Gumɗo, paho, ganndo !

0
3908
Gumdo_Paho.jpg

Oo suka debbo Ameriknaajo iwdi Eritere,  ko gumɗo, paho, kono ko ganndo. Ko o keedoowo (awokaa) karallo ko faati e hakkeeji siwil, tee o janngi ko e duɗal Duɗal jaaɓi haaɗtirde lollungal biyeteengal Harvard, ɓurngal moƴƴude jaŋde e winndere hee kala.

Oo suka debbo Ameriknaajo iwdi Eritere,  ko gumɗo, paho, kono ko ganndo. Ko o keedoowo (awokaa) karallo ko faati e hakkeeji siwil, tee o janngi ko e duɗal Duɗal jaaɓi haaɗtirde lollungal biyeteengal Harvard, ɓurngal moƴƴude jaŋde e winndere hee kala.

O wiyetee ko Haben Girma. O jeyaa ko Dental dowlaaji Amerik. Ko o gumɗo, ko o pawho, ko o ganndo, sibu o janngii haa o heɓi seedantaagal keedoowo (awokaa), ɗum noon o janngi ko sariya paatuɗo e hakkeeji siwil to Duɗal jaaɓi haaɗtirde lollungal biyeteengal Harvard.

Kanko oo suka debbo, o jibinaa ko Kaliforni tawi jumma makko ina dogi Eriteree ina mooloyii to Dental dowlaaji Amerik hedde 1980. Ko ɗum rokki mo fartaŋŋe, sibu to Amerik sariya ina woodi toon gaddiiɗo hakkeeji ɗawaaɓe kattanɗe, haa arti noon e hakke janngineede. So tawiino ko Eriteree wonnoo, eɗen nganndi o janngataano nii, saka o hoonoo, sibu mawniiko gorko keddinooɗo toon oo, gumɗo, paho kañum ne, alaa fof ballal dañi toon.

Hannde oo, Haben Girma ina golloo ngam etaade moƴƴitinde jaŋde karallaagal wallitoore wumɓe e fahɗuɓe yahde ekkol. E darorɗe hitaande ndee o fottii e persidaa Obama.

Ɗumɗoo dey ko seede wonde aadee, kala e sifaa no jibiniraa, Alla ina rokki ɗum kattanɗe goɗɗe, cuuɗiiɗe walla nii peeñɗe, gaddanooje ɗum waawde ƴellitaade e gannde; ɗuum woni ko wiyetee “So damal uddiima tan, Alla uddittu goɗngal !”

Harvard. Duɗal jaaɓi haaɗtirde Harvard (Harvard University) walla Harvard tan, ko duɗal jaaɓi haaɗtirde Ameriknaawal gonngal to Massachusetts (Amerik), cosangal ñalnde 28 oktoobar 1636; ɗum noon kanngal woni duɗal toowngal ɓurngal ɓooyde to Amerik. Ina hiisaa ko kanngal woni go’o e duɗe jaaɓi haaɗtirde winndere ndee kala. Annduɓe heewɓe heɓɓe njeenaaje Nobel ko e maggal njanngi. Angal waɗi 2 497 jannginoowo, 6 715 sanɗa rogere lesre e 12 424 sanɗa rogere dowre, ummoriiɓe e jookli winndere ndee kala (132 leñol e hitaande 2004). Ko ɗee duɗe jaaɓi haaɗtirde ndewi e maggal : Stanford (Amerik), MIT (Amerik), Berkely (Amerik), Cambridge (Angalteer)…

Bookara Aamadu Bah