toon, walla ko Sarkosi hunanii toon Afriknaaɓe, himanaani mi, sibu « anndude neɗɗo, ɓuri heɗaade ko haalata ».
Ganndal Kuule Asamaan : tagopeeje Uraanus, Neptun, Pluton
Tagofeere Uraanus yiytaa ko hitaande 1781. Yiyti nde ko ganndo gooto biyeteeɗo Hershell. Tagopeeje puɗɗi-ɗen yiyde ɗee fof, ena njiyoo e yitere hay so en ngalaa lonngorɗe. Ɗe laatotoo e gite men ko no annama koode nii. Tagofeere Uraanus noon yiyotaako e yitere ɓolde, nde yiyotoo tan ko e lonngorɗe.
«So konngol sañtii jubbol tiinde, so joom mum hulaani jaaboo!»
Walla ko «heptinaa woyi, saawaani jam»? Ñalnde 29 mee 2010, mi haawaama no feewi nde nan-mi Abdullaay Wad ina reentina jooɗaniiɗo leydi Amerik to Senegaal, sabu tan haalii ko fayti e njeenaari. Sibu, ko go’o am nande hooreejo leydi ina furoo kiliifu potɗo nii, e yeeso aduna fof.
Ɗemɗe ngenndiije : jokkondiral «Le Rénovateur Quotidien» e Kajjata Maalik Jallo.
Jokkondiral jaaynde “Le Rénovateur Quotidien” waɗdunoo e Kajjata Malik Jallo
Le Rénovateur : Sokna Kajjata, ko adii nde ngonataa depitee, a woniino «urɓoowo» yimɓe to bannge jaŋde ɗemɗe ngenndiije, so tawii kay aɗa jaɓi konngol ngol, sabu maa wonde e oon sahaa, debbo ɓurɗo seedtinde e nder kitaale 80 ko yowitii e ndeen darnde. Mi anndaa so tawii aɗa jaɓi ndee nyaawoore?
KAJJATA MAALIK JALLO (K.M.) : Ko adii fof mbeɗe yetta on nde ndokku-ɗon kam fartaŋŋe haalde e nder jaaynde mon. Kono kadi, mbeɗe yetta ɓeen rewɓe e worɓe sabu hurum kala mo ndokki mi.
Jokkondiral e Saydu Soh : “Naalaŋkaagal waɗtii neyɓinde bool”
Fooyre Ɓamtaare (FƁ) : Banndiraaɓe tedduɓe, njooɗdi-ɗen ko e musiɗɗo men, hono Saydu Soh naalaŋke jimoowo, eɗen njiɗi naamnaade mo hol kaŋko e hol nguurndam diɗɗal ngal o woni ngal.
Saydu Soh : Mi salmitiima banndiraaɓe, mi salminii on. Mbiyetee-mi ko Saydu Soh, ko mi ɓiyi pullo boɗaaɗo, ko e Fuuta fof njeyaa-mi, ko mi ɓinngel Afrik.
Aamadu Maalik Gay : Ɓataake feewde e Muttar wul Daddaa
Aamadu Maalik Gay jeyaa e daraninooɓe ndimaagu Afrik. Ko ɗuum addani ɓe semmbinde jaŋde ɗemɗe men. Jiknaaɓe makko Muritani njeyaa, sibu ko Duungel rewo, e nder diiwaan Ɓoggee. Alaa fof feere nde o waɗaano ngam gollaade e Muritani, kono o roŋki. Ko ɗum addannoo mo winndude Muttaar wul Daddaa ngam haalde ko addani mo fellitde yahde Senegaal. Ko oon ɓataake, binndanooɗo e Farayse, woni mo min pirani on. E ndeeɗoo tonngoode ma en njaltin heen huunde. Feccere heddiinde nde haa tonngoode aroore. Nii ɓataake o lelorii :
Tinndol aduna :Laamɗo e suddiiɓe mum nayo
Ina wona wonataa ko tinndol. Waɗiino sahaa, laamɗo gooto ina resi rewɓe nayo. Jom suudu makko nayaɓo oo noon, omo yiɗi ɗum haa ko ɗoon tan haaɗi ; ɓurani mo heddiiɓe ɓe kala. Alaa ko o waɗantaa mo. Kala ko moƴƴi e ko yooɗi ko oon o haandini ɗum. Kaŋko laamɗo o, omo yiɗi kadi jom suudu makko tataɓo o, omo faarnortonoo mo so tawii omo hollondira mo e laamɓe fasiraaɓe makko. Kulhuli makko tan ngonnoo ko hoto debbo o meeɗde woppude mo, rewa e gooto e ɓeen.
Ngonka politik leydi : Ponndaatinel dote e “njillu nder adii-daartol”
Ko ñalnde 15 mee wonnoo. Jokkorde luulndo, hono COD e parti laamu hono UPR, njuɓɓinii, e nder ñalawma gooto, e nder wuro wooto, e nder waktu gooto, miitiŋaaji (pottitte) to Nuwaadibu. Heewɓe kuliino hoto ɗum addude pelɓondire, kono Alla ko moƴƴo, haaɗi ko e haala. Jokkorde luulndo ngo tintiniino ɗum ko ɓooyi, ko ɗum tagi yimɓe fof ina kaawaa hol ko addani guwerneer Nuwaadibu rokkude UPR yamiroore yuɓɓinde kam ne pottital mum e oon ñalawma gooto.
