Asakal woni salndu tataɓiiru e calɗi lislaam joyi ɗi, cagal gooŋɗinde Alla e nelaaɗo mum, e darnude juulde. Alla toowɗo o wiyi nelaaɗo Muhamad (JKW) : "ƴettu e jawɗeele maɓɓe ɗe sadak (asakal) laaɓniraaɓe, ɓeydiraa ɓe ɗum" . Ko ɗum addani Nelaaɗo (J.KW) wiyde : "jawdi ustortaako sabu sadak (walla asakal)".

O wiyi kadi "sadak ene ñifa tikkere Alla, ene duñta maayde soofnde", Sadak ko ko njarliti-ɗaa, njaltin-ɗaa e jawdi maaɗa, asakal noon ko ko foti itteede e jawɗeele alduɓe, faytinee e waasɓe, e roofolɓe, e jom caɗeele en, e kala ko ene walla nguurndam renndo no yuɓɓiri.

 

Ɗumɗoo ko miijo Musiɗɗo men Maymuuna Caam, muritaninaajo, Hooreejo Fedde Pulaagu Hakkunde Leyɗeele ("Association Peule Internationale"), gonɗo hannde to Paris, laamorgo leydi Farayse. Ko toon o sakkani NGOOƊOO miijo ngo denndaangal winndere Pulaagu e ko wonaa ɗum tan, e nder winndannde makko e ɗemngal farayse, hono "Le secours Peul". "Miijo ngo arani mi tan ko nde teskii mi wonde e nder Fulɓe teemedere fof, ko ɓuri capanɗe njeenayo heen (90 %) ko juulɓe, te asakal, hono salndu tataɓuru Lislaam,

1) Ñaawoore mum
Asakal muddo hoore ko farilla baɗɗiiɗo e kalaa juulɗo, debbo e gorko, suka e mawɗo, dimo e diimaajo, jogiiɗo ko ɓurti nguura mum, hono “deppas” mum, ñande juulde koorka.
2) Faayiida mum (“hikma” mum)
Faayiida gonɗo e yaltinde muddo hoore, hono nafoore mum, ko ɗumɗoo : laɓɓinde koorɗo o e pergitte, heɓɓaana ɗum gebbi gonɗi e koorka, tawi saabii ɗum ko kuddi e ƴettooje e ko nanndi heen, paggitaaɗi e nder lewru koorka ; haɗande miskineeɓe njelaari ñande juulde nde, mbele eɓe ndennda e juulɓe weltaare, ngati juulde ko ñalngu weltaare e weytaare. 

Kammu fooynii, jamma niɓɓo weetiiNaange fuɗii, naange Pulaar fettii Ceerten e ɗoyngol ! Pinen weetiiTuubaako halfiino en, lorli en,Sukki kine men, haɗi en foofdeSuddi gite men haɗi en yiydeMuɓɓi...