Juuɗe, kine, hoore…, jokke kette kaawniiɗe

0
2743

Ɗum kam, ma a taw ko haala tan : ceekgol terɗe ngam feewnitde ɗum en ? E ko wattindii koo dee, doktoreeɓe sinuwaa en njokkii junngo e koyɓuli ngam haɗde teewu junngo ñolde.
Ñalnde 10 noowammbar 2013, junngo ñaamo ubriyee sinuwaa sukaajo taƴi tawi omo liggoo. Hade maggo waɗteede e ɗo ngo seŋinoo ɗoo, doktoreeɓe ɓee njokki ngo e kolɓuli makko ngam haɗde ngo ñolde.

Ɗum kam, ma a taw ko haala tan : ceekgol terɗe ngam feewnitde ɗum en ? E ko wattindii koo dee, doktoreeɓe sinuwaa en njokkii junngo e koyɓuli ngam haɗde teewu junngo ñolde.
Ñalnde 10 noowammbar 2013, junngo ñaamo ubriyee sinuwaa sukaajo taƴi tawi omo liggoo. Hade maggo waɗteede e ɗo ngo seŋinoo ɗoo, doktoreeɓe ɓee njokki ngo e kolɓuli makko ngam haɗde ngo ñolde.

To Tours (wuro to Farayse) robooji njokkanii neɗɗo ɓooƴe (reins) mum. To laboratuwaar Inserm to Pari, ko leeɓi ƴettaa, peewniraa nguru yitere bonnoonde. To wuro Créteil, go’o e winndere hee, ko yeeso neɗɗo waklinoongo sabu ñawu ina feewnitee. Walla kadi, ootoo bannge e Atlantik, (to Amerik) ko leeɓi koyngal ceŋaa e waywayko ngam sukkinde ɗum. Ceekgol peewnitoowol (Chirurgie réparatrice) heen sahaaji ina haawnii no feewi. Francetv.info suɓaniima on heen yeruuji tati, mettuɗi goongɗinde.

Junngo taƴaango, jokkaa e kolɓuli

E wiyde Daily Mail (winndannde yaltunde e Engele) mo 16 desaambar, ñalnde 10 noowammbar, junngo ñaamo suka ubriyee gooto biyeteeɗo Kiyao Wey, taƴi tawi ina golloo. Gollodtonooɓe e makko ɓee ndartini masiŋ oo, kocci sammeere junngo taƴngo ngoo, neldi ɗum to opitaal Changsha, to fuɗnaange rewo leydi ndii.

Doktoreeɓe wonnooɓe ɗoon ɓee mbiyi ina mbaawi jokkude sammeere junngo taƴngo ngoo, mbaɗta ɗum ɗo wonnoo. Kono, wonnaa ɗoon e ɗoon. Junngo ngoo ko bonngo, alaa e sago ngo safree tawo. Kono, ngam hisnude sammeere ndee, ɓe miijii jokkude ɗum e kolɓuli joomum oo.

Lewru caggal ɗuum, tawi ñawanɗe junngo Kiyao Wey cellii. Ɓe ceŋti sammeere junngo ndee, ɓe ceŋi ɗum e junngo hee. Doktoreeɓe ɓee ina koolii : e miijo maɓɓe, maa junngo suka oo heɓtu denndaangal kattanɗe mum.

Hinere fuɗneede e tiinde

Kiyao Liyan daɗii e aksidaa oto bonɗo ko ina wona hitaande, kono yeeso makko ko ko boni, haaa doktoreeɓe opitaal Fushu, to worgo Siin, taƴi hinere ndee. Suka oo sunii heen no feewi sibu waasii mbaadi mum. Nii woni ɓe pelliti etaade tagtaade hinere makko.

Ngam ɗuum, alaa e sago doktoreeɓe ɓee peewna hinere woɗnde lomtina ittaande ndee. Ɓe taƴi seeɗa e ŋorñoŋorñooɗe birɗe makko, ɓe naatni ɗum les nguru tiinde, tawi aɓe ndarni ɗum haa wayi no hinere nii. Alla waɗi jokkere ndee jaggi, hinere woni e fuɗde e dow tiinde makko. Heddii tan ko dirtinde hinere ndee e waɗde ɗum e palaas moƴƴo oo…

Yeru tataɓo oo noon kadi ɓuri hulɓinaade, sibu ko jokkude hoore neɗɗo e ɓalndu goɗɗo. Ko Doktoor ceekoowo italinaajo, gonɗo to duɗal jaaɓi haaɗtirde Turin (Sergio Canavero) haali ɗum e lewru sulyee, nde wiyata ɓooyataa ɗum aaɓnoo.

O tuugii ko e ko doktoor ceekoowo ameriknaajo (Robert White) waɗnoo e hitaande 1970, so seŋde hoore waandu e ɓalndu waandu woɗndu, hay so seŋanaandu hoore nduu wuuraani ko ɓuri balɗe jeetati. E wiyde makko, hannde eɗum aaɓnoo, sibu ƴellitaare karallaagal yettiima ɗoon. Kono ko huunde mettunde siynude, sibu ina ɗaɓɓi seŋde teewu e teewu, kono kadi jokkondirde ɗaɗi keewɗi tino e ƴiiƴam…

Bookara Aamadu Bah
Ƴoogirde Francetv.info