Lalla Mint Sheriif, jaagorgal kalfinangal pinal, jaɓɓaama ñalnde 18/07/ 2013 e nder wuro Jiinge, ngalluure Ligisayba, falnde Kayhayɗi, diiwaan Gorgol. Addunoo mo ɗoon ko mawninde geɗe Sammba Gelaajo Jeegi e wuurtinde daartol Wagadu. Nde o yettii e wuro Jiinge, o tawi ko ɓesngu nguu fof ena sabbii mo to duɗal wuro, hakkunde leeɗe too.
Dimaaɗi ñaantaaɗi, ɗi waɗɗiyankooɓe harbiyankooɓe mbaɗaa yo njaɓɓoyo mo, gila to naatirde wuro haa o naati dingiral kewu ngal. O tawi ɗoon wejo kuutorɗe geɗe ganni, njimri e ngamri taƴondiraani. O salmondiri e jamaanu nguu, o ɓenni to les tillisaaji poŋaaɗi too, o jooɗii.
Omo ardi e lappol teskinngol to bannge doole e faayiida gila e jaale Jaagorde Pinal nde o ardii ndee, haa e hilifaaɓe diiwaan oo to bannge njuɓɓudi laamu. Ena e ɓeen, Waali mo Gorgol, mawɗo Haakem Kayhayɗi, Meer Kayhayɗi, mawɗo polis, mawɗo sanndarmaaɓe, Meer Jowol e Meer Tokomaaji. Nde lappol ngol jooɗii haa lakkitii, bawɗi e buubaaji, kelle e kuljinaali ndartinaa, jonaaɗo wuro ngoo rokkaa konngol, yettini bismaango e ngoƴaaji Jiingenaaɓe feewde e jaagorgal ngal.
Caggal ɗuum, Lalla Mintu Sheriif fooɗanii ko juuroyaade Jeeriyel Tummbere. Nii woni, otooji, pucci e yahrooɓe koyɗe toɓɓi bannge funnaange haa naati e kolangal waalo. Ko ngaal wiyetee Kolangal Fori. Ko e nder maggal Duunde Jeeriyel ndee woni. Ko e duunde ndee kadi yanaande Ceerno Suleymaani Baal e Ɓokki Sammba Gelaajo Jeegi ngoni.
Yanaande ndee udditaa, caggal nde jaagorgal ngal waɗanaa jubbannde raɓɓere e nguurndam Ceerno Suleymaani Baal. Jaagorgal ngal, waali Kayhayɗi, haakem Kayhayɗi, mawɓe sanndarmori e polis naati, neldi mo duwaawu, kanko Ceerno Suleymaani Baal, kanko e denndaangal maayɓe juulɓe, lelodiiɓe ɗoon e makko e nder duunde ndee. Lappol yawti, tiindii bannge hirnaange-rewo yanaande ndee. Ko toon Ɓokki Sammba Gelaajo Jeegi darinoo haa e hitaande 1980. Lomto makki maa mbiyen soɓoƴuru nduu waɗtaa ɗoon ko e hitaande 2007. Lappol ngol satii ndu, jubbannde e nguurndam Dono Gelaajo waɗaa. Jaagorgal Pinal waynondiri e ɓesngu jiingenaaɓe, fayti Kayhayɗi, kañum e lappol mum. Ko ɗoo njillu jaagorgal pinal e Jiinge haaɗi.
Jamma oo, hiirde mawnde waɗaa to galle sukaaɓe Kayhayɗi, tuggude e 23w 15h haa heɓi 1w40h ngam mawninde lasgol geɗe Sammba Gelaajo Jeegi e wuurtinde daartol Wagadu. To fayti e Sammba Gelaajo Jeegi ko Njaay Saydu Aamadu teddiniraa waɗde nguurndam ɗam caggal nde Sal Haamiidu waɗi ngardiindi ndii e ɗemngal farayse. To bannge daartol Wagadu, ko Mbusetta Jagana jannginoowo to jaaɓi-haaɗtirde Nuwaasot adii waɗde ngol e ɗemngal farayse, nde diɗɗal sooninkooɓe tabitini ngol e ɗemngal sooninkoore e dow dingiral.
Njillu jaagorgal pinal hakkunde Baraknaa e Gorgol waɗii faayiida saɗne, nde tawnoo ko hikka ɗum meeɗi waɗeede tawi ko e ndiiɗoo mbaydi. Adan nanetenoo e rajooji walla yiyetenoo e teleeji tan ko mawningol geɗe bannge rewo leydi ndii, ko wayi no Attaar, Shingiti, Tishit, Waadaan walla Waalata, ekn.
Kono tan huunde teskinnde waɗii ɗo Jiinge ɗoo, so meer e mawɗo tunndo Ligisayba waasde tawtoreede ñalawma oo.
Njaay Saydu Aamadu
